محمدجواد حق‌شناس/رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران

چندان دور نیست روزهایی که «طهران» را با خیابان‌های پرترددش از پیاده‌روها که گفت‌وگوی فرهنگ‌های مختلف بود، به تصویر می‌کشیدند و حالا سال‌هاست که شهرمان را با تونل‌ها، اتوبان‌ها و پل‌های متعددش می‌شناسند. شناسنامه طهران از برج آزادی و بازار بزرگش به پل صدر و مال‌های انبوه‌اش تبدیل شده است و این همان رویدادی است که شهروندان را با سردرگمی مواجه ساخته و حس تعلق شهری را میان آنها کاسته است. شهری پویا و سرزنده خواهد بود که فضای گفتمان میان شهروندانش به محیطی برای تبادل فرهنگ‌ها تبدیل شود، که بدین منظور نگاهمان در بودجه‌ریزی‌ها باید منوط به توسعه انسان‌محور شهر باشد. در سال‌های گذشته توسعه کالبدی شهرمحور بودجه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌ها قرار گرفته و لذا طهران را به شهری سرد، خشن و دارای بار ترافیکی سرسام‌آور و انباشتگی آلودگی‌های محیطی تبدیل کرد که این آسیبی برای زدودن جلوه تاریخی و میراثی و کمرنگ‌ساختن هویت فرهنگی شهر منجر شده است. اصلاح‌طلبان با تعهد به گفت‌وگومحوری، توسعه انسان‌محور را برنامه‌ای برای بازگردان حس تعلق شهروندی به ساکنان تهران قرار دادند و انتظار می‌رود که بودجه مناسبی برای رخداد این تحول فرهنگی در نظر گرفته شود، اما آنچه این روزها در بررسی وضع بودجه فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران در لایحه پیشنهادی ‌سال 97 و مقایسه آن با بودجه مصوب ‌سال 96 مشاهده می‌شود، حاکی از تضعیف حوزه مأموریتی فرهنگی و اجتماعی است که این برخلاف رویکردی است که مدیریت شهری در دوره کنونی آن را دنبال می‌کند. نقد رویکردهای کالبدمحور در گذشته، باید با اصلاحِ روندهای نادرست، جامه عمل به خود بگیرد که متاسفانه باید گفت، این امر در عمل رخ نداده است. در بودجه مصوب ‌سال 96 شهرداری تهران، سهم حوزه مأموریتی فرهنگی و اجتماعی، 8‌درصد از بودجه کل و به میزان 1467‌میلیارد تومان از 17‌هزار و 900‌میلیارد تومان کل بودجه است. از این میزان، 584‌میلیارد تومان از منابع برای مصرف در بخش هزینه‌ای مصوب شده و 882‌میلیارد تومان، اعتبارات مصوب برای تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و به تعبیر دقیق‌تر، سرمایه‌گذاری برای توسعه فرهنگی و اجتماعی شهر تهران مصوب شده است. این اعتبارات، فارغ از سهم 2‌درصدی حوزه فرهنگی و اجتماعی از اعتبارات نقدی معاونت‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های وابسته به شهرداری تهران است که در راستای ترویج فرهنگ شهروندی و ارتقای سطح فرهنگ‌پذیری شهروندان تهرانی در تبصره 36 بودجه ‌سال‌جاری مصوب شده است. با این حال و با ابراز تأسف، در لایحه بودجه‌ سال 97 شهرداری تهران، سهم حوزه مأموریتی فرهنگی و اجتماعی به 6‌درصد کاهش یافته و از 17‌هزار و 500‌میلیارد تومان کل بودجه،‌ هزار و 115‌میلیارد تومان به این حوزه اختصاص پیدا کرده که از این میزان 558‌میلیارد تومان به اعتبارات هزینه‌ای و 557‌میلیارد تومان به تملک دارایی‌های سرمایه‌ای اختصاص دارد که در قیاس با بودجه مصوب ‌سال 96، 37‌درصد کاهش را نشان می‌دهد و این مقایسه نسبت به بودجه ‌سال 95، کاهش چشمگیر سهم فرهنگی و اجتماعی از کل بودجه شهرداری تهران را نشان می‌دهد. مضاف بر این‌که با حذف تبصره 36 بودجه، سهم 2‌درصدی حوزه فرهنگی از اعتبارات نقدی دستگاه‌های زیرمجموعه شهرداری تهران حذف و به ردیف‌های بودجه منتقل شده است. شایسته بود شهرداری تهران در لایحه پیشنهادی خود، توجه به حوزه فرهنگی و اجتماعی را لحاظ می‌کرد که این مهم رخ نداده است. بی‌تردید شورای شهر نسبت به اصلاح این رویه در بودجه پیشنهادی اقدامات لازم را انجام خواهد داد. ما نگاهمان به ایجاد شهری برای شهروندان است که بتوانیم امید و مشارکت را برای زیست مطلوب شهری تحقق بخشیم.