شهروند| در روزهای اخیر انتشار اخباری مبنی بر انتقال مالکیت موزه هنرهای معاصر تهران به زمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری؛ که در ظاهر یک انتقال اداری به نظر میرسید، با واکنش شماری از هنرمندان و انجمنهای تجسمی مواجه شده؛ به نحوی که روز گذشته 7 انجمن از هنرمندان تجسمی از این تصمیم انتقاد کردند. اعتراض این انجمنها بیشتر به خاطر عدم وجود ارتباط میان کارکرد موزه هنرهای معاصر با سازمان میراث فرهنگی و عدم صلاحیت این سازمان برای نگهداری از میراث موزه هنرهای معاصر عنوان شده است.
برای توضیح بیشتر این موضوع، روز گذشته شورای هماهنگی انجمنهای تجسمی کشور که در برگیرنده ۷ انجمن هنرمندان نقاش، هنرمندان مجسمهساز، عکاسان، تصویرگران، طراحان گرافیک، خوشنویسان، سفال و سرامیک است، با انتشار بیانیهای نسبت به انتقال موزه هنرهای معاصر تهران از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری اعتراض کرده و خواهان روشنشدن اهداف و ابعاد این ماجرا شدهاند. در بخشی از این بیانیه آمده: هنوز زمان طولانیای از خبر انتقال موزه هنرهای معاصر تهران به بنیاد رودکی در اسفند ۱۳۹۴ نگذشته که اینبار خبر انتقال این موزه به سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری منتشر میشود. همچنین زمزمههایی مبنی بر انتقال مدیریت و نظارت بر گالریهای هنری، حراجها و دیگر موزههای هنری به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شنیده شده که باعث ایجاد نگرانیهای عمیقی در میان هنرمندان شده است. پنهانکاری نهادهای فرهنگی دولتی و بیاطلاعگذاشتن جامعه هنری از تصمیمات کلان در حوزه فرهنگ و هنر میتواند صدمات جبرانناپذیری به بدنه فرهنگی کشور زده و باعث بیاعتمادی جامعه هنری به دولت و همچنین موجب ایجاد نابسامانی و کژتابی در روند درست و منطقی مسیر فرهنگی کشور شود.
پرسش اصلی این است: نسبت گنجینهای از میراث فاخر هنری جهان ذیل مجموعه موزه هنرهای معاصر با سازمانی به نام سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چیست؟ سازمانی که در نگهداری موزههایش و تشویق مردم به دیدار از میراث تاریخی ایران به شایستگی عمل نکرده است و شبهاتی در حفظ اموال موجود در موزههایش وجود دارد، چگونه میتواند به شایستگی از حوزهای که خارج از محدوده شرح وظایف، دانش و تخصص نداشته، این سازمان است محافظت و نگهداری کند؟
در ادامه این واکنشها؛ علیمحمد زارع رئیس موزه هنرهای معاصر تهران نیز درباره این موضوع میگوید: در سال 1381 که در آن زمان سازمان میراث فرهنگی زیرمجموعه وزارت ارشاد بود، مصوباتی در هیأت دولت مبنی بر اینکه مالکیت اموال فرهنگی، تاریخی و هنری به سازمان میراث فرهنگی واگذار شود؛ این درحالی است که میراث فرهنگی در برگیرنده دستاوردهای هنری نمیشود و اختیار این اموال با وزارت ارشاد است.
زارع ادامه میدهد: اخیرا حراجهای هنری رونق گرفت و رقمهای فروش قابل توجهی را به خود اختصاص داد و همین عامل موجب شد که مسئولان سازمان میراث فرهنگی اعلام کنند که برگزاری این حراجها باید با مجوز این نهاد صورت بگیرد و حتی ورود و خروج آثار هنری باید توسط آنها رصد شود؛ سپس اعلام کردند که مالکیت آثار موجود در موزه هنرهای معاصر به دلیل اینکه جزو میراث محسوب میشود، باید به سازمان میراث فرهنگی منتقل شود و همچنین مدیریت موزه نیز در اختیار این سازمان قرار بگیرد. وی با بیان اینکه اعتراضات و واکنشهای انجمنهای هنرهای تجسمی بجا و بحق است و مسئولان مربوطه نیز باید در قبال آن پاسخگو باشند، افزود: موزه هنرهای معاصر تهران در زمینه هنر این مرزوبوم جریانساز است؛ مگر میشود مالکیت این موزه زیرمجموعه سازمان میراث فرهنگی باشد؛ این سازمان بهتر است به امور موزههای خودش بپردازد و به مقوله هنرهای معاصر ورود نکند.