شهروند| نبرد نابرابر محیط‌بانان با شکارچیان، سال‌هاست که آنها را وارد بازی کرده که هر دو سر آن بردی برایشان ندارد و شاید درست‌تر باشد که گفته شود، هر دو سر آن باخت است. محیط‌بانان در این نبرد نابرابر، چه دست به اسلحه شوند و به سمت شکارچیان شلیک کنند و چه اسلحه را کنار بگذارند و در مقابل شکارچیان تنها سینه سپر کنند، باید جانشان را بگذارند یا شلیک کنند و پایشان به چوبه دار برسد یا اسلحه را کنار بگذارند تا خونشان ریخته شود.
زمان زیادی از آزادی دو محیط‌بان دنایی نمی‌گذرد که به دلیل شلیک کردن به شکارچیان، قاتل نام گرفته و سال‌ها طناب دار را دور گردن خود می‌دیدند که حالا سه محیط‌بان در مواجهه با شکارچیان به دلیل استفاده نکردن از اسلحه کشته شدند و شهید نام گرفتند. همان‌هایی که پس از شهادت و خداحافظی‌شان از مناطق حفاظت‌شده، داستان این نبرد نابرابر و دو سر باخت، را پررنگ‌تر روایت کردند تا شاید فکری به حال این بازی نابرابر شود. مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست هم جزو همین منتقدان به وضع محیط‌بانان است و با اشاره به همین نابرابری اعتقاد دارد که باید اسلحه‌ها را از محیط‌بانان گرفت تا جانشان را نجات داد. اسماعیل کهرم، با انتقاد از وضع قضائی و معیشتی محیط‌بانان، به ایسنا می‌گوید: «درشرایط کنونی اگر محیط‌بانان مقابل شکارچی متخلف مقاومت و از اسلحه استفاده کنند، محکوم به اعدام می‌شوند و اگر از آن استفاده نکنند، شهید می‌شوند.»
او محیط‌بانان را افراد شجاعی می‌داند که جانشان را کف دست گرفته‌اند و به خاطر علاقه‌ای که به محیط‌زیست و شغل خویش دارند، چنین فداکارانه کار می‌کنند و این درحالیست که شرایط مناسب حمل و استفاده از سلاح برای محیط‌بانان کشور وجود ندارد. «دراین شرایط باید اسلحه را از محیط‌بانان بگیریم، چون اگر مقابل شکارچی متخلف مقاومت و از اسلحه استفاده کنند، محکوم به اعدام می‌شوند و اگر از آن استفاده نکنند، شهید می‌شوند، بنابراین وجود اسلحه از هر دوطرف برای آنها مشکل‌زاست. از یک طرف با اعدام و از طرف دیگر با شهادت مواجه هستند.» به گفته کهرم، اگر مجرم و متخلفی درحین عملیات توسط پلیس کشته شود، این نیروی پلیس حتی یک ساعت هم بازداشت نمی‌شود، چه برسد به آن‌که محاکمه و حکم قصاص او صادر شود، چون برای برقراری نظم و امنیت و مقابله با متخلفین این اتفاق افتاده است، درحالی که ما به محیط‌بانی اسلحه داده‌ایم که در دادگاه به جرم قتل محکوم می‌شود. او با اشاره به این‌که اسلحه نوعی عامل تحریک‌کننده برای متخلف محسوب می‌شود، می‌گوید: «پلیس انگلستان مسلح نیست و از زمانی که اسلحه از تجهیزات پلیس حذف شده میزان کشته‌شدن آنها به 3/1 کاهش یافته است. وقتی شکارچی، اسلحه محیط‌بان را می‌بیند، تحریک می‌شود و از اسلحه خود استفاده می‌کند؛ درحالی که اغلب شکارچیان بومی منطقه و برای محیط‌بانان شناخته شده هستند. بنابراین هنگامی که تخلفی از این افراد سر می‌زند، محیط‌بانان می‌توانند آنها را به راحتی شناسایی و اقدام به دستگیری آنها کنند، درحالی که داشتن اسلحه درحین عملیات عامل تحریک‌کننده‌ای برای شکارچی متخلف محسوب می‌شود.»
