[مجتبی پارسا] هوا تاریک بود که صدای غرش جنگندههای ترکیه در آسمان سوریه در ادلب پیچید. از بالا بمباران آغاز میشود و روی زمین نیز ارتش ترکیه با همراهی شورشیان شروع به مقابله با نیروهای دولتی سوریه میکنند. جنگ ادلب که حدود سه ماه پیش آغاز شد، حالا با کشتهشدن 33 سرباز ترک در بمباران روز شنبه که به روسیه نسبت داده شده، وارد فاز جدیدی شده است. برخی منابع از ورود روسیه به این جنگ خبر میدهند. ترکیه مواضع دولت سوریه را بمباران میکند و روسیه مواضع شورشیان مورد حمایت ترکیه را. این دو، روز شنبه از توافق آتشبس در ادلب خبر داده و گفته بودند که به سمت آتشبس پیش میروند.با این حال خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه اعلام کرد که کشورش قصد درگیری با روسیه را ندارد و فقط به دنبال پایان دادن به «کشتار جمعی نظام سوریه و ممانعت از افراطگری و مهاجرت» است.
مرکز مستشاری نظامی ایران در سوریه در واکنش به حملات ترکیه به مواضع این مرکز با انتشار بیانیهای آنکارا را به برخورد عاقلانه دعوت کرد. در این بیانیه که المیادین آن را منتشر کرده، آمده است: «به نیروهایمان دستور دادیم نظامیان ترکیه را در ادلب هدف قرار ندهند تا جان آنها حفظ شود. نیروهای ما نیز باوجود اینکه آنها را در تیررس داشتند، از هدف قرار دادنشان خودداری کردند، اما ارتش ترکیه همچنان به گلولهباران توپخانهای مواضع و مراکز و پایگاههای ما ادامه میدهد.» در بخش دیگر این بیانیه از ادامه سیاست پیشین سخن رفته است: «اعلام میکنیم علیرغم شرایط بسیار سخت و طاقتفرسای بهوجود آمده، همچنان در کنار دولت، مردم و ارتش سوریه در میدان مبارزه با تروریسم تا آزادسازی و پاکسازی کامل خاک این کشور قرار داریم.»
اتفاقها به سرعت پیش میرود. حالا فرماندهی کل ارتش سوریه در منطقه شمالغرب کشورش، منطقه پرواز ممنوع اعلام کرده و گفته است، با هرگونه هواپیمایی که حریم هوایی سوریه را نقضکند، به عنوان هواپیمای متخاصم برخورد خواهند کرد.ایمانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه از ترکیه خواسته خیلی سریع حملاتش را در ادلب متوقف کند، با این حال، به نظر میرسد ترکیه بدون توجه به این هشدارها به حملاتش ادامهمیدهد. خبرهایی نیز از ورود کاروان جدید تجهیزات نظامی ارتش ترکیه شامل خودروهای زرهی، تانک و بولدوزر به سوریه میرسد.ترکیه در حالی به حملاتش علیه مواضع ارتش سوریه و نیروهای نظامی مستشاری ایرانی ادامه میدهد که دائما از «حق قانونی» خود برای پاسخ به حملات علیه نیروهایش حرف میزند.
از ترکیه رانده و از اروپا مانده
ترکیه از سویی به حملات خود در سوریه ادامه میدهد که مرزهایش را برای عبور مهاجران به سوی اروپا باز کرده است. سی.ان.ان پیشتر در تحلیلی اعلام کرده بود، به نظر میرسد ترکیه با این کار به دنبال وارد کردن فشار روی اتحادیه اروپا و ناتو است تا آنها از حضور نظامی سربازان ترکیه و موضع نظامی آنکارا در ادلب حمایتکنند.
ویدیوهایی منتشرشده که مهاجران را در شهر استانبول نشانمیدهد. مهاجرانی که تمام تلاششان را میکنند تا بتوانند سوار اتوبوسهایی شوند که به سمت مرزهای اروپایی ترکیه حرکت میکنند. سازمان ملل اعلام کرده است 13 هزار نفر در مرزهای ترکیه جمع شدهاند و میخواهند به سمت یونان حرکتکنند. یونان نیز در مواجهه با این بحران، مرزهایش را بسته و خبرهایی از شلیک گاز اشکآور و گلولههای پلاستیکی به سوی مهاجران میرسد. حدود 4هزار نفر در پشت مرز «کاستانیز» یونان ایستادهاند. با این حال، دیروز یکشنبه، 500 نفر از پناهجویان موفق به ورود به جزایر شرقی یونان (لسبوس، ساموس و کیوس» شدند.
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه روز جمعه به دنبال کشتهشدن 33 سرباز ترک در ادلب سوریه، دستور باز شدن مرزها را داد. او بارها تهدید کرده بود که توافق با دولت بروکسل را خواهد شکست و مانع ورود مهاجران به اتحادیه اروپا نخواهد شد، مگر اینکه حمایتی قوی از سوی اروپا برای حضور نظامی ترکیه در سوریه صورت بگیرد. اردوغان روز شنبه در یک سخنرانی گفت که از تصمیم خود پشیمان نشده است: «ما چه گفتیم؟ گفتیم اگر این موضوع ادامه پیدا کند، مجبور خواهیم شد درها را باز کنیم. آنها حرف ما را باور نکردند. دیروز چه کار کردیم؟ مرزهایمان را باز کردیم. تعداد افرادی که میخواهند از مرزها عبور کنند و به اروپا بروند، تا صبح شنبه حدود 18 هزار نفر بود و این تعداد میتواند تا 25 یا 30 هزار نفر هم افزایش یابد و ما در این مدت مسیرها را نخواهیم بست.»
حالا توپ در زمین رقبای ترکیه است. سوالاتی وجود دارد که احتمالا تا چند روز آینده پاسخ آنها را خواهیم گرفت: اروپا در واکنش به اقدام آنکارا چه خواهد کرد؟ واکنش روسیه و ایران به حملات ترکیه چه خواهد بود؟ و در نهایت ممکن است اتفاق غیرمنتظرهای پیشبینیها را برهم بزند؟