رانندگی در باران
در آغاز بارش باران، قطرات باران با گرد و خاک و آثار باقیمانده از لاستیک و روغن وسایل نقلیه در سطح جاده ترکیب‌شده، سطح لغزنده و نامرئی را به وجود می‌آورد که احتمال سُر خوردن خودرو را افزایش می‌دهد، بنابراین با شروع بارش باران، از سرعت خود بکاهید و تا هنگامی که آب در سطح جاده جاری نشده، این سرعت را حفظ کنید.
در شروع بارندگی به لغزندگی جاده‌ها و راه‌ها توجه کنید.
هرچند دفعه که می‌توانید آینه‌ها و چراغ‌های جلوی خودروی خود را پاک کنید تا دید بهتری داشته باشید.
با سرعت یکنواخت حرکت کنید و در پیچ‌ها، از سرعت خود بکاهید. برای کاهش سرعت، از ترمز ناگهانی و برداشتن پا از روی پدال گاز بپرهیزید.
از جایی که آب عمق کمتری دارد، حرکت کنید.
هنگامی که آب زیادی در سطح خیابان جمع شده است، چنانچه با سرعت زیاد وارد آن شوید، آب بین جاده و لاستیک قرار می‌گیرد و اصطکاک خودرو با جاده را خیلی کم می‌کند. در این حالت خودروی شما روی قشری از آب حرکت می‌کند.
اگر مجبور شدید در مسیری که عمق آب زیاد است، حرکت کنید، به آهستگی رانندگی کنید. مراقب باشید آب به قسمت‌های داخلی موتور پاشیده نشود.
در سطوح لغزنده و هنگامی که سرعت خودرو زیاد است، از تغییر دنده (از سبک به سنگین) خودداری کنید.
هنگام تصادف‌های اتوبوسی چه باید کرد؟
به علت تصادفات زیاد اتوبوس‌ها و مسافران در جاده‌ها، بهتر دیدیم در یک بخش مجزا فرآیند خودنجاتی و دیگرنجاتی در تصادفات اتوبوس‌های مسافربری را مختصرا توضیح دهیم. اگر شما مسافر یکی از اتوبوس‌های مسافربری بین‌شهری هستید یا شاهد تصادف یک دستگاه اتوبوس بودید، اقدامات و فعالیت‌های خودنجاتی و دیگرنجاتی را با توجه به مباحث قبل انجام دهید، اما تفاوت‌هایی در کمک‌رسانی حین و بعد حادثه دیده می‌شود که به شرح ذیل می‌آید.
بی‌حرکت و ثابت کردن اتوبوس تصادفی
به علت این‌که اتوبوس‌ها دارای کیسه‌های پنوماتیک هستند، برای بی‌حرکت کردن کل اتوبوس باید زیر بدنه و شاسی اتوبوس را با الوار، چوب یا سنگ ثابت کرد.
اگر داخل اتوبوس هستید همه را دعوت به آرامش کرده، یکی از چکش‌های اضطراری را بردارید، شیشه‌ای امن پیدا کرده، آن را بشکنید، به سرعت خارج شده و فرآیند تثبیت و امن کردن محیط تصادف و اتوبوس و سپس اقدامات رهاسازی مصدومان را انجام دهید، بدین ترتیب که از خودروهای عبوری درخواست کمک کرده و اقدامات بعدی را انجام دهید.
دستیابی به مصدومان و محبوسان داخل اتوبوس
به دلیل ارتفاع زیاد اتوبوس و قرار داشتن شیشه‌ها در قسمت بالایی، دسترسی به داخل اتوبوس کمی دشوار است، به همین منظور در صورت عدم دسترسی از در‌ها باید از شیشه‌ها به داخل اتوبوس ورود پیدا کرد.
همه مسافران و مصدومان احتمالی را به یک نقطه امن انتقال داده و منتظر تیم‌های امداد و نجات بمانید.
نکته:
قابل توجه است که بلافاصله بعد از تصادف نخستین کار تماس با تیم‌های امدادی است.
ترکیدن یا پنچر شدن لاستیک خودرو هنگام رانندگی
اگر هنگام رانندگی، ناگهان لاستیک خودرو ترکید یا پنچر شد به نکات زیر
توجه کنید:
فرمان را محکم نگه دارید و آهسته ترمز کنید تا چرخ‌های خودرو قفل نشود. به حرکت خود در جاده ادامه دهید تا متوقف شوید. هیچ‌گاه دستان خود را از داخل فرمان عبور ندهید تا چرخ فرمان را نگه دارید؛ زیرا ممکن است با حرکت خودرو به چپ و راست، دستان شما در داخل چرخ فرمان گیر کند و مصدوم شوید.
