[شهروند] کمی بیشتر از دوهفته به بازگشایی مدارس باقی مانده و حالا نگرانی از شدت شیوع کووید-19 بالا رفته است. پیش از این معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت نسبت به این موضوع اعلام نگرانی کرده بود و روز گذشته معاون برنامهریزی و نظارت ستاد فرماندهی مقابله با کرونا در تهران، از مخالفت این ستاد با برپایی کلاسهای حضوری مدارس خبر داد. همه اینها در شرایطی است که اواخر تیرماه، وزیر آموزشوپرورش از بازگشایی قطعی مدارس در پانزدهم شهریور خبر داده و گفته بود که 40درصد کلاسها به صورت حضوری برگزار خواهد شد. سهروز پیش هم این وزارتخانه شیوهنامه برگزاری کلاسهای درس را منتشر و شرایط برگزاری کلاسها در مناطق قرمز، زرد و سفید را تشریح کرد. همه اینها درشرایطی است که براساس اعلام سخنگوی وزارت بهداشت، درحال حاضر 15 استان کشور در وضع قرمز و 11 استان در وضع هشدار به سر میبرند. تهران، قم، اصفهان، گلستان، خراسانشمالی و رضوی، یزد و گیلان در گروه استانهای قرمز قرار دارند.
بیستوهفتم تیر محسن حاجیمیرزایی، وزیر آموزشوپرورش اعلام کرد که اگر وضع در منطقهای قرمز باشد، کلاسها غیرحضوری، اگر زرد باشد، به صورت ترکیبی و اگر سفید باشد، مثل روال سالهای قبل حضوری برگزار میشود. با این حال، فعلا حدود 40درصد مدارس میتوانند با رعایت فاصله و نکات بهداشتی کلاسها را حضوری برگزار کنند اما 60درصد مدارس در وضع قرمز نیازمند اجرای طرح زوج و فرد میشوند. بعد از اعلام قطعی برپایی مدارس به صورت حضوری، چهار روز پیش آموزش و پرورش، شیوهنامه بازگشایی مدارس را ابلاغ کرد. در این شیوهنامه آمده بود که شرایط مدرسه مجازی دقیقا مانند مدرسه واقعی و فیزیکی است و اگر وضع استانی قرمز باشد، آموزشها به صورت مجازی با تأکید بر استفاده از بستر شبکه «شاد» به دانشآموزان ارایه میشود. در این شیوهنامه جزئیات ساعتهای برگزاری کلاسها هم اعلام شد و به گفته مدیرکل ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایتهای آموزشوپرورش، حضور دانشآموزان مناطق زرد در مدارس نیمی به صورت حضوری و نیمی دیگر به صورت مجازی خواهد بود. براساس اعلام زهرا مظفر، برای رعایت پروتکلهای بهداشتی و رعایت فاصله اجتماعی، دانشآموزان به صورت نوبتی و سهروز در هفته در مدارس حاضر میشوند. به گفته او، در مناطقی با وضع سفید، 90درصد کلاسها به صورت حضوری برگزار میشود. اما اعلام بازگشایی مدارس در پانزدهم شهریور، واکنشهای زیادی داشت. ملکزاده، معاون وزیر بهداشت خواسته بود که تجمعات و بازگشایی حضوری مدارس باید متوقف شود؛ چراکه شرایط را در پاییز نگرانکننده میکند. فرمانده ستاد مدیریت بیماری کرونا در شهر تهران هم همین نظر را دارد. او هم از شروع موج سوم بیماری در پاییز نگران است. حالا هم علی ماهر، معاون برنامهریزی و نظارت ستاد فرماندهی مقابله با کرونا در تهران به ایسنا گفته: «بررسیها در تهران نشان میدهد که زیرساختها و بستر مناسب و همچنین آمادگی لازم برای پذیرش حضوری دانشآموزان و دانشجویان در فضاهای آموزشی استان تهران وجود ندارد.» به گفته او، ستاد تهران کلا با بازگشایی مدارس و دانشگاهها به صورت حضوری مخالف بوده و این مسأله را بارها مطرح کرده، اما تصمیمگیری قطعی تا اوایل شهریور انجام میشود: «در مدارس و دانشگاهها، بیشتر کلاسها بالای 30نفر است و هیچوقت نمیتوان فاصلهگذاری را رعایت کرد. با سردشدن هوا در پاییز و حضور مداوم دانشآموزان و دانشجویان در فضای بسته، وضع آسیبزاتر میشود.» او به وضع اسکان دانشجویان در خوابگاهها هم اشاره کرده و معتقد است که سکونت این افراد در خوابگاهها مشکل را مضاعف میکند؛ چراکه رعایت پروتکلهای بهداشتی در فضاهای خوابگاهی ناممکن است.
