آرمین منتظری| دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران را امضا کرد؛ اما در عین حال گفت که این آخرین‌باری است که این قانون را امضا می‌کند و اگر توافق هسته‌ای آن‌طور که باب میل آمریکا است، تغییر نکند، آمریکا را از برجام خارج خواهد کرد. اگر چه این اقدام ترامپ در داخل به پیروزی ایران در مقابل آمریکا تعبیر شد و برخی این عبارت را بیان کردند که ترامپ می‌خواست از توافق خارج شود اما نتوانست ولي در عرصه واقعیت ایران باید در قبال سخنان اخیر ترامپ با احتیاط بیشتری عمل کند.
معنای سخنان ترامپ این است که ایران و اتحادیه تنها 120روز فرصت دارند که آن قدر توافق هسته‌ای را مستحکم کنند که ترامپ حقیقتا نتواند از آن خارج شود؛ چرا که در حال حاضر توافق هسته‌ای در شرایط شکننده‌ای قرار گرفته است. البته اقدام ترامپ در ضرب‌الاجل قراردادن برای امضاي تعلیق تحریم‌های هسته‌اي ایران در چهار ماه آینده، در نخستین گام کار را برای خود ترامپ نیز سخت خواهد کرد؛ چرا که او تعهدی را اعلام کرده است و چهار ماه زمان کمی برای آمریکا است تا بتواند توافق را آن‌طور که می‌خواهد تغییر دهد. از سوی دیگر مسلما ترامپ نخواهد خواست با دو بحران هسته‌ای- کره‌شمالی و ایران- در یک زمان مواجه شود؛ بنابراین بعيد نیست که طی هفته‌های آینده شاهد باشیم که آمریکا به نوعی از اولتیماتومی که ترامپ اعلام کرده، کوتاه بیاید. آنچه که ایران باید درباره‌اش محتاط باشد اقدامات آمریکا در منطقه علیه ایران است. مسلما طی ماه‌های آینده فشار آمریکا بر ایران در خصوص تحولات منطقه افزایش خواهد یافت. برای مثال دولت آمریکا اخیرا فشار خود را بر حزب‌الله لبنان كه از متحدان منطقه‌ای ایران در منطقه است، از طریق عربستان سعودی افزایش داده است. ترامپ همچنین دستور داده است تا تغییری در قوانین آمریکا صورت بگیرد تا برنامه موشکی ایران دیگر مجزا از برنامه هسته‌ای کشور نباشد.
توافق هسته‌ای طوری نوشته نشده است که همه موضوعات اختلاف میان ایران و آمریکا را در بر بگیرد؛ اما اگر ترامپ بخواهد توافق هسته‌ای را آن‌گونه که خود می‌خواهد تغییر دهد، مجبور است در این مسیر با کشورهای اروپایی تعامل کند. در حقیقت دولت آمریکا تلاش بسیار کرده است تا کشورهای اروپایی را در این استراتژی با دولت خود همراه کند. در تماس تلفنی‌اي که چهار روز پیش میان ترامپ و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه برقرار شد، مکرون نشانه‌هایی از تمایل فرانسه را برای آغاز گفت‌وگوها درباره برنامه موشکی ایران بروز داد اما در عین حال تأکید کرد که توافق هسته‌ای باید پا برجا باقی بماند. همچنین در همان روز، بوریس جانسون، وزیر خارجه انگلیس از آمریکا خواست تا از توافق هسته‌ای خارج نشود؛ چراکه توافق هسته‌ای جهان را امن‌تر می‌کند. احتمالی که ایران باید آن را مد نظر داشته باشد، احتمال معامله ترامپ با کشورهای اروپایی بر سر برنامه موشکی ایران است. مسلما کشورهای اروپایی حاضر نخواهند بود توافق هسته‌ای را کنار بگذارند و یا متن آن را تغییر دهند؛ اما آیا این احتمال وجود ندارد که ترامپ با گرو‌گرفتن توافق بتواند کشورهای اروپایی را وادار کند تا به ایران فشار وارد و ایران را مجبور به ورود به گفت‌وگوها درباره برنامه موشکی‌اش کنند؟
البته مسلما ترامپ نخواهد توانست بیش از حد معینی به کشورهای اروپایی فشار وارد کند؛ اما کاری که ترامپ قادر به انجامش هست این است که روشی را در پیش بگیرد که توافق هسته‌ای را به‌تدریج در طول گذر زمان ضعیف و ضعیف‌تر کند؛ یک توافق ضعیف و ناکارآمد، حتی اگر ترامپ نتواند از آن خارج شود، چندان مایه آزردگی ترامپ نخواهد بود.
ترامپ این اقدام را از خیلی پیشتر آغاز کرده است. اقدامات وزارت خزانه‌داری دولت ترامپ در اعمال تحریم‌های مختلف غیرهسته‌ای علیه شرکت‌ها و مقامات ایرانی اگر چه به طور مستقیم اصل توافق هسته‌ای را به خطر نمی‌اندازد، اما جوی مسموم علیه توافق ایجاد می‌کند. به دلیل وجود همین جو مسموم، مبادلات تجاری ایران با شرکت‌های بین‌المللی و همچنین تعاملات بانکی ایران با بانک‌های بزرگ جهان با مشکلات گوناگونی مواجه شده و خواهد شد. ایران حتی در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما از مشکل تعامل با بانک‌های بزرگ جهان رنج می‌برد؛ مسلما این مشکل در دوران ترامپ وخیم‌تر نیز خواهد شد.
واقعیت این است که اگر قرار باشد توافق هسته‌ای وجود داشته باشد و ایران از مزایای آن برخوردار نباشد، متضرر اصلی ایران خواهد بود. ترامپ به وضوح دو راه در پیش گرفته است. نخست ایجاد اجماع با کشورهای اروپایی امضا‌کننده توافق هسته‌ای برای تغییر آن و در مرحله دوم -چنانچه در مرحله نخست به موفقیت نرسید- اعمال فشارهای گوناگون بر ایران با هدف تضعیف توافق هسته‌ای تا ایران نتواند از مزایای آن، آن‌طور که باید استفاده کند.