اگر در مسیر ترافیک توقف کرده‌اید، با روشن کردن چراغ‌های اعلام خطر، ترافیک را
کنترل کنید.
هنگام توقف، به پشت سر خود توجه داشته باشید.
به محض توقف وسیله نقلیه، باید چند مانع در کنار منطقه قرار دهید (مثلث احتیاط، سنگ و ...).
هرگاه پنچری خودرو در پیچ جاده روی دهد، باید نقطه شروع پیچ جاده را به عنوان مرز خطر در نظر گرفت و موانع را در کنار منطقه قرار داد. با این وضعیت وسایل نقلیه در حال تردد، قبل از رسیدن به پیچ جاده فرصت خواهند داشت که سرعت خود را کاهش داده و نسبت به تغییر مسیرشان اقدام کنند.
عیب و نقص ترمز
بد کار کردن ترمز یکی از مهمترین مشکلاتی است که ممکن است برای یک راننده خودرو اتفاق بیفتد در صورتی که اشکالی در سیستم خودرو به وجود آمد:
ـ به سرعت خودرو را متوقف کنید.
ـ سعی کنید که با خودرو دارای اشکال در سیستم ترمز ادامه مسیر ندهید.
ـ سایر اقدامات در قسمت «از دست دادن کنترل فرمان» را رعایت کنید.
از دست دادن کنترل فرمان
به ندرت ممکن است فرمان خودرو از کنترل راننده خارج شود. در این حالت ممکن است مشکلات فنی و مکانیکی در سیستم فرمان موجود باشد. اگر ناگهان کنترل فرمان را از دست دادید:
ـ حتی‌الامکان و به سرعت خودرو را متوقف کنید.
ـ چراغ‌های وضعیت اعلام خطر را روشن کرده، ترافیک را کنترل کنید.
ـ هنگام توقف، به پشت سر خود توجه داشته باشید.
ـ مانع‌گذاری را برای جلوگیری از ایجاد هرگونه حادثه دیگر انجام دهید.
نکته :
ایمنی حرف اول در این اقدامات را می‌زند، پس بدون امن کردن محیط یا اطفای حریق احتمالی اقدام به ورود و کمک‌رسانی نکنید.
بعد از این‌که راه ورود را پیدا کردید، با ابزاری مسیر خود را برای ورود باز کنید، اگر شیشه اتوبوس را می‌شکنید به مسافران داخل هشدار دهید که از مسیر پرتاب شیشه دور شوند یا از چسب برای پرتاب کمتر خرده شیشه‌ها استفاده کنید.
پس از شکستن شیشه روی پنجره؛ پتو، لباس یا برزنت خودروهای دیگر رابیندازید.
با احتیاط کامل به اتوبوس ورود پیدا کرده و افرادی را که توانایی حرکت دارند به بیرون از اتوبوس فرا بخوانید و بلند اعلام کنید که هر کسی می‌تواند بلند شود و به تنهایی یا به کمک دیگری حرکت و اقدام به خروج کند.
به علت ترس و استرس مسافران و مصدومان ممکن است همه به طرف خروجی هجوم بیاورند، پس بهتر است آنها را دعوت به آرامش کرده یا بدون صدا زدن، خودتان اقدام به خارج کردن افراد به ترتیب اولویت کنید. (اولویت به ترتیب با کودکان، سالمندان و زنان است.)
اگر می‌توانید فهرستی از مسافران تهیه کنید و همراهان مفقودشده یا مصدوم را یادداشت کنید که با رسیدن نیروی انتظامی یا هلال‌احمر به آنها تحویل دهید.
رانندگی در شب
اغلب سوانح جاده‌ای در شب اتفاق می‌افتد. رانندگی در تاریکی شب هنر است و ریزه‌کاری‌های فراوانی دارد که مهمترین آن دیدن و دیده‌شدن است. قدرت بینایی انسان در شب، یک‌ششم روز است و تمام اشیا فقط به دو رنگ سیاه و خاکستری دیده می‌شوند. فاصله و سرعت نیز هنگام شب به‌خوبی تشخیص داده نمی‌شود و حوزه دید راننده به محدوده‌ای منحصر می‌شود که با چراغ‌ها روشن شده است. از طرف دیگر، استفاده از نور بالا قدرت دید رانندگانی را که از روبه‌رو می‌آیند را بشدت کاهش می‌دهد و در نتیجه قادر به تشخیص واضح وضعیت مقابل خود نیستند و موجب تغییر مسیر و انحراف رانندگان مقابل و بروز حادثه می‌شود.
در زیر به نکاتی برای ایمنی رانندگی در شب اشاره می‌شود:
برای رانندگی در شب، شیشه‌های خودرو را با دستمال نرم کاملا تمیز کنید. دستمال زبر روی شیشه‌ها خطوط بسیار ریزی می‌اندازد که شما نمی‌بینید و به‌تدریج میدان دید شما کم می‌شود.
