محمد باقرزاده- شهروند|«زندان جای مادران نیست»؛ این شعار پویش ارمغان ۲ برای آزادی زندان زندانی جرایم غیرعمد است. پویشی که در ادامه برنامه‌های خود برای تأمین هزینه آزادی مادران جرایم غیرعمد، دو روز پیش جشن گلریزانی را در تالار ایوان شمس برگزار کرد و توانست از حراج آثار هنری اهدایی، بخشی از این هزینه را تأمین کند. سال گذشته برای نخستین‌بار و با همت «شهیندخت مولاوردی»، معاون وقت رئیس‌جمهوری در امور زنان، این پویش با نام ارمغان فعالیت خود را آغاز کرد و امسال هم «معصومه ابتکار» این کار را با نام ارمغان ۲ و با همکاری ستاد دیه کشور و سازمان زندان‌های کشور ادامه داد که هدف آن آزادی ۲۵۰نفر از زنان زندانی جرایم غیرعمد تا لحظه تحویل سال است.
همنوایی زنان برای رهایی مادران
گلریزان امسال اگرچه در مقایسه با مراسم مشابه در دوران مولاوردی، کم‌رمق‌تر بود اما به نظر می‌آید در روزهای باقیمانده تا شب عید، حمایت‌های بیشتری از طرف هنرمندان و خیران صورت بگیرد. شروع برنامه عصر پنجشنبه در تالار ایوان شمس، با توضیحات مجری درباره اهداف این پویش آغاز شد و درنهایت با بیان خاطره‌ای به پایان رسید: «نوروز ۹۶ همراه خانم ابتکار در بازدید او از یکی از مراکز ترک اعتیاد زنان بودم. زنان برای بهار، تخت‌ها و فضای خوابگاه را تمیز کرده و آراسته بودند اما روی یکی از این تخت‌ها دختربچه‌ای مادر خود را در آغوش گرفته بود؛ صحنه عجیبی بود و این دختربچه یک لحظه مادر خود را رها نمی‌کرد. وقتی به گوش این دختربچه رسید که خانم ابتکار مسئولیتی دارد، آن دختربچه التماس می‌کرد که اجازه دهید من تمام عید را کنار مادرم باشم. گویا به او گفته بودند که فقط سه روز می‌تواند در کنار مادرش باشد. بعد از آن صحنه، تمام آن مرکز، تبدیل به یک خواسته شد و آن برآورده‌شدن آرزوی این دختربچه بود. نبود یک مادر کنار فرزندش، عذاب بزرگی برای فرزند است و کودکان قضاوت‌های جامعه با عنوان معتاد، بزهکار یا مجرم را درباره مادران خود ندارند.» پس از این خاطره و توضیح، نوبت به اجرای موسیقی توسط زنان با نیت آزادی مادران رسید. همنوایی اعضای ارکستر کوبه‌ای آوای نایریکا، بخش اصلی این گلریزان بود که مراسم حراج آثار اهدایی هم در فاصله بین دو اجرای این گروه برگزار شد.
می‌نوازیم که هیچ مادری در زندان نباشد
گلریزان پنجشنبه، با عنوان کنسرت ارکستر کوبه‌ای آوای نایریکا، بلیت‌فروشی شد که درآمد این کنسرت موسیقی هم دراختیار این پویش قرار می‌گیرد. آوای نایریکا، بزرگترین ارکستر زنان ایران با بیش از ۴۰ نوازنده و به رهبری «مینو رضایی» است. رضایی که این گروه را سال ۸۷ تأسیس و تاکنون اجراهای متفاوتی را برگزار کرد، پس از این کنسرت خیریه از آرزوی خود برای رهایی مادران زندانی سخن گفت. او در گفت‌و‌گو با «شهروند»، حضور و اجرا در چنین برنامه‌ای را وظیفه و علاقه اعضای گروه دانست: «وظیفه خودمان می‌دانیم که ما هم به‌عنوان یک گروه موسیقی که همه اعضای آن را زنان تشکیل می‌دهند، قدمی در راه آزادی زنان زندانی برداریم. ما هم با کمال میل در این برنامه و با همین نیت شرکت کردیم و آرزوی روزی را داریم که هیچ مادری در زندان نباشد.» او در ادامه از موسیقی این گروه سخن گفت: «موسیقی‌ای هم که ما اجرا می‌کنیم، جدا از این نیت نیست. مهر مادرانه در محتوای موسیقی امشب حضور داشت، همچنان‌که دیگر ارزش‌های انسانی در این همنوازی وجود دارند. این موسیقی چیزی جدا از انسانیت و ارزش‌های اخلاقی نیست.»