پاسخ به انتقادها با دادن وعده‌های خوب
در مراسم تشییع
انتقادها به وضع معیشتی و حمایتی نه‌چندان خوب محیط‌بانان به وعده‌های خوب در روزهای تشییع سه محیط‌بان شهید منتهی شد. رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در مراسم تشییع پیکر مرحوم منوچهر شجاعیان، محیط‌بان شهید استان فارس، از ارسال لایحه‌ای به مجلس برای حمایت بیشتر از محیط‌بانان خبر داد. معصومه ابتکار با بیان این‌که برای حمایت بیشتر از محیط‌بانان لایحه‌ای به مجلس ارسال شده است، گفت: «به‌روزکردن تجهیزات محیط‌بانان نیز در دستور کار قرار گرفته است.» او با تأکید برپیگیری موضوع شهادت شجاعی، یادآوری کرد که «تا رسیدگی کامل و احقاق حقوق حقه این محیط‌بان شهید و اجرای عدالت، کار را دنبال خواهیم کرد.» ابتکار با بیان این‌که از همه ابزارهای قانونی در مسیر اجرای عدالت در مورد محیط‌بانان بهره خواهیم برد، گفت: «دولت به زودی لایحه مربوطه را برای توجه بیشتر به محیط‌زیست و اصلاح قوانین مورد نظر ارایه خواهد داد.»
تاکید رئیس‌جمهوری بر ضرورت مقابله
با تخریبگران محیط‌زیست
او پس از مراسم تشییع محیط‌بان فارسی، راهی هرمزگان شد و در مراسم تشییع محیط‌بانان هرمزگانی، پیام تسلیت رئیس‌جمهوری را قرائت کرد. حسن روحانی در این پیام با تسلیت شهادت «محمد دهقانی»، «پرویز هرمزی» و «منوچهر شجاعیان»، سه محیط‌بان شجاع و فداکار در درگیری با شکارچیان متخلف، نوشت: «شهادت سه محیط‌بان شجاع و فداکار «محمد دهقانی»، «پرویز هرمزی» و «منوچهر شجاعیان» در درگیری با شکارچیان متخلف، خبری تأسف‌آمیز و اندوه‌بار است که یک‌بار دیگر ضرورت‌ها را برای مقابله با تخریبگران و مهاجمان به محیط‌زیست کشور هشدار داده و گوشزد می‌کند.محیط‌بانان و جنگل‌بانان عزیز ما که امروز در خط مقدم دفاع از سرمایه‌های طبیعی و شکننده کشور قرار دارند، متاسفانه آماج افراد و گروه‌هایی قرار می‌گیرند که جزو مطامع خود نمی‌بینند و این راه، مسیر درست مدافعان حقوق ملت‌هاست، مدافعانی که این‌بار در دفاع از موهبات الهی و ایستادگی بر سر عهد خویش با مردم، جانشان را فدا کردند. مدافعانی که حیات و زندگی را برای مردم‌شان پاس می‌دارند، حتی اگر به قیمت جانشان تمام شود.ضمن تقدیر از نیروی انتظامی که با دقت و سرعت ضاربین مجرم را شناسایی و بازداشت کرده است؛ شهادت این محیط‌بانان رشید را به ملت ایران، به‌ویژه مردمان خونگرم و صبور استان‌های هرمزگان و فارس تسلیت می‌گویم و برای خانواده و بازماندگانشان از درگاه خداوند متعال طلب صبر و اجر می‌نمایم.» ابتکار در ادامه این مراسم با بیان این‌که محیط‌بانان راست‌قامتانی هستند که در راه دفاع از طبیعت و میراث طبیعی کشور با قدرت و استوار ایستاده‌اند، با تشکر از نیروهای امنیتی و انتظامی که در سریع‌ترین زمان ممکن متخلفین را دستگیر کردند، گفت: «انتظار داریم قوه‌قضائیه به سرعت به این پرونده رسیدگی کند تا دوستداران محیط‌زیست بدانند که درنظام جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه عدالت از بین نمی‌رود.»
