شهروند| بن کارت الکترونیک برای تمام مردم ایران صادر می‌شود. این خبری است که احمد میدری، معاون رفاه وزیر کار اعلام کرده و گفته است؛ مردم برای خرید کالاهای اساسی مانند برنج، گوشت، مرغ و شکر مانند گذشته «بن» می‌گیرند. حالا بسته ارزی دولت رونمایی شده و براساس تصمیم جدید بنا شده است که تنها واردکنندگان کالاهای اساسی و دارو دلار 4200 تومانی بگیرند. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که واردکنندگان کالاهای اساسی هم کارنامه درخشانی ندارند و مانند بسیاری از واردکنندگان دلار ارزان گرفته‌اند اما اجناس‌شان را با قیمت دلار آزاد فروخته‌اند. گزارش‌های هفتگی بانک مرکزی از بازار مواد خوراکی نشان می‌دهد که قیمت این دسته از کالاها رشد دورقمی و گاه عجیب و غریب داشته‌اند.
عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی البته تأکید کرده است که دولت روی این موضوع نظارت می‌کند و جلوی افزایش قیمت‌ها را می‌گیرد اما حالا خبرها حاکی از آن است که دوباره کوپن‌های خواروبار برمی‌گردند.
بن کارت چیست؟
خاطرات بسیاری از دهه شصتی‌ها با صف کالاهای کوپنی گره خورده است. کالاهایی که با نرخ دولتی و در تعاونی‌ها عرضه می‌شدند و مردم با ارایه بن کارت‌هایشان می‌توانستند سهمیه مشخصی برای دریافت کالای کوپنی با نرخ ارزان داشته باشند. حالا دولت دوباره تصمیم گرفته است برای کنترل گرانی مواد غذایی کوپن‌ها را برگرداند. این خبر را احمد میدری، معاون وزیر کار اعلام کرده و گفته است سامانه‌ای برای ثبت‌نام کوپن راه‌اندازی می‌کنند.
کوپن‌ها کاغذی نیستند
کوپن‌های جدید دیگر کاغذی نیستند و به صورت الکترونیک هستند. آنها در واقع بن‌هایی به شکل کارت یارانه نقدی هستند که سالی 3 تا 4بار توسط دولت شارژ می‌شوند و افراد می‌توانند با یارانه‌ای که به خرید کالاهای اساسی تعلق گرفته است، مواد غذایی مورد نیازشان را از فروشگاه‌ها خریداری کنند. در واقع افراد با مراجعه به فروشگاه کارت خود را در دستگاه می‌کشند و سهمیه کالای آنکه شامل کالاهای اساسی است را دریافت می‌کنند. این بن کارت‌ها درحال حاضر به دهک‌های پایین جامعه و افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد امام و بهزیستی تعلق گرفته که حالا قرار است در اختیار تمام مردم قرار بگیرد.
بن‌ها چه زمانی پرداخت می‌شود؟
هنوز زمان دقیقی برای این موضوع اعلام نشده اما وزارت رفاه اعلام کرده که درحال مذاکره با بانک مرکزی است که بن کارت‌ها را با کارت یارانه نقدی یکی کند و در واقع برای یارانه بگیران کارت مجزایی صادر نکند. این موضوع هنوز به نتیجه مشخص نرسیده و به نظر می‌رسد بعد از روشن‌شدن سازوکار بن‌های الکترونیک، دولت وارد مرحله ثبت‌نام از افراد برای دریافت این بن کارت‌ها شود.
قیمت کالاهای اساسی کوپنی چند؟
قیمت کالاهای اساسی کوپنی معمولا به نرخ کالاهایی است که ستاد تنظیم بازار هر از چندوقت یک‌بار اعلام می‌کند و معمولا این کالاها وارداتی هستند. قیمت این کالاها با ارز 4200 تومانی محاسبه می‌شود. به‌عنوان مثال، احتمالا قیمت گوشت قرمز منجمد با ارز 4200 تومانی حدود 30 تا 33هزار تومان است. قیمت گوشت مرغ منجمد واردشده با ارز 4200 تومانی حدود 6هزار و 500 تا 7هزار تومان و قیمت برنج خارجی واردشده با این ارز چیزی حدود 3هزار تا 3هزار و 500 تومان خواهد بود.
