شهروند| دیروز جمعه، وزرای خارجه کشورهای روسیه، ایران و ترکیه نشستی را در شهر آستانه قزاقستان در مورد سوریه برگزار کردند و به نتایجی ازجمله توافق ایجاد مناطق کاهش تنش در سوریه دست یافتند. در پایان این نشست بیانیه‌ای 20 بندی منتشر شد.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در این نشست گفت: «نتایج مذاکرات آستانه درباره حل‌وفصل بحران سوریه مورد تأیید کسانی که خواهان تقسیم سوریه هستند، نیست.» وی گفت: «کسانی که قوانین بین‌المللی ازجمله قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت را نقض می‌کنند خواهان تقسیم سوریه هستند و بر تغییر نظام متمرکز شده‌اند تا این کشور مهم در خاورمیانه به بخش‌های کوچکی تقسیم شود که در خدمت بازیگران خارجی باشد.»
آقای لاوروف همچنین گفته است که تهدید واشنگتن درباره حمله به دمشق قابل قبول نیست. وی گفت: «ما بار دیگر بر پایبندی‌مان به حاکمیت و تمامیت ارضی و استقلال سوریه تأکید می‌کنیم. این چیزی است که مردم سوریه در نشست سوچی بر آن تأکید کردند. روسیه، ایران و ترکیه امیدوارند که کمیته قانون اساسی سوریه به‌زودی کارش را شروع کند.»
مولود چاووش اوغلو نیز در این نشست گفت: «ما با لزوم جدا‌کردن مخالفان از گروه‌های تروریستی در سوریه توافق کردیم.» اوغلو تأکید کرد: «اوضاع در غوطه به سمت فاجعه پیش می‌رود. باید امنیت غیرنظامیان را در سوریه تقویت کرد و کمک‌های انسانی را به دست آنها رساند. دیدارهای آستانه از آغاز روند مهمی برای برقراری آتش‌بس در سوریه بود.» وی تأکید کرد: «دیدارهای آینده با ساختار نشست سوچی در استانبول و تهران برگزار خواهد شد.»
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران نیز با اشاره به موفقیت‌های دولت سوریه و متحدانش در مبارزه با تروریسم، گفت: «ضروری است که مبارزه مشترک با تروریسم تا آزادشدن کل سوریه از دست گروه‌های تروریستی ادامه پیدا کند.»
آقای ظریف بعد از شرکت در نشست مشترک با وزرای خارجه ترکیه و روسیه در جمع خبرنگاران تصریح کرد: «در یک سال گذشته روند آستانه نتایج مهمی را برای مردم سوریه و همچنین ایجاد صلح و امنیت در منطقه به همراه داشته است» و «برای ما مهم است که از نتایج روند آستانه پاسداری کنیم.»
ظریف افزود: «در آغاز روند آستانه هنوز بخش‌های مهمی از خاک سوریه زیر تسلط تروریست‌ها قرار داشت ولی امروز خوشبختانه شاهد این هستیم که ارتش سوریه و متحدان آن در رویارویی با تروریسم داعش، جبهه النصره و گروه‌های تروریستی به پیروزی‌های مهمی دست پیدا کرده‌اند. در پرتو روند آستانه توفیق‌های خوبی در این زمینه حاصل شده و قسمت‌های مهمی از خاک سوریه آزاد شده است.»
وزیر امور خارجه ایران همچنین به موضوع تسهیل کمک‌رسانی و دسترسی انساندوستانه به مناطق بحرانی در بحث بحران سوریه اشاره کرد و گفت: «این موضوع نیز بخشی از روند آستانه بوده و امیدواریم در آینده نیز این امر مهم ادامه پیدا کند.» ظریف با تأکید بر این‌که پیشبرد روند سیاسی در سوریه نیازمند دیدگاهی واقع‌بینانه نسبت به آینده سوریه است، ادامه داد: «در همین چارچوب باید به حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و یکپارچگی سوریه احترام گذاشته شود و از دخالت خارجی در امور این کشور جلوگیری شود.»
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران با بیان این‌که بیانیه مشترک وزیران امور خارجه ایران، ترکیه و روسیه بعد از نشست سه‌جانبه آنها صادر شده است، گفت: «این بیانیه می‌تواند زمینه را برای همکاری‌های بیشتر در راستای حل این بحران فراهم کند و امیدواریم در اجلاس سران سه کشور ایران، روسیه و ترکیه که کمتر از ۲۰روز آینده در ترکیه برگزار می‌شود، زمینه برای گفت‌وگو و تبادل نظرهای بیشتر فراهم شود و بتوانیم برای همکاری در این زمینه (حل بحران سوریه) گفت‌وگوهای بیشتری داشته باشیم.»
