نمایشگاه کتاب امسال منهای همه حواشی ریز و درشتش همچون همه سالهای گذشته، مهمترین اتفاق خود را در بازدید مقام معظم رهبری از مصلی تهران (محل برگزاری نمایشگاه کتاب) تجربه کرد و خودِ این بازدید نیز همچون سنوات گذشته نکات جالب بسیاری داشت که تقریباً همگی صحهای چندباره بود بر توجه بیبدیل شخص اول مملکت به موضوع کتاب و کتابخوانی. دوست و دشمن همگی بر این مسأله اتفاق نظر دارند که حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب یکی از کتابخوانترین مسئولان کشوری از گذشته تاکنون بودهاند و این ادعا در ادوار مختلف با اشارات ایشان به برخی کتابها (داخلی و خارجی) به منصه ظهور رسیده است. امسال نیز سخنان ایشان در خصوص رمان «خانواده تیبو» و درخواست مغفرت برای مترجم آن، نام این رمان را در سایتها، روزنامهها و شبکههای اجتماعی بر سر زبان انداخت. به همین خاطر بیمناسبت ندیدیم هرچند کوتاه به معرفی این رمان ارزشمند بپردازیم.
«خانواده تیبو» رمانیست 8 جلدی به زبان فرانسوی و ترجمه شده در 4 جلد به زبان فارسی. نویسنده آن روژه مارتن دوگار آن را در مدت زمانی نسبتاً طولانی نوشته است. این کتاب در ۶ جلد اول وقایع خانواده ثروتمند «تیبو» را بازگو میکند و در عین حال بستر ۲ جلد بعدی را فراهم میآورد. نویسنده در ۲ جلد آخر به بررسی وقایع اروپا در سالهای ابتدایی قرن بیستم، مقدمات وقوع جنگ جهانی اول و در نهایت آثار آن میپردازد. «خانواده تیبو» نه صرفا سیاسی است و نه اجتماعی و نه عاشقانه، بلکه روایتی است موشکافانه از زندگی چند نسل، که در کشاکش با هم و جامعهشان تمامی این فراز و فرودها را تجربه کردهاند.
روژه مارتن دوگار، نویسنده فرانسوی، در مارس 1881 در شهری نزدیک پاریس به دنیا آمد. نخستین رمانش با عنوان «شدن» را در سال ۱۹۰۸ منتشر کرد و از سال ۱۹۱۰ تا ۱۹۱۳ به رمان «ژان باروا» پرداخت. او بعد از شرکت در جنگ جهانی اول، از سال ۱۹۲۰ شروع به نوشتن رمان «خانواده تیبو» کرد که بین سالهای 1920 تا 1930 شش جلد از آن را نوشت. در سال 1936 جلد هفتم آن را منتشر کرد و پیش از انتشار آخرین جلد، در سال ۱۹۳۷ جایزه نوبل را دریافت کرد و جلد آخر کتاب را در سال 1940
به اتمام رساند.
در واقع مشهورترین اثر این نویسنده همان «خانواده تیبو»ست که ابوالحسن نجفی (1308-1394) آن را با نثری زیبا به فارسی برگردانده است. نجفی طی حدود نیم قرن فعالیت حرفهای خود آثار ارزشمندی از جمله «غلط ننویسیم»، «فرهنگ فارسی عامیانه» و ترجمه «شازده کوچولو» را از خود بر جای گذاشت.