شماره ۱۴۹۶ | ۱۳۹۷ سه شنبه ۲۰ شهريور
صفحه را ببند
روایتی از برگزاری مراسم محرم در محله دولت آباد
عزاداری به سبک بغداد در تهران
مشعل‌ها روشن می‌شود، وقتی چراغ‌های محله خاموش می‌شود!

«قدم‌زدن در بغداد» عنوانی است که به بلوار قدس محله دولت در ماه محرم داده شده است، مردان دشداشه‌پوش، زنان عبا‌پوش‌عربی با پوشیه‌های زنانه؛ دکان‌ها پر از رنگ و لعاب‌های عربی. در گوشه و کنار محله روی در و دیوار مغازه‌ها آگهی‌ها و نیازمندی‌هایی به زبان عربی نوشته شده است؛ اما اینها تفسیر این روزهای محله دولت‌آباد نیست! بیرق‌سیاه، تکیه عزا، طبل و علم، نوای یاحسین حال و هوای شهر را نینوایی کرده است. این روزها با قدم‌زدن در بلوار قدس محله دولت‌آباد شهر ری دیگر قدم‌زدن در بغداد را تجربه نمی‌کنید، همه شهر نشانی از یک دلدادگی و ارادت است.
از فلکه ‌اول تا فلکه‌ سوم محله با بیرق‌سیاه آذین شده است؛ این روزها در محله که قدم می‌زنی، تکیه، تکیه و حسینیه، حسینیه را می‌بینی که میزبان جمعیت سیاه‌پوش و سوگوار است.
محله‌ای در جنوب‌ شرقی پایتخت و در کنار اتوبان امام‌علی(ع). محله‌ای که در تعاریف و عنوان‌ها به آن بغداد تهران نیز گفته می‌شود. این عنوان به دلیل حضور پرشمار مهاجران عراقی در این محله است. اگر چه این روزها ایرانی‌های زیادی در این محله زندگی می‌کنند، اما هنوز هم بسیاری از آیین‌ها و فرهنگ‌های عراقی در این محله جاری است. نمونه ساده آنکه می‌توان به آن اشاره داشت، تعداد پرشمار فلافل و سمبوسه ‌‌فروشی‌های این محله است. بیشترین افرادی که در این محله دولت‌آباد زندگی می‌کنند، از عراق آمده‌اند؛ به‌خصوص از نجف و کربلا و کاظمین و همگی شیعه هستند. آنها اغلب فرزندان کسانی هستند که در دهه‌های گذشته به قصد مجاورت یا کار از ایران  به عراق رفته و پس از روی کارآمدن صدام به‌ عنوان «معاود» یا «بازگشته» به ایران برگشته‌اند. مردم اینجا برخلاف نام عامیانه محله عرب‌ها، خود را ایرانی می‌دانند و اغلب‌شان شناسنامه ایرانی دارند و به ایرانی‌بودن خود افتخار می‌کنند.
 در ماه محرم حال و هوای این محله تغییر می‌کند؛ یکی از آیین‌های عاشورایی که در این محله در دهه اول محرم برگزار می‌شود، آیین مشعل‌گردانی است. چراغ محله که خاموش می‌شود، مشعل‌ها محله را روشن می‌کنند.  اژدهای آتشین نمادی از یک نوع حرز و تمثیل از این مشعل‌گردانی است که در قدیم‌الایام مردم برای رفع چشم‌زخم به آن اعتقاد داشتند. به مناسبت دهه اول محرم  آیین مشعل‌گردانی در «دولت‌آباد- شهر ری» هر ساله  برگزار می‌‌شود. مشعل‌گردانی از آیین‌های سوگواری محرم در ایران و عراق است. این آیین بیشتر در دهه اول محرم، در کشور عراق و مناطق مرکزی و جنوبی ایران برگزار می‌شود. در این آیین آتشدان‌هایی را در خیابان‌ها، میدان‌ها و مکان‌های مقدس می‌گردانند.
 مشعل حسینی به نمایش‌گذارنده حدیث شریف نبوی «ان الحسین مصباح الهدی و سفینه النجاه» است؛ این هودج (تخت روان)که وزنی قریب به ۳۰۰کیلوگرم دارد، در مقابل و مقدمه هر هیأت از سوی یک فرد توانمند و ماهر برداشته شده و به حرکت درمی‌آید. مشعل‌ها انواع و ابعاد مختلفی دارند که ازجمله آنها می‌‎توان به مشعل‌های نفتی، گازی و برقی اشاره کرد که هرکدام به نحوی خاص با پَر، نگین‌های شیشه‌ای، گل و... تزیین شده است و برای هر بیننده‌ای تصویری از یک کشتی کوچک تداعی می‌کند که در دو سر آن سر اژدهای آتشین قرار دارد.

 


تعداد بازدید :  542