کالاهای اساسی وارداتی چقدر گران‌تر شدند
آن گونه که گزارش‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد، قیمت برنج خارجی که اتفاقا وارداتش نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد حدود 12درصدی را نشان می‌دهد، چیزی حدود 46درصد گران‌تر شده است. گوشت مرغ از دیگر اقلامی است که البته به صورت غیر مستقیم قیمت آن به واردات و البته ارز دریافتی‌اش بستگی دارد. این روزها در حالی بهای هر کیلو مرغ در سطح خرده‌فروشی به 11هزار تومان و گوشت قرمز به حدود 65هزار تومان هم رسیده که طبق اعلام دولتمردان هیچ مشکلی در اختصاص ارز دولتی برای واردات نهاده‌های دامی وجود ندارد؛ ادعایی که آمارهای اعلامی از طرف گمرک بر درستی آن صحه می‌گذارد. آن گونه که گمرک اعلام کرده است واردات ذرت 46.8 درصد، کنجاله حدود 35 و لوبیای سویا حدود 45 و جو 135 درصد بیشتر شده است. حال آنکه قیمت گوشت قرمز حدود 25درصد و گوشت مرغ 45درصد گران‌تر
شده است.
اما روغن که بر اساس ابلاغیه وزارت صنعت صادراتش متوقف شده است، از مهمترین اقلام اساسی خانوار است که این روزها رشد حدود 10.5درصد را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است.
اما قند و شکر از دیگر اقلام اساسی سبد خانوار است که بخش زیادی از آن از محل تولیدات داخلی تأمین می‌شود. فعالان بازار بر این باورند که بازارهایی که در آن رد پایی از ارز دولتی در آن وجود ندارد، کمتر دچار فساد و رانت می‌شوند. گزارش بانک مرکزی حاکی از آن است که متوسط قیمت حبوبات در هفته منتهی به 5 مرداد در مقایسه با مدت مشابه سال قبل تنها یک‌درصد افزایش یافته است. تغییرات قیمت در برخی از محصولات همچون لپه و عدس حتی نزولی هم بوده است.
کالاهای اساسی هم بیشتر وارد شدند
هم گران‌تر شدند!
بر اساس تازه‌ترین آمار گمرک ایران از تجارت خارجی کشور در چهار ماهه نخست سال جاری ذرت دامی، برنج، لوبیای سویا، جو، کنجاله و گوشت منجمد گاو ازجمله کالاهای اساسی هستند که بیشترین میزان واردات را در این مدت داشته‌اند. جالب است بدانید که در حالی که قیمت مرغ به 11هزار تومان رسیده و بهای گوشت گوسفند به 60هزار تومان نزدیک شده است، تولیدکنندگان علت افزایش قیمت را افزایش قیمت خوراک دام و طیور می‌دانند که دولت به آن ارز 4200 تومانی اختصاص داده است! با وجود این واردکنندگان نه‌تنها دلار ارزان برای واردات خوراک دام و طیور گرفته‌اند که آمارهای گمرک نشان می‌دهد، خوراک دام و طیور بیشتری نسبت به سال گذشته وارد کرده‌اند.
برنج از دیگر کالاهای اساسی است که در رتبه سوم اقلام عمده وارداتی به کشور قرار دارد. طی چهار ماهه نخست سال جاری ۶۶۳هزار تن برنج به ارزش ۶۷۵میلیون دلار به کشور وارد شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی و ارزش به ترتیب ۲.۷۹درصد و ۱۱.۹۵درصد افزایش داشته است، این کالا درمجموع ۴.۴۴درصد از سهم ارزشی کل واردات را دارد.
به طوری که به میزان ۳۴هزار تن به ارزش ۱۴۸میلیون دلار به کشور وارد شده است که نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ افزایش ۲.۵۷درصدی از نظر وزن و ۷.۶۹درصد از حیث ارزش داشته است.
قیمت سبد معیشت خانوار چند؟!
«حدود ٨٠٠هزار خانوار تنها ٧٠٠هزار تومان در ماه درآمد دارند.» این آمار را در حالی معاون ربیعی اعلام می‌کند که محاسبات صورت‌گرفته در سال گذشته مجموع هزینه سبد معیشت یک خانوار ۳.۳ نفری را ۲میلیون و 669هزار تومان اعلام کرد.
عطاردیان، کارشناس بازار کار، به «شهروند» می‌گوید: هزینه سبد معیشت خانوار این روزها به بالای 3.5میلیون تومان رسیده و زندگی‌کردن با حقوق 2میلیون تومانی هم شبیه معجزه است؛ چه برسد به 700هزار تومان .
با وجود این معاون وزیر کار بر این باور است که ایران کشور سبز است. میدری با بیان اینکه فقر خوراکی در کشور وجود دارد و میزان آن ۲درصد است، افزود: کشورهایی که زیر ۵درصد از جمعیتشان زیر خط فقر خوراکی باشند، کشور سبز محسوب می‌شوند و لذا ایران کشور سبز است و به نقطه بحرانی فقر نرسیده است.