پاک بودن شیشه عقب و شیشه‌های بغل هم دارای اهمیت است، زیرا وسایل نقلیه‌ای را که از پشت سر و طرفین شما عبور می‌کنند، بهتر می‌بینید.
از سالم بودن و تنظیم چراغ‌های وسیله نقلیه مطمئن شوید و با سرعت حدود 15 تا 20 کیلومتر کمتر از روز حرکت کنید.
چراغ‌های بزرگ خودرو شما نباید قدرتی بیش از 75 هزار شمع داشته باشد.
ـ چراغ‌های خودرو را مرتب تمیز کنید. کاسه داخلی چراغ که همان نورافکن است و نیز شیشه بیرونی آن باید تمیز باشد.
شیشه‌های کدر، ناصاف و خش‌دار نور چراغ را تا نصف کاهش می‌دهد. سعی کنید که چراغ‌های عقب، چراغ‌های خطر و راهنما قابل دیدن باشد.
مراقب خوب کار کردن برف پاک‌کن‌های خودرو باشید. همیشه منبع آب آن پر باشد.
مطمئن شوید که لوله اگزوز خودرو شما سوراخ نیست، زیرا گاز خطرناک مونواکسیدکربن که از سیستم اگزوز خارج می‌شود، مستقیما وارد خودرو شده، شما را به خواب‌آلودگی و سرگیجه مبتلا خواهد کرد.
از سالم بودن ترمزهای خودرو اطمینان حاصل کنید.
اگر می‌دانید که شب‌ها در رانندگی دچار زحمت می‌شوید، به چشم‌پزشک مراجعه کنید.
به علایم راهنمایی و رانندگی از جمله خط‌کشی‌ها، تابلوها و چراغ‌های راهنمایی توجه کامل داشته باشید.
به خاطر داشته باشید اگر با سرعت 40 کیلومتر در ساعت برانید، تا فاصله 150متری را خواهید دید، اما وقتی سرعت خودرو شما به 60 کیلومتر در ساعت رسید، این فاصله به 100 متر کاهش می‌یابد.
هیچ‌گاه به طور مستقیم به نور مقابل نگاه نکنید، زیرا به مدت 7 ثانیه کوری موقت به شما دست می‌دهد و این بدان معناست که اگر سرعت خودروی شما 60 کیلومتر در ساعت باشد در همین مدت حدود 116 متر بدون دید به جلو رفته‌اید.
هنگام نزدیک شدن خودرو از مقابل، از نور پایین استفاده کنید.
اگر هنگام رانندگی احساس خستگی و خواب‌آلودگی به شما دست داد، بلافاصله کنار جاده توقف و استراحت کنید.
به یک نقطه خیره نشوید و دایما چشم‌هایتان را حرکت دهید.
هرگز به نور بالای خودروهای مقابل خیره نشوید. حاشیه سمت راست یا خط سفید وسط جاده را نگاه کنید.
پس از تاریک شدن هوا، استفاده از چراغ‌های راهنما هنگام تغییر خط عبور و گردش‌ها ضروری‌تر است.
اگر سیگاری هستید، کمتر از روز سیگار بکشید، زیرا دود سیگار شیشه جلو را تیره و تار می‌کند و خطای دید را بالا می‌برد.
از آنجایی که نمی‌توانید سرعت خودروهای جلویی را تشخیص دهید، به سرعت‌سنج خودرو خود نگاه کنید و سرعت آنها را تشخیص دهید، آنگاه سبقت بگیرید.
وقتی از پیچ‌ها و تپه‌ها عبور می‌کنید، متوجه نوری که از طرف مقابل روی سیم‌ها و سایر اشیا افتاده است، باشید.
در صورت لزوم، در پارکینگ حاشیه یا شانه خاکی جاده توقف کنید.
چنانچه مسیری که از آن عبور می‌کنید نور کافی ندارد، مراقب عابرانی که لباس تیره پوشیده‌اند، باشید.
هنگامی که در جهت مخالف، خودرویی از فاصله 150 متری به شما نزدیک می‌شود یا خودرو جلویی کمتر از 150 متر با شما فاصله دارد، از نور پایین استفاده کنید، زیرا حرکت با نور بالا سبب خیرگی چشم رانندگان مقابل می‌شود، همچنین انعکاس نور از آینه داخلی و سپر فلزی خودرو جلویی، چشم شما را می‌آزارد.
نکته پایانی:
یادتان باشد، بزرگترین حوادث رانندگی، ممکن است در اثر کوچک‌ترین بی‌احتیاطی‌ها اتفاق بیفتند؛ با رعایت نکات ایمنی از خود و خانواده‌تان در برابر خطر حفاظت کنید.