روزنامه شهروند در تاریخ چهارم بهمن گزارشی با عنوان «ویلاسازی» در «زیستگاه پلنگها» منتشر کرد که بازتاب های بسیاری داشت. توضیحات سازمان محیط زیست را که به روزنامه ارسال شده درباره آن گزارش می خوانید:
در مورد طرح گردشگری موسوم به «تنگ تکاب» در استان خوزستان و در منطقه حفاظتشده حائیز و سرخ تحت مدیریت اداه کل حفاظت محیط زیست استان کهگیلویه
و بویر احمد، دفتر زیستگاهها و امور مناطق معاونت محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست توضیحاتی را برای درج در آن رسانه محترم ارایه کرده است.
طرح موصوف برای نخستینبار در سال 1396 به سازمان محیط زیست ارایه شد که به دلیل حجم بارگذاریهای سنگین اعم از احداث هتل، مجتمعهای تفریحی توریستی و... در قالب رده 7 ضوابط استقرار واحدهای خدماتی قرار داشت و با توجه به ممنوعیتهای قانونی موجود مورد مخالفت قرار گرفت.
متعاقبا ضمن تغییر کلی ماهیت طرح موصوف و تبدیل بارگذاریهای سنگین به اقدامات و فعالیتهای همخوان با محیط زیست در قالب رده 1 ضوابط استقرار واحدهای خدماتی، بنا به درخواست متقاضی طرح مجددا طبق روال جاری در دستور کار بررسی قرار گرفت.
به عنوان مثال اقداماتی نظیر احداث دریاچه، استخر صیدماهی، تفریحات آبی، نمایشگاه تجاری، باغ پرندگان، باغ سنتی، پارک آب و آتش، زمین تنیس، پینتبال و... همگی از طرح حذف شده و صرفا احداث اقامتگاه بومگردی (اکولاژ) و خدمات جانبی گردشگری با اعمال شرایط و ضوابط زیستمحیطی مورد موافقت قرار گرفت. همچنین در مورد اقامتگاه بومگردی نیز ظرفیت پذیرش روزانه 750نفر در نظر گرفته شده بود که با کاهش میزان ظرفیت برد گردشگری تا حد 300نفر میزان اثرگذاری طرح بر منطقه حفاظتشده تا حدود زیادی کنترل شد.
اراضی مورد نظر جزء مستثنیات منطقه حفاظتشده و دارای مالکیت شخصی و سند رسمی صادره سازمان ثبت اسناد و املاک است و ارتباطی با اراضی ملی ندارد. شایان ذکر است که معیار احراز مستثنیات اشخاص، استعلام از اداره کل منابع طبیعی استان است که در این خصوص، ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان خوزستان و اداره ثبت اسناد و املاک شهرستان بهبهان پیش از این مستثنیات بودن و احراز مالکیت اراضی مذکور را تأیید کردهاند.
مجوز تغییر کاربردی اراضی مستنیات از کاربری زراعی به فعالیتهای گردشگری با استعلام از طریق سازمان امور اراضی و طرح در کمیسیون تبصره 1 ماده 1 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغات صورت میگیرد که در این خصوص نیز پیشتر مجوز مربوطه توسط دبیر کمیسیون تبصره 1 ماده 1 استان خوزستان صادر شده است.
عنوان طرح مورد موافقت، «طرح منطقه نمونه گردشگری تنگ تکاب» بوده و به هیچ عنوان در توافقات صورتگرفته مجوزی برای احداث شهرک ویلایی صادر نشده است و برابر توافقات انجامشده برای احداث اقامتگاه بومگردی شرایط و ضوابط فنی اجرای طرح در قالب اقامتگاه بومگردی و تغییرات مورد نیاز در متن اولیه طرح نیز قبلا به مجری اعلام شده است.
شایان ذکر است که نمونههای متعددی از اینگونه طرحها در مستثنیات مناطق تحت مدیریت محیط زیست در سراسر کشور فعال بوده و اساسا بر اساس ضوابط و معیارهای استقرار صنایع و مراکز خدماتی و قوانین و مقررات جاری کشور استقرار واحدهای رده 1 تا 3 در داخل مستثنیات قانونی مناطق حفاظتشده مجاز است.
در طراحی و احداث اقامتگاه بومگردی (اکولاژ) رعایت مفاد ضوابط احداث و مدیریت اقامتگاههای بومگردی ابلاغشده توسط (از جمله استفاده از سازههای سبک و سازگار با محیط زیست و معماری بومی، عدم ساخت در ارتفاع و بهرهگیری از انرژیهای نو، طرحهای اصولی مدیریت پسماند و پساب و...) ضروری است.
ظرفیت برد گردشگری طرح برابر 300 نفر در روز است که باید تمام بارگذاریها دقیقا متناسب با آن صورت گیرد؛ بنابراین عملا سرمایهگذاریهای سنگین با ظرفیت تعیینشده ممکن نخواهد بود.
مجری همچنین مکلف به ارایه گزارش دورهای در فاز ساخت و بهرهبرداری پروژه است و سازمان حفاظت محیط زیست نیز بدین منظور از مراحل اجرای طرح بازدیدهای دورهای خواهد داشت. برای استحضار اخیرا با توجه به بازدید کارشناسان دفتر زیستگاهها و امور مناطق از محل، مجری طرح احضار و در خصوص نحوه اجرای تعهدات و ضوابط زیستمحیطی ابلاغی تذکرات لازم به ایشان داده شده است.
بدیهی است در صورت عدم رعایت ضوابط زیستمحیطی اعلامشده در فاز ساخت و بهرهبرداری در هر مرحله از طرح سازمان حفاظت، محیط زیست با قاطعیت از ادامه فعالیت آن جلوگیری خواهد کرد.
امیرعبدالرضا سپنجی
مدیرکل دفتر روابط عمومی و امور رسانه