آزيتا قربانی رحيم، مدرس دانشگاه | اسناد تجاری در دو مفهوم عام و خاص استعمال می‌شوند؛ در مفهوم عام تمامی اسنادی كه بين تجار ردوبدل می‌شود اعم از چك، سفته، برات، اوراق قرضه و... است، اما در مفهوم خاص فقط شامل چك، سفته و برات است كه دارای ويژگی‌ها و اولويت‌های شاخصی برای خود نسبت به ساير اسناد هستند كه در اين يادداشت به سه ويژگی از چك می‌پردازيم:
نخستين مورد تامين خواسته است كه به معنای حفظ و امن‌كردن مال است؛ اگر دارنده بخواهد از اموال فرد مالی را توقيف كند، بايد خسارت احتمالی را پرداخت کند كه تعيين ميزان خسارت احتمالی با در نظر گرفتن ميزان خواسته، بسته به نظر دادگاهی است كه درخواست تامين را می‌پذيرد.
دومين مورد مرور زمان است كه درواقع مرور زمان به معنای گذشت زمان است. در برخی از دعاوی ما بعد از گذشت يك موعد زمانی، ديگر نمی‌توانيم در آن باب در دادگستری اقامه دعوا کنيم، برای مثال اگر كسی چكی صادر کند و 6ماه از آن گذشته باشد و ما بخواهيم دعوای كيفری عليه صادركننده چك طرح کنيم، امكانپذير نيست و تنها می‌توان دعوای حقوقی طرح کرد، بنابراين هم بايد به زمان صدور چك و هم زمان صدور گواهی عدم‌پرداخت توجه کرد تا به تقديم دادخواست يا شكايت پرداخت. درخصوص چك تنها در يك مورد است كه می‌توان شكايت كيفری تقديم کرد آن هم زماني است كه تاريخ صدور چك و سررسيد يكی باشد، برای نمونه اگر كسی در تاريخ 25 اردیبهشت 96چكی صادر کند، تاريخ سررسيد هم بايد همان 25/2/96 باشد، در اين حالت می‌توان دعوای كيفری طرح کرد و درواقع شاكی ظرف 6ماه فرصت دارد با اخذ گواهی عدم‌پرداخت در دادسرای عمومی نسبت به تقديم شكوایيه كيفری اقدام کند.
سومين مورد ظهرنويسی است كه در اسناد تجاری اصولا پشت‌نويسی را ظهرنويسی گويند كه غالبا ظهرنويسی در چك به سه حالت شكل می‌گيرد؛ در حالت نخست فرد بدون اين‌كه چيزی در پشت چك بنويسد، فقط امضا می‌کند، اين عمل به مفهوم انتقال مالكيت چك است، در حالت دوم فرد كنار امضا، يادداشت می‌کند «در جهت وصول»، دارنده فقط حق وصول چك را دارد و مالكيت به او انتقال نيافته، در حالت سوم كنار امضا قيد شده باشد «جهت وكالت»، دارنده فقط وكيل محسوب شده که باز هم به منزله انتقال نيست، پس مهمترين نوع ظهرنويسی انتقال است كه با يك امضا شكل می‌گيرد. برخلاف اسناد ديگر مثل سند رسمی كه بايد با انجام تشريفات قانونی انتقال يابد، سند تجاری نياز به هيچ‌گونه تشريفاتی ندارد و با يك امضا منتقل می‌شود.