نيره خادمي| اول تکذیب شد، بعد تأیید، تکذیب و بعد باز هم تأیید؛ شایعه در چند دقیقه در شهر و شبکه‌های اجتماعی پیچید و ساعتی طول کشید تا تأیید شود: محمدعلی نجفی، شهردار تهران استعفا كرد.
هيچ‌كس فكرش را هم نمي كرد كه شايعات سه‌شنبه‌شب درباره استعفاي شهردار تهران واقعيت داشته باشد؛ موضوع واقعیت داشت اما بعضی از اعضای شورای شهر تهران تا ظهر خبر را تکذیب کردند و گفتند استعفای نجفی را تأیید نمی‌کنند؛ کسانی مانند زهرا نژادبهرام، حجت نظری، حسن خلیل‌آبادی، حسن رسولی و.... تا یکی دو ساعت این سخنان به دور از شفافیت این اعضا ادامه داشت تا احمد مسجدجامعی، دیگر عضو شورا حجت را تمام کرد: «نجفی استعفای کتبی‌اش را به شورا فرستاده است.»
دیگر اعضای شورای شهر تهران همچنان در حال توییت‌کردن در این‌باره بودند تا این‌که سرانجام رئيس شوراي شهر تهران در نخستين نشست خبري‌اش در مديريت شهري جديد اين خبر را تأييد كرد و گفت كه شهردار به دليل ابتلا به یک بيماري جديد استعفا كرده است.
خبرنگاران حوزه شهري از صبح ديروز پشت درهاي بسته در انتظار شنيدن مهمترين اتفاق روز بودند؛ استعفاي شهرداري كه تنها هفت ماه از آغاز ورودش به شهرداري تهران گذشته بود و در اين هفت ماه فشارهاي سياسي زيادي را تحمل كرد. محمدعلي نجفي در ماه‌هاي گذشته در جريان گزارش تحويل و تحول شهرداري تهران از تخلفات گسترده مديريت شهري گذشته حرف زد و حتي پرونده بعضي تخلفات را به دستگاهي قضائي ارسال كرد. خبر استعفاي او در تمام اين ماه‌ها بارها در محافل خبري پيچيد اما شهردار تهران آن را رد كرد و گفت كه با تمام قدرت به كار خود ادامه خواهد داد. حالا محمدعلي نجفي در نامه استعفايي كه به رئيس شوراي شهر داده است از بيماري جديد خود پرده برداشته است. محسن هاشمي ديروز بعد از جلسه غيررسمي شوراي شهر تهران در اين‌باره توضيحاتي داد: «استعفاي شهرداري تهران را از ظهر روز گذشته دريافت كردم، بعد از در ميان گذاشتن آن با اعضاي باسابقه شورا، هيأت‌رئيسه شورا، آقاي جهانگيري از دولت، شهردار تهران و پزشك ايشان اعضاي شوراي شهر را به جلسه هم‌انديشي دعوت کردند تا در اين‌باره اظهارنظر كنند؛ بنابراين روز چهارشنبه اين موضوع را با 20 عضو شورا در ميان گذاشتيم.» او درباره دليل استعفاي شهردار تهران گفت: «ايشان مشكل جديد پزشكي را مطرح كردند در حالي كه می‌دانید نمی‌توان مشکلات پزشکی را علنی کرد؛ بنابراين اگر قرار بر افشاي بيماري باشد، خودشان يا دكترشان بايد آن را مطرح كنند.» هاشمي در ادامه از بررسي استعفاي نجفي در نخستين جلسه بعد از نوروز و با حضور ايشان خبر داد: «اگر توضیحات آقای نجفی قانع‌کننده بود، رأی به استعفا خواهیم داد و برای شهرداری سرپرست تعیین می‌کنیم اما اگر استعفا نياورد و شهردار تهران همچنان به استعفا اصرار داشته باشد، مجبور به پذيرش هستيم و در اين صورت هم جاي نگراني براي شهروندان نيست و تيم شهرداري به وظايف خود عمل خواهد كرد. البته از همين حالا تا نخستين جلسه رسمي شهردار تهران بر اساس قانون موظف است تا به همكاري خود ادامه دهد.»