حراجی کم‌رمق ولی امیدوار
به روزهای آینده
در فاصله بین دو اجرای گروه موسیقی، نوبت به حراج آثار اهدایی رسید که نسبت به پویش پیشین ارمغان در اردیبهشت امسال، درآمد کمتری داشت ولی آن‌طور که اعضای فعال این پویش می‌گویند، امید می‌رود که در روزهای مانده تا شب عید، هزینه مورد نظر فراهم شود.
تعداد زیادی از حاضران این گلریزان و غایبانی که آثار خود را در اختیار این گلریزان قرار دادند، علاقه چندانی به اعلام نام خود نداشتند. در برخی موارد هم فقط نامی مستعار یا اسم کوچک بیان می‌شد. فروش تابلوهای خطی، اهدایی از طرف موسسه خیریه هنرمندان پیشکسوت، بخش اول این حراج بود. نخستین تابلوی اهدایی این موسسه با قیمت پایه ۷۰۰ هزارتومان به معرض فروش گذاشته شد و درنهایت با مبلغ ۳ و ۵۰۰ به جناب آقای فرجی رسید. تابلوی بعدی با قیمت پایه ۸۰۰ هزارتومان به حراج گذاشته شد که این تابلوی خط نقاشی را خانم نگین با مبلغ یک‌میلیون و ۵۰۰ هزارتومان رسید. تابلوی سوم هم که باز خطاط علاقه‌ای به اعلام نام خود نداشت، با قیمت پایه ۸۰۰ هزارتومان به حراج گذاشته شد و با مبلغ یک‌میلیون تومان به آقای اعتمادی هدیه شد.
خرید ترمه به مبلغ یک‌میلیون تومان توسط خانم گرگانی و همچنین ترمه‌ای دیگر توسط آقای فرجی با مبلغ یک‌میلیون و ۲۰۰هزارتومان بخش دوم این حراج بود. در ادامه هم نقاشی روی پوسته درخت، کار آقای علی‌اکبر نثرآبادی، رئیس موزه ارتباطات، با قیمت پایه یک‌میلیون تومان فروخته شد. فروش چندین کار منجوق‌دوزی، کیف چرم و تابلوهای نقاشی بخش‌های دیگری از این حراج بودند که درنهایت با مبلغ نهایی ۸میلیون و ۲۰۰هزار تومان به فروش رسیدند؛ اما آخرین بخش این حراج هم فروش ۱۰ جلد از کتاب «سردار بی‌بی مریم بختیاری» به قلم «پریچهر سلطانی» و با حضور این مولف بود. قیمت پایه در نظرگرفته شده برای این حراج مبلغ ۲۰۰ هزارتومان برای هر جلد کتاب بود. خانم سلطانی در سخنان خود توضیحاتی درباره این کتاب مطرح کرد و آن را حاصل ۱۳سال پژوهش دانست. او با ستایش از مریم بختیاری، از کارهای خیر این زن ایرانی در دوران قاجار سخن گفت و از حاضران خواست که با خرید این کتاب، کمک کنند تا زنان زندایی جرایم غیرعمد، عید امسال در کنار فرزندان خود باشند. درنهایت این ۱۰جلد با قیمت ۲میلیون تومان توسط آقای فرجی خریداری و به مولف کتاب هدیه داده شد که سلطانی هم این کتاب‌ها را به افرادی که در این حراج شرکت‌کرده بودند، تقدیم کرد.