با «شاد» تجربه خوبی نداشتیم
با نزدیکشدن به زمان بازگشایی مدارس نگرانی خانوادهها هم بالا رفته. «شبنم» مادر است و نمیداند باید در این وضع چه کاری انجام دهد: «یکی از نگرانیهایم کیفیت پایین آموزش آنلاین است. کیفیت آموزش آنلاین با آموزش حضوری یکسان نیست.» سال تحصیلی که گذشت، شبکه شاد و کلاسهای آنلاین عهدهدار درسهای باقیمانده شدند. امتحانات آخر سال هم در همان فضای مجازی بر پا شدند؛ آزمونهایی که به دانشآموزان اجازه استفاده از موتورهای جستوجوی اینترنتی و زنگزدن به همکلاسیها را میدادند تا دانشآموزان با خیالی آسوده از یک پایه به پایه دیگر بروند: «شبکه شاد شوخی بود واقعا. در امتحانات بچهها یک ساعتونیم زمان داشتند. گوگل میکردند. به همکلاسیهایشان زنگ میزدند. تجربه خوبی از شبکه شاد نداشتیم.» همهگیری کرونا بار آموزش را بر گردن شبکه شاد گذاشت: «سال گذشته مدرسه تنها به شبکه شاد اکتفا کرد. پسرم امسال کلاس هفتم است و قرار است یکی از نرمافزارهای خوب جای کلاس حضوری را پر کند.» سالی که گذشت روزهایی از تقویم مدرسه را آلودگی به تعطیلی برد تا نوبت به کرونا برسد و زنگ تعطیلی بلندمدت مدرسهها به صدا دربیاید. مدارس تعطیل شدند و برای نخستینبار آموزش آنلاین محک زده شد. اولیای گلایهمند از عقبماندن بچهها از درس و مدرسه گفتند. سال تحصیلی جدید هم از پانزدهم شهریور شروع میشود هنوز مدارس چشمانتظار دستورالعملهای ستاد ملی مقابله با کرونا هستند. «به نظرم در شرایط فعلی اولیا مخالف کلاسهای حضوری باشند.»
انتخاب «نسرین» مدارس غیرانتفاعی است، تعداد پایین دانشآموزان و کیفیت بالاتر آموزش برای او گزینه بهتری است. نرمافزارهای جدیدتر بیشتر میان دانشآموزان مدارس غیرانتفاعی دست به دست شد تا سال تحصیلی گذشته آنها بهتر از مخاطبان شبکه شاد به پایان برسد: «مدیر یکی از مدارس غیرانتفاعی میگفت با آموزشوپرورش صحبت کرده تا درسهایی مثل تاریخ، جغرافیا و... آنلاین برگزار شود و ریاضی و فیزیک حضوری.» کلاسهای درس آنلاین دغدغه جدید خانوادههاست؛ دغدغهای که از سال گذشته شروع شده و خود را به امسال هم رسانده است: «پدر و مادرها شاغلند و مشکل تنها ماندن بچهها در خانه دغدغه این خانوادههاست.» بعضی از مدارس قرارشان با معلمها حضور سر کلاسهاست: «دست خودم باشد، بچهام را مدرسه نمیفرستم با اینکه سال بعد کنکور دارد.» «نسرین» آموزش آنلاین را ترجیح میدهد: «شاید درصد فراگیری پایینتر باشد اما امنیت بیشتری دارد. یکی از مزایای آموزش آنلاین امکان مرور درسها در فضای آنلاینی است که درسها ارایه میشود.» «سارا» هم جزو اولیایی است که حاضر نیست فرزندش را به مدرسه بفرستد. او آمار بالای کلاسهای درس مدارس دولتی را دغدغهاش قبل از کرونا عنوان میکند: «قبل از کرونا کلاسهای درس آنقدر شلوغ بود که بچهها سر کلاس خفه میشدند، دیگر چه برسد به حالا که کرونا شایع شده و پای سلامتی کودکان در میان است.» او یک سال عقبماندن از کلاسهای درس را اتفاق خیلی بزرگی نمیداند و با خنده میگوید: «یک سال دیرتر خانم دکتر میشود.»
60 داوطلب کنکور کرونا دارند
وزارت بهداشت اما از آموزشوپرورش میخواهد تا برنامههایش را براساس قرمزبودن تمام مناطق کشور طراحی کند. علیرضا رییسی، معاون بهداشتی وزارت بهداشت، دیروز در نشست خبری مجازی گفت: «اگر شهری سفید و تعداد دانشآموز کم بود، بازگشایی حضوری ایراد ندارد. اگر منطقهای قرمز باشد آنها اصلا نباید حضور داشته باشند. آموزش تعطیل نمیشود اما باید سبک آن را تغییر دهیم. تعداد شهرهای سفیدمان برای آموزش حضوری زیاد نیست اما به گفته آموزشوپرورش مناطقی سفید هستند که شاید ۳۰درصد دانشآموزان را شامل شود و بر این اساس تعداد دانشآموزان در این مناطق بسیار پایین است و میتوانند حضوری کلاسها را برگزار کنند.» ماجرا اما تنها به مدرسه ختم نمیشود. تنها یک روز به برگزاری کنکور سراسری مانده و هنوز مسئولان صحبت از پروتکلها را به میان میآورند. رییسی از در نظر گرفتهشدن پروتکلهای سختگیرانه برای برگزاری کنکور خبر داده؛ به طوری که قرار است هفتهزار نفر از بازرسان بر اجرای پروتکلها نظارت داشته باشند. آنها پیش از این داوطلبان کنکور را غربالگری کردهاند و به گفته رییسی مشخص شده 60 نفر از داوطلبان مبتلا به کرونا شدهاند، یک نفرشان در بیمارستان بستری است و 59 نفر در خانهاند. آن یک نفر که بستری است در بیمارستان آزمون میدهد و 59 نفر دیگر در شهرهای خود در یکی از سالنهای بیمارستانی امتحان میدهند.