شهردار تهران هيچ جمله‌ای درباره دلخوري از شورا نگفته‌اند
در هفته‌هاي گذشته، برگزاري مراسم گل‌افشاني توسط كودكان زير 9 سال در روز زن، او را زير ذره‌بين نهادهاي قضائي برد. بعد از جوسازي‌هاي رسانه‌هاي اصولگرا دادستاني به ماجرا وارد شد و او را به دادسرا فراخواند. دستگاه قضائي براي نجفي پرونده قضائي تشكيل داد و روز شنبه بعد از بازجويي به قيد وثيقه آزاد شد. محمد جعفري‌دولت‌آبادي، دادستان تهران هم همان روز بعد از اعلام احضار شهردار تهران به شورا توصيه كرد كه بر شهرداري نظارت داشته باشند. روز يكشنبه بود كه شايعاتي درباره دلخوري نجفي از اعضا كه در گذشته هم وجود داشت، جدي‌تر شد كه البته رئيس شوراي شهر ديروز آن را تكذيب كرد: «شهردار تهران هيچ جمله‌ای در اين‌باره نگفتند.» هاشمي در پاسخ به سوال «شهروند» درباره موضع رسمي شورا در مورد برخورد دادستاني با شهردار تهران گفت: «موضع را بايد من می‌گرفتم و دادستان هم از هم خواسته بودند كه موضع بگيريم اما اگر دادستان ورود نمي‌كرد، ما نظرمان را می‌گفتيم ولي وقتي آنها وارد ماجرا شدند و پيش‌فرض‌هايي مطرح شده بود، ما سكوت كرديم كه به نظرم درست بود.» او در پاسخ به سوال ديگر «شهروند» كه آيا موضع شما هم همان موضع دادستاني بود اين‌طور توضيح داد: «موضع من موضع دادستاني نيست. بايد منتظر باشيم تا نتيجه بررسي‌هاي دادستاني مشخص شود و بعد موضعگيري كنيم، شايد موضع دادستاني در نهايت مناسب باشد.»
ديروز رحمت‌الله حافظي، رئيس كميسيون سلامت شوراي شهر تهران هم در واكنش به استعفاي شهردار تهران در توييتر خود نوشت: «با این رفتارها و چنین عملکردی نیازی به ستون پنجم دشمن نداریم، خودمان تیشه به ریشه‌ها خواهیم زد. مدیر منصوب شهردار سابق مراسم رقص در برج میلاد را تدارک می‌بیند، شهردار فعلی به دادستانی احضار می‌شود سپس با وثیقه آزاد می‌شود، نهایتا استعفا می‌دهد. با این رفتارها و چنین عملکردی نیازی به ستون پنجم دشمن نداریم، خودمان تیشه به ریشه‌ها خواهیم زد.» محسن هاشمي هم در برابر اين سوال كه چطور است، رئیس شورا از بازداشت شهردار تهران اطلاع ندارد اما عضو سابق شورا از آن اطلاع دارد و آن را تويیت می‌کند، پاسخ داد: «من هم این موضوع را مانند ایشان شنیده‌ام اما او شنیده‌اش را تويیت می‌کند ولي من چنین کاری نکرده‌ام.»
رئيس شوراي شهر تهران باز هم ارتباط استعفاي نجفي با فشارهاي سياسي را رد کرد و گفت: «نجفي گفت كه مسائل سياسي به هيچ‌وجه در استعفا دخيل نيست، هر چند فشارهاي زيادي را تحمل كردم اما به دليل همين فشارها تصميم داشتم استعفا ندهم، اما مشكل پزشكي باعث اين تصميم شده است. اما می‌شود اين پيش‌فرض را هم داشت كه فشارهاي سياسي اثر روحي، رواني داشته است.
قصد شهردار شدن ندارم
حالا سوال اين‌جاست كه آيا اعضاي شورا به استعفاي نجفي رأی می‌دهند يا خير؟ سوالي كه هاشمي اين‌طور به آن پاسخ داد: «طبيعي است افرادي كه به ايشان رأی داده‌اند از اين‌كه شهردارشان استعفا داده ناراحتند اما موضوع پزشكي، شخصي و خانوادگي است. با اين‌حال، براي قبول يا رد آن الان هيچ پيش‌فرضي ندارم.»