لایحه حمایت از محیط بانان تا دو هفته آینده به دولت ارسال می شود
هر چند که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در هرمزگان اعلام کرد که برای حمایت بیشتر از محیط بانان لایحه‌ای به مجلس ارسال شده است، اما رورز یکشنبه مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست به ایرنا گفته است که «تهیه لایحه حمایت از محیط بانان مراحل نهایی خود را در سازمان می گذراند و تا دو هفته آینده به دولت ارسال می شود.» علی تیموری توضیح داده است که «این لایحه از سوی سازمان حفاظت محیط زیست به دولت ارسال می‌شود و هیات دولت بعد از بررسی آن را برای تصویب به مجلس تقدیم می کند که با این حساب به احتمال زیاد یک تا دو ماه آینده به مجلس خواهد رسید. در این لایحه موارد مربوط به محیط بانان از جمله حقوق و مزایا، حمایت های قضائی و مسئولیت مدنی آمده است.»
پیگیری اختصاص 35درصد فوق‌العاده شغل و سختی کار محیط‌بانان
با پررنگ‌شدن اعتراض‌ها به وضع معیشتی و سختی کار محیط‌بانان، خبرهای خوش برای این قشر که همواره از حمایت محروم بوده‌اند، پای خود را به مجلس هم باز کرد. رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس دراین‌باره گفت: «اختصاص 35درصد فوق‌العاده شغل و سختی کار محیط‌بانان از طریق دیوان محاسبات پیگیری خواهد شد.» محمدرضا تابش در روز شهادت سومین محیط‌بان، در برنامه تلویزیونی گفت‌وگو ویژه خبری شبکه دوم سیما، یادآوری کرد: «محیط‌بانان به‌عنوان حافظان محیط‌زیست در سخت‌ترین شرایط طبیعی زندگی می‌کنند و ماموریت‌های دشواری انجام می‌دهند.» او با بیان این‌که دولت و مجلس باید حمایت‌های لازم را از محیط‌بانان انجام دهند، تأکید کرد: «اختصاص 35درصد فوق‌العاده شغلی به کارکنان ستادی و امتیاز سختی کار محیط‌بانان از طریق دیوان محاسبات پیگیری می‌شود.»
مجلس آماده تدوین قوانین متقن
در حمایت از محیط‌بانان
برنامه زنده تلویزیونی تنها، جایی برای دادن وعده‌های خوب حمایتی از محیط‌بانان نبود. به نظر می‌رسد، شهادت سه محیط‌بان در دو روز بالاخره توانست جای خالی حمایتی که از محیط‌بانان نمی‌شود را به خوبی برای همگان به نمایش بگذارد و نمایندگان مجلس را برای تصویب قوانین حمایتی مجاب کند تا جایی که سخنگوی فراکسیون محیط‌زیست مجلس از آمادگی مجلس و فراکسیون محیط‌زیست برای تدوین قوانین متقن و قوی در حمایت از محیط‌بانان خبر دهد. «تجارب سال‌های گذشته نشان داده حقوق محیط‌بانان دربسیاری از نقاط کشور مورد دستبرد قرار گرفته و آنها را دچار آسیب کرده است. لذا باید درجایگاه قانونگذاری و در دفاع از حقوق مادی و معنوی محیط‌بانان قوانینی مصوب شود که ناظر بر حمایت جدی از آنها و همچنین برخورد قاطع با متخلفین و کسانی باشد که به محیط‌بانان تعرض می‌کنند.» سیدکاظم دلخوش به ایسنا گفت: «من از سازمان محیط‌زیست می‌خواهم نقاط ضعف و خلأ‌های قانونی احتمالی در زمینه حمایت از محیط‌بانان را مورد بررسی قرار دهند. قطعا مجلس و فراکسیون محیط‌زیست هم برای دفاع از جان و جایگاه محیط‌بانان و همچنین نوشت قوانین متقن و قوی درحمایت از آنان آمادگی کافی دارد.»
پیشنهاد نامگذاری چهارم تیرماه به نام روز «طبیعت مردان شهید»
شهادت سه تن از محیط‌بانان در دو روز، پیشنهادی ازسوی فعالان و دوستداران محیط‌زیست برای نامگذاری چهارم تیرماه به نام روز «طبیعت مردان شهید» را مطرح کرد و آنها از شورایعالی فرهنگ عمومی خواسته‌اند تا برای حرمت‌گذاری به خون پاک شهیدان دفاع از حریم آیات الهی و زنده نگهداشتن این واقعه تکان‌دهنده چهارم تیرماه ازسوی شورایعالی فرهنگ عمومی به نام روز «طبیعت مردان شهید» نامگذاری شود.