شهروند| روز صفر نزدیک است. روز صفر روزی است که شیرهای آب در شهر «کیپ تاون» آفریقای جنوبی اواخر بهار امسال به روی جمعیت چهارمیلیونی آن بسته میشود و این شاید مهمترین خبری است که یادآور جنگ آب در جهان و نزدیکی آن به زمانه ماست اما این شهر تنها یکی از شهرهای جهان است که با آیندهای بسیار کم آب روبهرو است. نشنال جئوگرافیک نوشته است تا اواخر بهار، چهارمیلیون نفر در دومین شهر پرجمعیت آفریقای جنوبی ممکن است برای به دست آوردن ارزشمندترین کالای این منطقه یعنی آب آشامیدنی در محاصره نگهبانان مسلح قرار گیرند. رشد جمعیت و خشکسالی بیسابقه که شاید تغییرات اقلیمی آن را تشدید کرده است، درحال رقمزدن یکی از بزرگترین بحرانهای بیآبی شهری جهان است، زیرا رهبران آفریقای جنوبی هشدار میدهند که شهروندان این کشور هر روز بیشتر از دیروز در معرض خطر مواجهه با «روز صفر» هستند، روزی که اکنون پیشبینی میشود، اواسط آوریل (اواخر فروردین 97) باشد.
ترس از فرارسیدن روز صفر
ایرنا گزارش داده که احتمال رویارویی با روز صفر اکنون از نظر مقامات شهر قطعی و اجتنابناپذیر است. «هلن زیل» شهردار سابق کیپ تاون گفت: سوالی که اکنون مطرح است، اینکه در روز صفر چطور به مردم آبرسانی کنیم که هرجومرج و اغتشاش پیش نیاید؟ سالها پیش، چنین بیآبی گستردهای در چنین شهر بینالمللی تقریبا غیرقابل تصور بود، اما توسعه بیش از اندازه، رشد جمعیت و تغییر اقلیم تعادل میان مصرف آب و عرضه آن را به هم زده است بهطوری که هماکنون مناطق شهری جهان از آمریکای شمالی تا آمریکای جنوبی و از استرالیا تا آسیا همه در معرض خطر کمبود شدید آب آشامیدنی هستند. «آنتونی تورتن» کارشناس مدیریت منابع آفریقای جنوبی گفت: متاسفانه ما در ساعت یازدهم هستیم. وقت زیادی برای پیداکردن راهحل نداریم؛ ما به یاری خدا و مداخله او نیازمندیم.
تراژدی ایستگاههای آب
شهر درحال آمادهسازی 200 ایستگاه آب در خارج از مراکز فروش مواد غذایی و دیگر نقاط تجمع مردم است. هرکدام از این ایستگاهها باید تقریبا 20هزار نفر آبرسانی کنند. مقامات کیپ تاون برنامهریزی میکنند تا آب اضطراری در تأسیسات نظامی این کشور ذخیره کنند و میگویند استفاده از شیرها برای پرکردن استخرها، آبیاری باغها یا شستن خودروها اکنون غیرقانونی است. بنا به اعلام رسانههای محلی، این هفته مقامات گشتزنی برای جلوگیری از دزدی آب در چشمههای طبیعی که درگیری و نزاع در آنها افزایش یافته است را بیشتر کردهاند. ماهها پیش از شهروندان خواسته شده بود که کمتر آب مصرف کنند اما بیش از نیمی از شهروندان صرفهجویی داوطلبانه در مصرف آب را نادیده گرفتند. در ژانویه 2018 (دی- بهمن) از مردم خواسته شده بود که فقط 50 لیتر آب در روز مصرف کنند. مقامات شهری هشدار دادند که اگر مصرف آب بشدت و بسرعت کاهش نیابد، همه با روز صفر مواجه میشوند، روزی که همه برای زندگی آب بسیار کمتری خواهند داشت، حدود 25لیتر در روز. این میزان کمتر از آبی است که معمولا در عرض چهاردقیقه شستوشو از دست میرود. «کوین وینتر» از محققان برجسته گروه آب دانشگاه کیپ تاون گفت: مطمئن نیستم که قادر به جلوگیری از رسیدن به روز صفر باشیم. ما آب زیادی مصرف میکنیم و نمیتوانیم از این مصرف زیاد خودداری کنیم.
بیتوجهی به تغییر الگوی آب و هوایی
به گفته وینتر، ظرف 20سال گذشته، مقامات این شهر برخی تهدیدهایی که احتمال وقوع آنها زیاد بود را شناسایی کردند. آنها اقدام به کاهش مصرف آب 6 منبع اصلی ذخیره آب این شهر که روی هم 230میلیارد گالن آب داشتند، کردند. او اظهار کرد: مصرف سرانه و نشت آب کاهش یافت. مقامات شهر مصرفکنندگان پرمصرف را مجبور به پرداخت هزینه بیشتر کرده و کارایی آب را در مجموع افزایش دادند. این محقق اضافه کرد: کیپ تاون چندین جایزه بینالمللی در زمینه مدیریت آب را برد.
به نوشته نشنال جئوگرافیک، 10سال پیش به این شهر اعلام شد که رشد جمعیت و اقدامات برنامهریزیشده برای مقابله با تغییر اقلیم شامل آب و هوای خشکتر و گرمتر همراه با کاهش بارش در فصل سرما و کاهش آب رودخانهها نیازمند پیداکردن منابع جدید آب است.