آزادی مادران
در انتظار ۷ونیم‌میلیارد تومان
«معصومه ابتکار»، معاون امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری ادامه‌دهنده مسیری است که پیش از او و در زمان معاونت شهیندخت مولاوردی آغاز شد و حالا او تلاش می‌کند تجربه و سابقه خود را در خدمت به این پویش به کار گیرد. ابتکار پس از این کنسرت خیریه موسیقی، در گفت‌و‌گو با «شهروند» با تشکر از همراهان این پویش، مشکلات مادران زندانی را مسأله یک خانواده می‌داند: «این طرح را خانم مولاوردی از سال قبل تحت عنوان پویش ارمغان آغاز کردند که برنامه امشب ارمغان ۲ و در ادامه این طرح است. هدف همه ما آزادسازی زنان زندانی جرایم غیرعمد است. من بازدید‌هایی را از چندین زندان داشتم؛ در این دوره 6 ماهه من از زندان ارومیه و کرمان بازدید داشتم و همین‌طور در اراک از طرح زندان باز، بازدید کردم. طرح زندان باز به این صورت است که زنان زندانی در فضایی بیرون از زندان به کار مشغولند. این بازدیدها و اطلاعات و آمار حاکی از آن بود که ما تعدادی زنان زندانی داریم که امکان آزادی آنها وجود دارد و برای این آزادی باید پرداخت جریمه‌ای صورت بگیرد. با این مراسم گلریزان و کنسرت، امیدواریم حتی‌الامکان و تا فرجه شب عید، این زنان آزاد شوند.» معاون امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری در ادامه زندانی‌بودن مادران را نه مشکل یک فرد که مشکل یک خانواده و جامعه می‌داند: «آرزو داریم که در این موضوع همه مشارکت داشته باشند، چون امر خیری است؛ خیلی سخت است که جای مادر در زندان باشد چون علاوه‌بر مشکل خودش، زندگی خانواده و فرزندان هم دچار اخلال می‌شود.» اما یکی از نقاط قوت این پویش در دوره گذشته، همراهی هنرمندان و چهره‌های شناخته‌شده جامعه با این کار خیر بود که در گلریزان پنجشنبه شب این اتفاق رخ نداد. ابتکار در پاسخ به این پرسش و درباره دلیل حضورنیافتن هنرمندان هم می‌گوید: «امسال هم هنرمندان از طریق شبکه‌های اجتماعی همراهی خیلی خوبی داشتند و من از همه آنها صمیمانه سپاسگزاری می‌کنم. تعداد بسیار زیاد و قابل‌توجهی از هنرمندان از طریق شبکه‌های اجتماعی هم با مراسم امشب و هم با پویش همراهی داشتند.» آمار و اطلاعات موجود، از زندانی‌بودن بیش از ۲۰۰ مادر زندانی با جرایم غیرعمد حکایت دارد که معاون امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری درباره تعداد دقیق این زنان و همچنین میزان هزینه موردنیاز برای این کار هم می‌گوید: «برای آزادی ۲۵۰ نفر حداقل باید ۷ونیم‌میلیارد جمع‌آوری کنیم.» او با اشاره به این‌که هنوز اطلاع دقیقی از میزان مبالغ جمع‌آوری‌شده در روزهای گذشته وجود ندارد، از همه می‌خواهد که برای معرفی این پویش همکاری کنند: «از همراهی رسانه‌ها، هنرمندان و تمام خیرین صمیمانه تشکر می‌کنم. امیدوارم بتوانیم در روزهای باقيمانده این شماره‌حساب را بیشتر منتشر کنیم که همه در حد توان در این امر خیر مشارکت کنند.» ابتکار درباره برنامه‌های این پویش در روزهای آینده هم از همکاری با صداوسیما می‌گوید: «فعلا دیگر برنامه‌ای به این شکل نیست ولی برنامه پویش به صورت مجازی ادامه پیدا می‌کند و ممکن است یکی دو برنامه با همکاری صداوسیما هم در روزهای آینده داشته باشیم.»
امکان مشارکت از طریق کد دستوری #۱۰۱*۷۸۰* و شماره حساب‌های ستاد دیه کشور به شماره‌های ۰۱۵۵۵۵۰۰۰۰۰۰۴ بانک ملی ایران و شماره کارت آن ستاد
۷۵۰۳-۹۹۵۱-۹۹۱۱-۶۰۳۷ برای همه وجود دارد که اعضای پویش و مادران زندان در انتظار همراهی بیشتر در روزهای آینده هستند. سال گذشته با استناد به گزارش مکتوب ستاد دیه کشور با ۶۰۰میلیون تومان ۳۲ زن زندانی آزاد شدند که این موضوع با برگزاری جشن گلریزان در راستای نخستین پویش مردمی ارمغان آزادی ویژه زنان زندانی با جرايم غیرعمد اتفاق افتاد.