شهروند| طی سال‌های گذشته همواره شرکت‌هایی بوده‌اندکه با نام لیزینگ و در حالی که هیچ مجوزی از بانک مرکزی نداشته‌اند، به فعالیت پرداخته‌اند و در مواردی با سوءاستفاده از اعتماد مردم کلاهبرداری کرده، سرمایه‌های کلانی را به جیب زده‌اند. در مدت اخیر با ساماندهی موسسات مجاز بخشی از لیزینگ‌ها نیز ساماندهی شده‌اند و تحت شرایط و دستورالعمل‌هایی که بانک مرکزی تعیین کرد، مجوز فعالیت دریافت کرده‌اند و قابل اعتماد برای سرمایه‌گذاری هستند. اما در این میان و در این روزها که قیمت خودرو رو به افزایش است و بازار در آرامش به‌سر نمی‌برد، تقاضا برای ثبت نام در طرح‌های پیش‌فروش یا خودروهای لیزینگی نیز افزایش یافته است. همین موضوع باعث شده دوباره شرایط برای سوءاستفاده از اعتبار لیزینگ‌ها فراهم شود و سودجویان باز هم برای برداشتن کلاه مردم دست به کار شوند.
مراقب کلاهبرداران باشید
در سال‌های گذشته کم نبوده‌اند شرکت‌ها و نهادهایی که با سوءاستفاده از استقبال مردم از خرید خودروهای لیزینگی سرمایه آنها را به تاراج برده‌اند. اکنون که دوباره بحث لیزینگ به راه افتاده و بازار پرتلاطم خودرو از آرامش به دور است، این احتمال می‌رود که باز هم کلاهبرداران و سودجویان دست به کار شوند. در همین راستا شرکت ملی لیزینگ به خریداران خودروهای لیزینگی هشدار جدی داده و اعلام کرده مردم از صحت و سقم آگهی‌ها خبردار شوند و بعد اقدام به پرداخت وجه کنند: «در شرایط فعلی اقتصاد کشور و آشفته‌بازار ثبت نام و پیش‌فروش خودرو و امکان بهره‌برداری اشخاص حقیقی و حقوقی سودجو از نام و اعتبار نهادهای مجاز در بازار واسطه‌گری پولی و مالی تحت عنوان فروش لیزینگی و اعتباری خودرو و با درج عباراتی مانند کارگزار رسمی لیزینگ بانکی، نماینده لیزینگ معتبر، لیزینگ دولتی و استفاده از واژه‌های واسپاری و لیزینگ مجاز، قطعا عده‌ای از هموطنان و شهروندان در معرض این‌گونه آگهی‌ها قرار گرفته و بدون شناخت از ماهیت و صلاحیت اشخاص آگهی‌دهنده با عناوین یادشده، نسبت به واریز وجه و مبالغی بابت پیش‌پرداخت یا ثبت نام به حساب آنان اقدام می‌کنند.»
فعلا لیزینگ‌ها تعطیل است
در روزهای آشفته‌بازار خودرو، هیچ‌کدام از شرکت‌های لیزینگ دارای مجوز نسبت به ثبت نام و پیش‌فروش خودرو اقدامی نکرده‌اند. شرکت لیزینگ با اشاره به این موضوع در اطلاعیه خود تاکید کرده است: «شرکت‌های لیزینگ دارای مجوز فعالیت و به عبارتی مجاز نسبت به ثبت نام یا پیش‌فروش خودرو اقدام نکرده و در زمان فعلی هیچ‌گونه تعهدی به مشتریان و عموم مردم بابت دریافت مبالغ پیش‌فروش و ثبت نام ندارند. همچنین بر اساس مفاد دستورالعمل اجرایی نظارت بر شرکت‌های لیزینگ مصوب ۱۴ دی‌ماه 1395 شورای پول و اعتبار که توسط بانک مرکزی به انجمن ملی لیزینگ ابلاغ شده است؛ ایجاد شعبه و نمایندگی توسط شرکت‌های لیزینگ مجاز صرفا پس از تایید بانک مرکزی امکان‌پذیر است و شرکت‌های لیزینگ مجاز حق واگذاری عاملیت انعقاد قرارداد و اعطای تسهیلات (کارگزاری) به دیگران ندارند.»
کدام لیزینگی‌ها مجوز دارند؟
پیش از این نیز موقعی، دبیر کل انجمن ملی لیزینگ درباره معتبر بودن این شرکت‌ها و سوءاستفاده‌هایی که برخی در این‌باره انجام می‌دهند، گفته بود که از سال ۱۳۹۰ به بعد هر شرکتی که از واژه لیزینگ در نام خود استفاده می‌کند، باید مجوز بانک مرکزی را داشته باشد. به گزارش ایسنا، یعنی هر شرکتی که مشخصا لیزینگ را در تابلو، سربرگ یا آگهی خود قرار می‌دهد، الزاما دارای مجوز است و در قالب مقررات بانک مرکزی فعالیت می‌کند. از این رو اگر تخلفی انجام دهند، بر اساس ضوابط و مقررات با آنها برخورد خواهد شد. در حال حاضر ۳۶ شرکت لیزینگ با مجوز بانک مرکزی فعالیت می‌کنند و هرگونه تخلفی در آنها باید با پاسخگویی این بانک همراه باشد. این ۳۶ لیزینگ عبارتند از آتی‌نگر افام، آریا دانا، افق اقتصاد، اقتصاد نوین، امید، انصار، ایران و شرق، ایرانیان، بهمن، پارسیان، پاسارگاد، پیمان کارآفرین، توسعه پارسه، توسعه تعاون، توسعه گستر برنا، جامع سینا، حکمت ایرانیان، خودروی قدیر، رازی، رایان سایپا، سپهر پارس، سپهر صادرات، صنعت نفت آیندگان، صنعت و معدن، عظیم خودرو، فرازاندیشان صنعت و توسعه، گسترش سرمایه‌گذاری ملی، لیزینگ و رفاه فرهنگیان، ماشین‌آلات سنگین ایرانیان، ماشین‌آلات و تجهیزات پاسارگاد، ملت، مهر کشاورزی، میلاد شهر، کارآفرین، کارآمد و کارساز.
حواستان به مجوزها باشد
تعداد شرکت‌های لیزینگ دارای مجوز بانک مرکزی ممکن است هرچند مدت یک‌بار دچار تغییراتی شود که به همین دلیل مجوز فعالیت شرکت‌های لیزینگ به‌صورت موقت صادر می‌شود، بنابراین در زمان سررسید و پایان مجوز فعالیت، نام شرکت لیزینگ مربوطه از سایت بانک مرکزی حذف می‌شود که همین موضوع هم ممکن است منجر به سوءاستفاده از اعتماد مردم و کلاهبرداری شود. البته این جریان چندی پیش مورد انتقاد شرکت‌های لیزینگ نیز قرار گرفت، چراکه با حذف نام آنها از بانک مرکزی همزمان خدمات سیستم پلیس راهور ناجا و ثبت شرکت‌ها برای لیزینگ‌ها قطع شده و با مشکلاتی همراه است، اما هنوز تغییری در این جریان ایجاد نشده است.