محتوای بیانیه مشترک ایران، روسیه و ترکیه
در پایان نشست آستانه، بیانیه مشترک وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه درباره سوریه منتشر شد.
در این بیانیه وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه به‌عنوان ضامنین نظارت بر آتش‌بس در سوریه، با اعلام رضایت خود از فرآیند آستانه در بهبود وضع سوریه طی سال گذشته، توافق کردند که تعامل موثری را در جهت کاهش خطرات تفرقه قومی و نژادی داشته باشند و در این راستا بر موفقیتِ تلاش‌های جمعیِ خود در مبارزه با تروریسم بین‌المللی، به‌ویژه شکست داعش در سوریه و ایجاد شرایط مساعد برای حل‌وفصل سیاسی بر پایه قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل تأکید ورزیدند. آنها همچنین بر عزم خود مبنی بر ادامه همکاری به منظور نابودی نهایی داعش، جبهه النصره و دیگر افراد، گروه‌ها، تشکل‌ها و موجودیت‌های وابسته به القاعده یـا داعش در سوریه که از سوی شورای امنیت سازمان ملل شناسایی شده‌اند و جلوگیری از جابه‌جایی آنها به دیگر کشورها و مناطق تأکید کردند.
این سه کشور با تأکید بر پایبندی قوی و مداوم خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه تأکید کردند که هیچ اقدامی، صرف‌نظر از این‌که چه کسی آن را انجام دهد، نباید ناقض قطعنامه‌های تایید‌شده در سازمان ملل باشد. ایران، ترکیه و روسیه بر ضرورت اطمینان یافتن از دسترسی بشردوستانه سریع، ایمن و بدون مانع به نواحی آسیب‌دیده از منازعه جاری تأکید ورزیده و نگرانی خود را از نقض مداوم آتش‌بس ابراز داشته و به‌عنوان ضامنین رژیم آتش‌بس اعلام کردند که تلاش‌های خود را در راستای حصول اطمینان از رعایت توافقات مربوط افزایش خواهند داد.
وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه در بیانیه خود از قطعنامه ۲۴۰۱ شورای امنیت سازمان ملل در واکنش به وضع اسفناک بشردوستانه در سراسر سوریه به‌ویژه «غوطه شرقی، یرموک، فوعه و کفریا، استان ادلب، شمال استان حماه، رکبان و رقّه» استقبال کردند و بر آمادگی خود مبنی بر ادامه تلاش‌ها برای اجرای مفاد قطعنامه فوق‌الذکر با هدف تقویت رژیم آتش‌بس و بهبود وضع بشردوستانه در سراسر جمهوری عربی سوریه تأکید کردند. این سه کشور از همه طرف‌ها خواستند، ازجمله از طریق ارسال کمک‌های بشردوستانه بیشتر، تسهیل مین‌زداییِ بشردوستانه، احیای امکانات زیرساختیِ اساسی (از جمله تأسیسات اقتصادی و اجتماعی) و محافظت از میراث فرهنگی و تاریخی، کاملا از این فرآیند حمایت کنند.
این سه کشور با تأکید بر این‌که مشکل سوریه راه‌حل نظامی ندارد، بر لزوم کمک به سوری‌ها در بازگرداندن وحدت کشورشان و دستیابی به راه‌حلی سیاسی برای مناقشه کنونی از طریق فرآیندی فراگیر، آزاد، عادلانه و شفاف با راهبریِ سوری و مدیریت سوری که منجر به یک قانون اساسی برخوردار از حمایت مردم سوریه وانتخابات آزاد و عادلانه با مشارکت همه سوری‌های واجد شرایط تحت نظارت سازمان ملل شود، تأکید ورزیدند. وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه، در پایان این بیانیه، اعلام کردند که نشست بین‌المللی بلندپایه بعدی درباره سوریه در اواسط ماه می۲۰۱۸ در آستانه برگزار شود.
آنها همچنین مراتب قدردانی صمیمانه خود را از آقای نورسلطان نظربایف، رئیس‌جمهوری قزاقستان و مقامات این کشور بابت حمایت از فرآیند آستانه و میزبانی نشست‌های بین‌المللی درباره سوریه ابراز داشتند.