شهروند| شایعترین علت مرگ ایرانیهای زیر 40سال و ضرر سالانه 10هزارمیلیارد تومانی آن به ایران؛ صحبت از حوادثی است که هرسال در ایران اتفاق میافتد و ضررهای مالی و جانیاش آنقدر بالاست که حالا بهانهای برای تشکیل نخستین جشنواره کشوری با موضوع پیشگیری از سوانح و حوادث شده است. این جشنواره که دیروز برگزار شد، میهمانهای مختلفی داشت؛ از رئیس جمعیت هلالاحمر و وزیر بهداشت تا سخنگوی وزارت بهداشت و بعضی از اعضای کمیسیون بهداشت مجلس.
امیرمحسن ضیایی، رئیس جمعیت هلالاحمر یکی از سخنرانان این جشنواره بود. او ابتدای سخنانش گفت که ایران سالانه 10هزارمیلیارد تومان خسارت از بابت حوادث طبیعی میدهد و بنابراین کار پیشگیری و مقابله در این حوزه جای رقابت نیست بلکه جایگاه رفاقت است: «هلالاحمر آمارهای مختلفی را در سالهای گذشته در زمینه حوادث طبیعی داشته است، اما اینها افتخار نیست، چرا که نشان میدهد در جای دیگری دچار کمبود هستیم و به بحث پیشگیری و کاهش ریسک توجه نکردهایم.» او در ادامه گفت: «این جشنواره میتواند آغازی برای انجام فعالیتهای همگرا و جلوگیری از موازیکاری در این حوزه باشد.»
ضیایی با بیان اینکه ما پیش از وقوع حوادث باید امکانات مقابله با آن را ایجاد کنیم تا بتوانیم پاسخ موثری به حوادث دهیم، ادامه داد: «در این صورت میتوانیم از تبعات بیشتر حوادث جلوگیری کنیم. باید توجه کرد که نحوه پیشگیری، بحث کاهش ریسک و آمادگی مبتنی بر ریسک از مسائل مهم است.»
رئیس جمعیت هلالاحمر علت شیوع بلایا و خسارات طبیعی در دنیا را وقوع جنگها، توسعه نامتقارن، حوادث تروریستی، حاشیهنشینی، فقر و... دانست: «این مسائل آسیبپذیری ناشی از حوادث و سوانح طبیعی را افزایش میدهد. از طرفی آلودگی محیط زیست و بروز ریزگردها نیز وجود دارد که متاسفانه بسیاری از این موارد در کشور ما متمرکز است و ریسک خطر را افزایش میدهد، بنابراین مردم و مسئولان باید کمک کنند تا در این حوزهها حساسزایی انجام شود.»
او با بیان اینکه ماموریت هلالاحمر آموزش همگانی است، گفت: «اما یک دست صدا ندارد، بنابراین سایر بخشها نیز اعم از صداوسیما، فضای مجازی و... باید کمک کنند، چرا که سرمایهگذاری برای آموزش میتواند ریسک حوادث را به میزان یکچهارم کاهش دهد. از طرفی هر چه میزان مشارکت مردم و سرمایه اجتماعی را بالا ببریم، شانس موفقیتمان در مدیریت این حوزه افزایش مییابد.»
حوادث، شایعترین علت مرگ
سنین زیر 40 سال
«حوادث شایعترین علت مرگ افراد در سن زیر 40سال است، حوادثی که به استناد بررسیهای انجام شده، هر 33 دقیقه جان یکنفر را میگیرد و 20 برابر این تعداد را مصدوم میکند. ایران حالا از نظر آسیبهای ناشی از حوادث ترافیکی در رتبه هشتم قرار دارد. قبل از ایران، 6 کشور آفریقایی و یک کشور آسیایی هستند که وضعشان از ما بدتر است.» اینها را وزیر بهداشت و قائممقامش در نخستین جشنواره کشوری پیشگیری از سوانح و حوادث عنوان کردند.
حسن هاشمی، وزیر بهداشت دولت دوازدهم هم از سخنرانهای این جشنواره بود. او حوادث و تصادفات را شایعترین علت مرگ افراد زیر ۴۰سال اعلام کرد: «اقتصاد کشور از بابت حوادث و تصادفات هفتدرصد آسیب میبیند که این موضوع بسیار بد است. متاسفانه این حوادث چهارمیلیون از کار افتادگی به دنبال دارد که به نوعی سالهای از دست رفته عمر به شمار میرود.» وزیر بهداشت با اعلام این آمار، درباره اهمیت نقش رسانه در آموزش پیشگیری از حوادث و تصادفات هم گفت: «البته قبول دارم که صنعت خودرو ما هم مشکل دارد و باید درست شود. ما پیش از جیب مردم باید به جانشان فکر کنیم. حتی پیش از موضوع اشتغال نیز باید به سلامت مردم فکر کنیم. ما از خودرو ملی صحبت میکنیم، اما در کنارش مشکلاتی داریم که به معلولیت میرسند. ما مجبوریم با احتیاط صحبت کنیم تا گرفتاری ایجاد نشود، اما در زمینه هزینههای صنعت خودرو و جادهها مشکلاتی داریم، البته در سالهای گذشته اقدامات خوبی در این حوزهها انجام شده اما این اقدامات هنوز کافی نیست و باید شرایطمان بهتر شود.» وزیر بهداشت ادامه داد: «امیدوارم بخشهایی که مسئول مراقبت از سلامت مردم هستند، مانند وزارت بهداشت، سازمان ملی استاندارد و ... از منافع و مصالح عمومی کوتاه نیایند، سکوت نکنند و وظیفه اصلی خود را که مطالبهگری است، انجام دهند. ما هم در دولت دوازدهم حتما این اقدامات را ادامه میدهیم.» به گفته هاشمی، کشور گرفتاریهای زیادی دارد که یکی از این گرفتاریها مشکلات اقتصادی است که روی سایر بخشها نیز اثر میگذارد: «امیدواریم در دولت دوازدهم شاهد گشایشهای بیشتری در کشور باشیم.»
