بحث انقراض که به میان میآید، اکثر ما به یاد دایناسورها میافتیم، بعد از آن احتمالا ذکر خیری هم از ببر مازندران کرده و در آخر برای یوزپلنگ آسیایی که در معرض خطر است، دل میسوزانیم. اما به واقع ماجرای انقراض خیلی جدیتر و قدیمیتر از این حرفهاست، حتی قدیمیتر از ماجرای غیبشدن نسل دایناسورها از روی کرهزمین. در این مطلب قصد داریم تعدادی از بزرگترین انقراضهایی را که تاریخ زمین به خود دیده است، با شما مرور کنیم.
انقراض کاپیتانیان Capitanian
این رویداد مرگبار به دوران پرمین میانه یعنی ۲۶۲ میلیونسال پیش برمیگردد. دانشمندان اثرات شواهدی از انقراض کاپیتانیان را در چین و نزدیک مجمعالجزایر اسوالبارد نروژ رصد کرده و به این ترتیب جهانیبودن این واقعه برایشان مسجل شده است. بیشتر این شواهد فسیلهایی هستند که مرگ دستهجمعی موجودات را گواهی میدهند. اما این فاجعه چرا به وجود آمده است؟ به عقیده دانشمندان کمبود سطح اکسیژن نقش عمدهای در بروز این انقراض داشته است.
انقراض کرتاسه پالئوژن Cretaceous-Paleogene
این همان انقراض مشهوری است که دایناسورها را از ما گرفت! این فاجعه که به انقراض K/T نیز شناخته میشود، 5/65میلیونسال پیش رخ داده است و البته که تنها باعث حذف دایناسورها از روی کرهزمین نشد! درواقع موجودات بسیاری ازجمله آمونیتها، بسیاری از گیاهان گلدار و آخرین پتروزاروسها در طی این واقعه از بین رفتند. در این انقراض ۷۵درصد از کل جانداران زمین نابود شدند.
انقراض تریاسه ژوراسیک Triassic-Jurassic
تغییرات آبوهوایی، فورانهای آتشفشانی، سیل گدازه و سرانجام برخورد یک سیارک از متهمان پدید آمدن این فاجعه هستند که انقراض نسل سهچهارم از موجودات زنده روی زمین را در پی داشت. 200 میلیونسال پیش و در طول ۱۸ میلیونسال پایانی دوره تریاسه، تغییرات اقلیمی باعث رقم خوردن این فاجعه بزرگ شد.
انقراض پرمین تریاسه Permian–Triassic
«مرگ بزرگ» لقبی است که به این فاجعه دادهاند. صفتی که به واقع برازنده یکی از بزرگترین انقراضهای تاریخ زمین است. ۲۵۱میلیونسال پیش بر اثر انقراض پرمین تریاسه حدود ۹۷درصد از کل موجودات زنده روی زمین از بین رفتند و تنها 3درصد باقیمانده توانستند چرخه تکامل را ادامه داده و زمین را زنده نگه دارند. از این زمان به بعد هرچه بر روی زمین زیسته از این 3درصد نشأت گرفته است.
انقراض دونین پسین Late Devonian
در این انقراض سهچهارم گونههای زنده زمین به کام نیستی فرورفتند. زمان بروز این فاجعه 360 تا 370 میلیونسال پیش است. انقراض دونین پسین مجموعهای از چندین فاجعه در امتداد یکدیگر است که به دلیل نزدیکی زمانی آن را یک انقراض فرض کردهاند. آبزیان آبهای کمعمق بیشترین صدمه را از این انقراض دیدند، به نحوی که تا صد میلیونسال پس از آن هیچ گونه جدیدی از مرجانها تکامل پیدا نکرد.