فاطمه صفری- شهروند| «میخواهید جابهجا بشوید؟!» این پرسش هر مشتری تازه واردی است که به آرایشگاه میآید و البته جواب «نه» میشنود. حالا نه از میز و بساط ناخن کار خبری است و نه اپیلاسیون کار به آرایشگاه آمده است. بساط کاشت مژه و تتو هم تعطیل است. آرایشگاههایی که تا دیروز خدماتشان را به فروش لباس، عطر، لوازم آرایشی و حتی باشگاه ورزشی گسترش داده بودند، حالا سوت و کورتر از همیشه به نظر میرسند. این مسأله در آرایشگاههای جنوب و مرکز تهران محسوستر است.
این موضوع درحالی رخ میدهد که در باور عموم آرایشگاههای زنانه جزو شغلهای پر سود و زود بازده به حساب میآمد، اما حالا روزگار خوش آرایشگران تهرانی به سر آمده و گرانیها آرایشگاه را از سبد هزینه بسیاری از خانمها حذف کرده است. این موضوع نهتنها در جنوب و مرکز شهر تهران محسوستر است بلکه در برخی موارد آرایشگران شمال شهر هم این مسأله را احساس کردهاند.
مشتریهای شمال شهری کمتر آرایشگاه میروند
«وضعیت خوبی نداریم مشتریانمان از نصف هم کمتر شدهاند، حتی مشتریان ثابتمان مانند گذشته نیستند.» این صحبتهای مدیریت یکی از آرایشگاههای شمال تهران است که از وضع موجود گلایه دارد. او در ادامه توضیح میدهد:«مراجعهکنندگان به شکلی کاهش پیدا کردهاند که برای پرداخت حقوق با مشکلات زیادی روبهرو و مجبور به تعدیل نیرو شدم.» این وضع یکی از پررفتوآمدترین آرایشگاههای تهران است که صدای گلهمندیاش بلند است اما وضع آرایشگاههای جنوب شهر هم بهترنیست. چرا که اگر تا همین چند ماه پیش چند آرایشگر در کنار هم کار میکردند و یکی از آنها مدیریت را برعهده میگرفت، اکنون تنها سرمایهگذار باقی مانده و به قولی حتی «وردست» هم ندارد تا کمکش کند. «با چندنفر از دوستانم در این آرایشگاه مشغول بودیم. اما حالا که مشتری نداریم آنها دیگر نمیآیند، البته در صورتی که مشتری برای کار رنگ و کاشت ناخن بیاید به آنها اطلاع میدهم تا بیایند. چون هر کدام از مقولات آرایشگری تخصص خاص خودش را دارد.» این صحبت یکی از آرایشگاهداران جنوب شهر است که اگر ملک از خودش نبود تا حالا آرایشگاه را جمع کرده بود.
ربط نیشکر به گرانی برخی خدمات آرایشگاهی!
آزاده که در منطقه سلسبیل تهران آرایشگاه بزرگ و معروفی دارد، به «شهروند» میگوید:«هزینه مواد اولیهمان افزایش قابل توجهی داشته است.»
او توضیح میدهد: «قبلا یک سطل 4.5 کیلوگرمی موم سرد را به صورت عمده تنها 10هزار تومان میخریدیم، اما حالا قیمت آن به 30 تا 35هزار تومان افزایش داشته است. یا حوله یکبار مصرفی که میخریدیم تنها هزار تومان قیمت داشت، اما حالا این حولهها را با کمتر از قیمت 10هزار تومان نمیتوانید پیدا کنید.»
آزاده میگوید:«بیشتر آرایشگران قید لوازم بهداشتی را زدهاند. بهعنوان مثال کسی نمیآید حوله یکبار مصرف 10هزار تومانی برای مشتری بخرد یا روپوشهای یکبار مصرف را به مشتریان بدهد و مشتری با چک و چانه دستمزد را پایین بیاورد. به همین دلیل آرایشگران سعی میکنند حاشیه سودشان را با حذف برخی لوازم بهداشتی و مواد اولیه بیکیفیتتر حفظ کنند و بهعنوان مثال رنگ موی ارزانتر یا دکلره با کیفیت پایینتر بخرند.»
میپرسم عمده فروشها چه میگویند؟ دلار را عامل افزایش قیمتها میدانند؟ جواب میدهد:«دلار که با ربط و بیربط به گرانی همه کالاها مربوط میشود، اما برای مواد اولیهای مثل موم که تولید داخلی است میگویند امسال کشت نیشکر پایین آمده و این مومها که از نیشکر تهیه میشوند، گران شده است.»
قیمتها گران شده و مشتریها کم
افزایش قیمت مواد اولیه آرایشگاهها و البته اجاره سالن منجر شده است که نرخ دستمزد خدمات آرایشگاهی بین 30 تا 100درصد گران شود. آرایشگاههای زنانه سطح شهر معمولا قیمتهای متفاوتی دارند که با توجه به درجهبندی آرایشگاه تعیین میشود. البته سالنهای زیبایی از این مرز عبور کرده و با توجه به موقعیت جغرافیایی و تبحر خود در کارشان نرخگذاری میکنند. بهعنوان مثال اگر هزینه آمبره (نوعی رنگ مو) در جنوب شهر بهطور متوسط 300هزار تومان باشد همین خدمات با همین مواد در شمال شهر بهطور میانگین 700هزار تومان هزینه دارد.دیگر مثالی که این موضوع را ملموس میکند، کاشت ناخن است که تا قبل از گرانی در جنوب شهر 100هزار تومان بود و اکنون به 200هزار تومان هم میرسد. اما این خدمات در شمال شهر تا قبل از گرانیها هزینه تمام شده برای کاشت ناخن 150 _200هزار تومان بود، اما اکنون به 250 تا 300هزار تومان رسیده است. برای هر دفعه ترمیم هم نزدیک به 50 تا 100هزار تومان باید هزینه کرد. البته این قیمتها بستگی به موقعیت جغرافیایی و تبحر ناخن کار هم دارد.