ایرج حریرچی، قائممقام وزیر بهداشت یکی دیگر از سخنرانهای این جشنواره بود. او بود که اعلام کرد در هر ۳۳ دقیقه یک نفر در کشور ما فوت میکند و 20 برابر این تعداد نیز مصدوم میشوند. حریرچی که رتبه آسیبهای ناشی از حوادث ترافیکی ایران را هشت اعلام کرد، با بیان اینکه ۶.۴۸درصد از تولید ناخالص ملی ما صرف عوارض حاصل از حوادث طبیعی میشود، گفت: «از هر ۱۵ تومانی که تولید میکنیم یک تومانش را برای حوادث ترافیکی از دست میدهیم. همچنین سالانه ۳۹میلیارد دلار از درآمد ملی ما به صورت مستقیم و غیرمستقیم به دلیل حوادث و سوانح ترافیکی از بین میرود.» براساس اعلام حریرچی، در سال ۸۴، ۲۷هزار و ۸۰۰ نفر فوتی ناشی از حوادث ترافیکی ثبت شد، اما این تعداد درحال حاضر به ۱۵هزار و ۹۳۲ نفر رسیده است. همچنین در گذشته حوادث ترافیکی عامل دوم مرگومیر در کشور بود، اما اکنون عامل سوم مرگومیر در کشور به شمار میرود.
قائممقام وزیر بهداشت با بیان اینکه در سال گذشته ۴۹۶هزار مورد اعزام آمبولانس برای حوادث و سوانح ترافیکی داشتیم، گفت: «همچنین ۱۲هزار و ۶۰۰ مورد اعزام آمبولانس به ماموریتهای ویژه که دارای سه کشته یا پنج مصدوم هستند، داشتهایم. در سال گذشته نیز ۷۶۸هزار نفر مصدوم ترافیکی را در بیمارستانهای کشور بستری کردیم و ۱۱۸۹میلیارد تومان فقط هزینه صورتحساب بیماران مصدوم شده است.»
او با بیان اینکه ۷۰ تا ۹۰درصد از عوامل مرگومیر در جادههای کشور عوامل انسانی مانند صحبت کردن با موبایل، انحراف به چپ و... است، گفت: «بر این اساس کمتر از ۱۰درصد از تصادفهایمان در نقاط حادثهخیز اتفاق میافتد و این موضوع اهمیت آغاز آموزشهای مرتبط در این زمینه را پیش از مدرسه نشان میدهد.»
حریرچی بر لزوم مطالعه و شناسایی دقیق عوامل آسیب، آموزش و اشاعه فرهنگ درست بهرهگیری از تکنولوژیهای مدرن تأکید کرد: «تدوین پیوست سلامت برای ورود هر تکنولوژی، بازدارندگی قوانین، همراهی و مساعدت حوزههای حاکمیتی ازجمله اقدامات لازم برای مقابله و پیشگیری از حوادث و تصادفات ترافیکی است. از سوی دیگر باید توجه کرد که سوانح عمدی مانند خودکشی و دیگرکشی هم در کشور از مسائل بسیار مهمی هستند که بیش از حوادث طبیعی در کشور جان افراد را به خطر میاندازند.»
آمار مرگومیر ناشی از تصادفات
سالی ۳۵۰۰ مورد کمتر شده است
صدیقه اعتمادسعید، مدیر شبکه رادیوی سلامت هم در حاشیه این جشنواره، با بیان اینکه از سال ۸۴ آمار مرگومیر ناشی از حوادث رانندگی سالانه ۳۵۰۰مورد کمتر شده است، افزود: «سوانح یکی از معضلات جوامع به شمار میرود و در کشور ما نخستین علت مرگهای زیر 40سال، دومین مرگ در تمام سنین و نخستین علت عمر از دست رفته و بار بیماریها به شمار میرود.» او با بیان اینکه حوادث طبیعی و انسانساخت از محورهای اصلی این همایش است، گفت: «حوادث انسانساخت به دو قسمت حوادث عمدی، خشونت، خودکشی و دیگرکشی مربوط بوده و حوادث غیرعمدی شامل حوادث ترافیکی، مصدومیتها و... است.»
در ادامه این مراسم علی نوبخت، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی هم با بیان اینکه علت بروز میزان زیاد حوادث ترافیکی در کشور ارایه نشدن آموزش، عدم رعایت قانون و شوخی گرفتن مسائل است، گفت: «در حوزه آموزش باید توجه کنیم که باید این آموزشها را از دوران کودکی آغاز کنیم. طبق مطالعات اخیر، کودکی که در آغوش مادر قرار دارد نیز آموزش میبیند.»
او ادامه داد: «در حوزه قانونگذاری نیز باید بگویم در کشورمان قانون کم نداریم، اما اجرای قانون را یاد نگرفتهایم. از طرفی پلیس ما هم در برخورد با بیقانونیها جدی نیست و با کسانی که قانون را رعایت نمیکنند بهطور جدی برخورد نمیکند.»
نوبخت گفت: «هر چند در کشور قانون کم نداریم، اما اگر مسئولان عالیرتبه مملکتی فکر میکنند که در این حوزه قانون کم است، ما از مجلس اجازه میگیریم و از اختیارات اصل 85قانون اساسی استفاده و در خود کمیسیون بهداشت و درمان قوانین مورد نیاز را تصویب میکنیم، به امید اینکه ملت بزرگوارمان شاد و سلامت باشند.»