البته ديروز صبح به موازات دست‌به‌دست شدن تاييد و تكذيب خبر استعفاي شهردار تهران از سوي اعضاي شوراي شهر تهران گمانه‌زني‌ها براي جايگزين او هم شروع شد. پيروز حناچي، معاون فني و عمراني شهردار؛ اسحاق جهانگيري، معاون اول رئيس‌جمهوری؛ حبيب‌الله بي‌طرف، رئيس سازمان نظام مهندسي؛ محسن مهرعليزاده، استاندار اصفهان و در نهايت محسن هاشمي، رئيس شوراي شهر تهران از گزينه‌هايي بودند که در طول همين چند ساعت نام آنها براي جانشيني شهردار برده شد، آن هم در شرايطي كه برخي كانال‌هاي خبري همچنان اصرار داشتند كه پشت پرده استعفاي شهردار تهران به حزب سازندگي برمی‌گردد تا دوباره نام محسن هاشمي براي شهرداري مطرح شود. البته محسن هاشمی در پاسخ به سوال «شهروند» درباره اين‌كه نامش جزو گزينه‌هاست و آيا قصد شهردار شدن دارد؟ گفت: «نام گزينه‌ها را نشنيده‌ام و قصد شهردار شدن هم ندارم.» او اطمينان داد كه به دنبال شهردار شدن نيست: «این‌که رئیس شورا در این‌باره صحبت کند، درست نیست و این موضوع باید با حضور اعضای شورا بررسی شود. از سوي ديگر، هنوز استعفا پذيرفته نشده است كه بخواهيم به دنبال گزينه‌ای باشيم و درهرحال اعضاي شورا بايد گزينه‌ها را معرفي كنند. حتي اگر اعضای شورای شهر هم بخواهند، شهردار نمی‌شوم زیرا قصد ندارم مریض شوم، چرا که ریشه این مریضی‌ها استرس هم هست.» از آن‌جايي كه مسأله استعفاي شهردار تهران به دليل بيماري هنوز هم باورپذير نيست، رئيس شوراي شهر باز هم درباره آن توضيح داد: «ايشان با صداقت بيماري خود را بيان كردند، چون خيلي‌ها بيماري‌هاي اين‌چنيني را پنهان می‌كنند تا روي كار بمانند، اقدامي كه در سياست جهان هم جرم است. به‌هرحال سياست استرس‌زاست و ايشان نخواستند تا بار مريضي ايشان مشكلات را بر شهر بيفزايد. این کار آقای نجفی صداقت او را اثبات می‌کند. بعضي اعضاي شوراي شهر هم باور نداشتند، اما برخی از اعضای شورا با پزشک ایشان در ارتباط هستند و این موضوع را تأیید می‌کنند و اسناد آن هم موجود است.»
طبق قانون، اگر استعفاي شهردار پذيرفته شود و تا زماني که اعضا سرپرست و جايگزين را انتخاب كنند، معاون مالي و اقتصادي شهردار تمام مسئوليت‌ها را برعهده خواهد داشت، بنابراين نخستين گزينه‌ای كه احتمال سرپرستي او وجود دارد سميع‌الله مكارم‌حسيني است. در همين حال یک منبع آگاه هم در اين‌باره به «ايلنا» گفته است: «اعضای شورای شهر در بررسی‌های خود به این نتیجه رسیده‌اند که با توجه به استعفای نجفی، سه سناریو را می‌توانند در دستور کار خود قرار دهند. نخست این‌که با توجه به مخالفت برخی اعضای شورای شهر با استعفا، نجفی به کار خود ادامه دهد. دوم این‌که یکی از معاونان شهردار به‌عنوان قائم‌مقام اداره امور را به عهده بگیرد و سناریو آخر این‌که شهرداری تهران روزهای آخر سال را با تعیین سرپرست سپری کند تا در سال جدید نسبت به تعیین شهردار اقدام شود.»
جلسات هم‌انديشي اعضا در نوروز برگزار خواهد شد
ديروز ماجراي استعفاي شهردار تهران، سير عجيبي در ميان خبرنگاران و اعضاي شوراي شهر تهران داشت. خبرنگار برنا اين خبر را به نقل از شهردار تهران تكذيب كرد، حتي زهرا نژادبهرام، عضو هيأت‌رئيسه شورا هم در جمع خبرنگاران، استعفا را رد كرد اين درحالي بود كه علي اعطا، سخنگوي شوراي شهر گفته بود اين موضوع را نه تاييد و نه تكذيب می‌كنم. در نهايت هم احمد مسجدجامعي در جمع خبرنگاران خبر استعفا را تاييد كرد. اما بعد از پايان جلسه شوراي شهر تهران، برخي از اعضا واكنش‌هاي جداگانه‌ای هم به اين ماجرا داشتند.
