ادامه از صفحه یک |۱۴ مهر به عنوان روز تهران نامگذاری شده است. اهميت تهران براي ايران چيست؟ طبيعي است كه پايتخت هر كشور به علت وجود مراكز اداري مهم در آن، برجستگي بيشتري از ساير شهرها دارد. پایتخت‌ها نیز بطور معمول بزرگترین شهرهای کشور نیز هستند و همین دو دلیل برای اهمیت بیشتر آنها کافی است. ولي در برخي از كشورها، پايتخت‌ها لزوماً بزرگترين شهرها نيستند، نيويورك و لس‌آنجلس بسيار بزرگتر از واشنگتن هستند. يا اسلام‌آباد در برابر راولپندي و كراچي كوچكتر است يا حتي آنكارا از استانبول كوچكتر و كم‌اهميت‌تر است ولي در هر حال در بسياري از كشورهايي كه نظام متمركز داشته‌اند، به طور معمول پايتخت بزرگترين و مهمترين شهرها از حيث جمعيتي، سياسي، فرهنگي و اقتصادي است. وين، پاريس، لندن، مسكو و... نمونه‌هاي اين اهميت هستند. اين موضوع و اهميت در كشورهاي در حال توسعه و با نظام متمركز بيشتر است. تهران يكي از اين شهرهاست كه فاصله آن با شهرهاي دوم و سوم کشور بسيار زياد است. شهري كه چندين براي دومين شهر کشور جمعيت دارد، بيش از يك ششم توليد ناخالص داخلي كشور را توليد مي‌كند، تقريباً تمركز فرهنگي و سياسي كشور به طور كامل در آنجا متمرکز شده است.با اين حال به نظر مي‌رسد كه اهميت تهران برای ایران فراتر از اين موضوعات است و نقش آن در وحدت ملي و شكل‌گيري فرهنگي ایرانی، فراتر از نكات ذكر شده است. تهران را مي‌توان ديگ در هم جوش فرهنگي ناميد. به عبارت ديگر، جامعه ايران واجد تنوع فرهنگي زيادي است. از حيث زبان و گويش، از حيث دين و مذهب، از حيث پوشش و آداب و رسوم، تفاوت ميان شمال تا جنوب و شرق تا غرب كشور بسيار چشمگير است. تفاوتي كه بدون وجود یک عنصر واسط نمي‌توان با آن تعامل سازنده‌اي داشت.اگرچه ايران از گذشته دور واجد چنين تنوع فرهنگي بوده است، ولي اين فرهنگ‌هاي گوناگون لزوماً در كنار يكديگر نبودند، هركدام در منطقه‌اي خاص غلبه داشتند و از طريق مفهوم ايران با يكديگر پيوند مي‌خوردند. در حالي كه اكنون به علت مهاجرت و توسعه رسانه و آموزش جابجايي‌هاي مكاني بايد در كنار يكديگر زندگي كنند و در يك فرهنگ مشترك ذوب شوند. اين كاري است كه تهران انجام مي‌دهد. همه اقوام و گروه‌هاي فرهنگي و زباني و مذهبي در كنار يكديگر زندگي مي‌كنند و با يك فرهنگ معيار آشنا مي‌شوند و از آن طريق با يكديگر زندگي و تعامل مي‌كنند. نمونه آن گويش و لهجه فارسي تهراني‌ها است كه به نوعي لهجه معيار و فرامحلي شده است. به تعبير بهتر تهران و فرهنگ آن حلقه واسط و اتصال ميان فرهنگي است كه همه ايرانيان از اين طريق با يكديگر پيوند و رابطه برقرار مي‌كنند.تهران ويژگي ديگري نيز دارد. به علت وجود مركزيت سياسي و حضور اصلي‌ترين نيروهاي كارشناسي و مديريتي، ايده‌ها و الگوهاي اصلي رفتاري در مديريت شهري و اداره كشور در تهران شكل مي‌گيرد و به آرامي به ساير نقاط كشور سرايت می‌کند. و به تعبيري الگوي تحول و توسعه فرهنگ و اقتصاد به نحو روشني در تهران شكل مي‌گيرد و به ساير نقاط كشور منتشر مي‌شود. البته اين بدان معنا نيست كه تهران از مناطق ديگر اثرپذير نيست. چه بسا در مواردي از نقاط ديگر تأثير بگيرد، ولي در هر حال انتشار اين الگوها از تهران رخ مي‌دهد.تهران براي ايران فراتر از يك مركزیت سياسي است. الگويي از همزيستي همه رنگ‌هاي فرهنگي و اجتماعي فلات ايران است. اگر از اين زاويه به تهران نگاه كنيم، 14 مهر را كه روز اعلام پايتختي آن است بيش از پيش مورد توجه قرار خواهيم داد.