امین فرجپور روزنامهنگار
اکران فیلمهای خارجی در ایران مناقشهای به عمر چهل سال را پشت سر دارد. دعوایی که گاه در مقاطعی چون اولین روزهای پیروزی انقلاب به سیطره فیلم خارجی منجر شده و گاه نیز به ممنوعیتی شگفت؛ و جالب که در هر دوی این موارد نیز مصداقی می بینیم از مثل از این سو یا آن سوی بام فرو غلتیدن که آسیبش را هم سینما، هم سینماگران و هم مردمی میخورند که اشتیاق تماشای آثار ارزشمند خارجی را بر پردههای نقرهای این مرز و بوم دارند.
آنهایی که روزهای نخستین انقلاب را دیدهاند، یادشان است که سینماها در جستوجوی مفری برای ادامه حیات، یکسر در اختیار فیلمهای خارجی
قرار گرفتند. اتفاقی که در ادامه واکنش سینماگران ایرانی را موجب شد و نتیجهاش ممنوعیت فیلم خارجی برای سالیان سال و واسپردن میدان رقابت به سینماگر ایرانی بود. سیاستی شبیه ماجرای استیلای ایران خودرو و سایپا بر بازار خودرو، که فرجامش را در قیمت و کیفیت و رضایتمندی مردم میبینیم...
هفته گذشته وقتی به ناگاه دیدیم که چند سینما فیلم جنجالی تمام پول های جهان را نمایش
داده اند، قضیه در ظاهر چنین جلوه کرد که ممنوعیت چهار دههای اکران فیلم خارجی سر آمده و گفته شد که سینمای ایران رسما وارد دوران آزادی نمایش فیلمهای خارجی شده است.
اما...
آن چه در شکل فعلی شاهدیم، در وضعوحالی که سینمای دنیا درامهای شخصی و کوچک را به تلویزیون رانده و شکوه و عظمت را به سینما آورده، هر چه باشد اکران آزاد فیلم خارجی نیست. نه در نوع نمایش فیلمها، نه در انتخاب فیلمها و نه حتی در شمار و البته کیفیت سالن هایی که قرار است این فیلمها را اکران کنند...
الگوی اجرای اکران آزاد فیلم های خارجی را نه در برنامههای تاق و جفت سینمای خودمان که باید در کشورهایی سراغ گرفت که این برنامه را سالهاست اجرا کردهاند و البته کار عجیبی هم نکردهاند و منتی هم نگذاشتهاند. اکران آزاد فیلم خارجی یعنی این که فیلمهایی که سینمای دنیا اکران میکند، به طور همزمان اکران شوند. فیلمهایی که با روند حاکم بر تولیدات سینمای جهان، روز به روز بزرگ تر می شوند. عظیمتر، باشکوهتر و غیرتلویزیونیتر. فیلمهایی که تماشاشان روی پرده قطعا حس و لذتی متفاوت از دیدن دیویدی یا بلوریشان دارد؛ که این نیز خود ابزار و امکاناتی میخواهد، مثل سالنهای آیمکس و سه بعدی و هزار دارایی متفاوت دیگر- که همین بغل گوش خودمان در باکو و ترکیه و دوبی هست و ما در رویاشان شب را به صبح می رسانیم....
بله؛ اکران فیلم خارجی این نیست که فیلمی را که در بهترین شکل ممکن شش ماه از اکرانش گذشته به هزار ضربوزور به خورد مردم بدهیم و چون مردم از فیلم استقبال نکنند، آن وقت این طرح بماند و مشتی شعار؛ که ای ایهاالناس دیدید که مردم ایران فقط فیلم های با فرهنگ بومی را دوست دارند؟
نه؛ این اکران آزاد نیست. با هیچ متر و معیاری...