محمد سالاري، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران درباره اين استعفا گفت: «دلیل استعفای ایشان عارضه جدید پزشکی بوده، هرچند که فشارهای بیرونی نیز در این تصمیم تأثیرگذار بوده است. شهردار تهران، معاونان وی و مدیران شهرداری تهران تا زمان تصمیم‌گیری نهایی درخصوص استعفا، کلیه امور مربوط به شهر را با جدیت پیگیری خواهند کرد. همچنین اعضای شورای شهر در ایام نوروز جلسات هم‌اندیشی درباره موضوعات و مسائل مربوط به شهر و همچنین مسأله استعفای شهردار خواهند داشت.»
افشین حبیب‌زاده، معاون نظارت شورای شهر تهران هم به «ايلنا» گفت: «بنابر آنچه در متن استعفا آمده، بیماری جدید علت این اقدام از سوی ایشان است. از چند روز پیش قرار بود، اعضا به‌طور غیررسمی جلسه‌ای برای جمع‌بندی اقدامات سال جاری و برنامه‌ریزی برای سال آینده داشته باشند. با توجه به مطرح شدن استعفا، جلسه به این امر اختصاص یافت.» او معتقد است كه نجفی در شفاف‌سازی و فسادزدایی از شهرداری بسیار جدی بود: «هنوز در مورد استعفای شهردار تهران تصمیمی گرفته نشده و قرار است به این موضوع به‌طور رسمی در سال آینده رسیدگی شود.»
زهرا صدراعظم نوري، عضو ديگر شورا هم در كانال تلگرامي خود، نوشته حميدرضا جلایي‌پور را درباره مخالفان نجفي منتشر كرد: «او در سال جاری ایثارگرانه مسئولیت خطیر شهرداری تهران را به عهده گرفت و از همان ابتدا دو گروه با او خصومت کردند و می‌کنند، یکی کارچاق‌کنندگان دولت پنهان هستند که به هیچ‌وجه راضی نبوده و نیستند که شهرداری تهران را به عنوان مهمترین حیاط خلوتشان از دست بدهند و تاب تحمل نجفی فسادستیز را ندارند. یکی هم بعضی از همکاران سابق خود نجفی که توان دیدن این مدیر باصلابت، فکور و ضد فساد و غیرقابل خرید را ندارند. نجفی تا همین 6 ماه گذشته از موفق‌ترین مدیران کلان کشور بوده و الان شهرداری تهران از زمره سازمان‌های اداری بزرگ کشور است که در آینده نزدیک می‌تواند نمونه سازمان‌های موفق در جهت شفاف‌سازی باشد. درخشان‌ترین کار شورای شهر پنجم انتخاب نجفی به‌عنوان شهردار تهران بوده است. راه اصلاحات در ایران سخت و تدریجی ولی شدنی است. نجفی هرجا مدیر بوده این تجربه را نشان داده است.»
معاونان شهردار هم دیروز ساکت ننشستند؛ مثلا پیروز حناچی، معاون فنی عمرانی شهردار تهران در این‌باره نوشت: «از اعضای محترم شورای شهر تقاضا می‌کنم با توجه به علایم خوبی که در نظام مدیریت شهری دیده می‌شود و تغییر رویکردی که در اداره امور شهر در حال شکل‌گیری است، تلاش کنند تا جناب آقای دکتر نجفی را از تصمیم منصرف کنند.»
البته در شبكه‌هاي اجتماعي هم برخي كاربران با منتشر كردن عكسي از شهردار تهران و با هشتگ شهردار تهران تنها نيست، اقدام به همدلي با او كرده‌اند. درهرحال شهردار تهران در چند ماه قبل بعد از افشاي قرارداد ميلياردي مديريت شهري سابق با فردي منتسب به نيروي انتظامي تحت فشار نيروي انتظامي قرار گرفت و اين نهاد انتظامي از او شكايت كرد اما با برطرف شدن سوءتفاهم‌ها شكايت خود را پس گرفت. اين در حالي بود كه وزارت كشور هم در همان ابتداي انتخاب نجفي به‌عنوان شهردار تهران صدور حكم او را چند روزي به تعويق انداخته بود.