95درصد لوازم آرایشی خارجی است
البته گرانی مواد اولیه آرایشگاهها چندان هم بیراه نیست؛ زیرا عمده این مواد وارداتی هستند و بنا به اعلام گمرک بیشتر از 95درصد لوازم آرایشی یا از طریق واردات رسمی و یا قاچاق به کشور وارد میشوند. براساس آمار گمرک ایران از تجارت خارجی فروردین ماه سال جاری در این مدت یکماهه ۹۸۰ تن لوازم آرایشی و بهداشتی به ارزش بیش از ۱۱میلیون دلار به ایران وارد شده است؛ رقم ریالی واردات انجامشده به ایران در این حوزه نیز بیش از ۴۱میلیارد تومان است. واردات لوازم آرایشی و بهداشتی به ایران در این مدت از ۱۳ کشور روسیه سفید، فدراسیون روسیه، ژاپن، ایتالیا، فرانسه، آلمان، بلژیک، انگلستان، امارات متحده عربی، اسپانیا، ترکیه، جمهوری کره و یونان انجام شده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته میزان واردات رسمی لوازم آرایشی و بهداشتی به ایران بیش از ۳۰۰۰ تن و به ارزش ۱۲میلیون و ۸۰۰هزار دلار بوده است. به این ترتیب میزان واردات لوازم آرایشی و بهداشتی به ایران در فروردین ماه سال جاری نسبت به ماه مشابه سال گذشته از لحاظ وزنی حدود ۶۶درصد و از لحاظ ارزش ۱۴درصد کاهش داشته است.
ناخنکار و اپیلاسیونکارمان بیکار شدهاند
حالا بسیاری از آرایشگاههای جنوب شهر و مرکز تهران سوتوکور شدهاند. آرایشگران تهرانی میگویند که حاشیه سودشان بشدت کم شده است و نگران هستند که با افزایش بیشتر قیمتها مشتریانشان ریزش بیشتری داشته باشد. سونیا که در چهارراه ولیعصر آرایشگاه دارد به «شهروند» میگوید: «خانمهای ایرانی همگی یک پا آرایشگر هستند. خودشان رنگ مو و دکلره میکنند خودشان اصلاح و شینیون میکنند، خودشان اپیلاسیون میکنند و... بنابراین با افزایش قیمتها به راحتی دور آرایشگاهها را خط میکشند.»
ندا که بیش از 15 سال است مدیریت یکی از سالنهای زیبایی در منطقه تهرانپارس را بر عهده دارد، میگوید: «بیشترین کاهش مشتری را برای رنگ، مش و کار ناخن و اپیلاسیون داشتهایم؛ چرا که قیمت مواد گران شده و به همان تناسب قیمتهای ما هم بالا میرود، مشتریان انتظار دارند ما با همان قیمتهای قبلی ارایه خدمات دهیم که این موضوع امکانپذیر نیست؛ کمشدن مشتری دلیلی شد تا تنها دو روز در هفته از ناخنکارمان استفاده کنیم.»
آزاده هم که در غرب تهران آرایشگاه دارد به «شهروند» میگوید: «ناخنکار ما ماه پیش تنها یکمیلیون تومان درآمد داشت و این درآمد حتی کفاف اجاره صندلیاش در آرایشگاه و هزینههایش را هم نمیداد؛ بنابراین ناچار شد صندلی را پس بدهد و برود و تنها یک روز در هفته برای انجام سفارش مشتریان بیاید و پورسانتش را به آرایشگاه بدهد.»
صندلیهایمان اجاره نمیرود
هزینه بالای اجاره یا خرید ملک تجاری در تهران سبب شده است که از مدتها قبل اجاره صندلی در آرایشگاهها باب شود. این کار علاوه بر کاهش هزینه برای آرایشگران باعث میشود که آنها از مشتریان یکدیگر استفاده کنند به عنوان مثال کاشت ناخن و اکستنشن را در نظر بگیرید، کسی که برای کاشت ناخن میز اجاره میکند یا یک اکستنشنکار باتجربه که مشتریان خود را به طور ناخواسته با آرایشگاه آشنا میکند؛ حالا بسیاری از مستأجران آرایشگاهها صندلیهایشان را ترک کردهاند.
معمولا مدیران سالن زیبایی بسته به فعالیت خود به صورت هفتگی یا ماهیانه مبلغ مشخصی را از کسانی که صندلی خاصی برای هر منظوری اجاره کردهاند، دریافت میکنند. در این روش هر دو طرف میتوانند با برنامهریزی و انگیزه بهتری عمل کنند. این نوع اجاره معمولا از 500هزار تومان تا یک میلیون تومان محاسبه میشود و بنا بر منطقه متفاوت است. البته بزرگترین عیب این روش این است که در صورتی که فرد مستأجر مشتریهای زیادی داشته باشد هم همان مبلغ توافقشده را میدهد و در صورتی که مشتریهای کمی هم داشته باشد، باز هم باید مبلغ مشخصشده را پرداخت کند. روش دیگری که وجود دارد اجاره درصدی صندلی در آرایشگاه از سود است و معمولا به صورت 50 درصد محاسبه میشود؛ اما روش دیگری که وجود دارد، اجاره درصدی و ثابت است که چندان رایج نیست.