طبیعتا از ابتدای شکلگیری تمدنهای مختلف بشری، بلایای طبیعی گوناگونی جان انسانها را در سراسر جهان گرفتهاند. ما در ادامه به 5 مورد از آنها نگاهی انداختهایم. این را هم در نظر داشته باشید که تلفات این حوادث به گونهای تخمین زده شده و اطلاعاتی هرچند مختصر از آنها
موجود است:
زلزله حلب، سال 1138: بر اساس اطلاعات موجود در تاریخ 11 اکتبر سال 1138 شهر حلب سوریه دچار زلزلهای مرگبار شد؛ این منطقه که در محل اتصال صفحات زمین شناسی عرب و آفریقا قرار گرفته، مستعد زلزله است، اما گفته شده که زلزله قرن 12 حلب با تمامی بلایای طبیعی شهر فرق داشته است. شدت این زلزله هنوز مشخص نیست، اما در خاطرات مختلف نگارش شده از آن زمان، نوشته شده که دژ نظامی شهر کاملا نابود شد و خانهها از بین رفتند؛ برخی تاریخدانان میگویند که تلفات این زمین لرزه بیش از 230 هزار نفر بود، ولی این برآورد به قرن 15 میلادی مربوط میشود و به تازگی مقالهای منتشر شده که احتمال این که تاریخ نویسان زلزله حلب را با زمین لرزه مرگبار گرجستان اشتباه گرفته باشند، مطرح میکند.
زمین لرزه هائیتی، سال 2010: اگر آمار و ارقام بلای طبیعی حلب اشتباهی ثبت شده باشد، میتوان گفت که مورد بعدی از لیست که در 12 ژانویه 2010 کشور هائیتی در آمریکای شمالی را لرزاند، آمار نسبتا موثقتری دارد. این اتفاق که به عنوان یکی از مرگبارترین فاجعههای طبیعی تاریخ شناخته میشود، بر اساس برآوردهای اولیه با قدرت 7 ریشتر، جان 230 هزار نفر را گرفت. شاید از شنیدن این موضوع تعجب کنیم، اما تعیین میزان تلفات در عصر مدرن هم آنقدرها کار راحتی نیست، مخصوصا اگر حکومت و کشور بحرانزده در شرایط ایدهآلی نباشد. در مورد زلزله هائیتی همچنین مشکلی وجود داشت و در حالی که دولت این کشور پس از یک سال عدد اعلامشده را به 316 هزار کشته تغییر داد، بررسیهای مختلف از طرف سازمانهای معتبر تعداد افراد کشتهشده را کمتر اعلام کردند. در سال 2010 مقالهای منتشر شد که تلفات این اتفاق را 160 هزار نفر اعلام کرد و آژانس توسعه بینالمللی آمریکا هم مدتی پس از این اتفاق گزارش کرد که عدد درست چیزی بین 46 تا 85 هزار کشته است.
زلزله و سونامی اقیانوس هند، سال 2004: در 26 دسامبر 2004، در کف دریای ساحل غربی جزیره بزرگ سوامترا اندونزی زلزلهای با قدرت 9.3 اتفاق افتاد که از 14 کشور منطقه تلفات گرفت؛ سونامی عظیم این مورد از بلایای طبیعی مرگبار در اندونزی امواجی تا ارتفاع 30 را به وجود آورد و آمار کشتهشدگان به طور کلی چیزی بین 230 تا 280 هزار نفر تخمین زده شده است. سونامی سال 2004 تنها از کشور اندونزی جان 126,473 نفر را گفت و گفته شده که به واسطه این بلای طبیعی 93,943 نفر مفقود شدند.
زمین لرزههاییوان، ۱۹۲۰: مورد بعدی از فهرست مهمترین فجایع طبیعی تاریخ به منطقه هاییوان در مرکز چین مربوط میشود که در تاریخ 16 دسامبر 1920 جان 273.400 نفر را گرفت. کارشناسان آمریکایی بیش از 9 دهه پس از وقوع حادثه اعلام کردهاند که قدرت زمین لرزه به احتمال قوی 7.8 ریشتر بوده و لرزشهای آن از استان چینگهای در فلات تبت تا دریای زرد، احساس شده است. اطلاعات جمعآوریشده توسط اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا نشان میدهد که زلزله مهیب هاییوان در زمان خود چهار شهر را نابود کرده و چند دهکده و روستا را مدفون کرده است.
زلزله تانگشان، 1976: در ساعت 3:42 روز 28 جولای 1976 شهر تانگشان چین و مناطق اطراف آن زلزلهای مرگبار با قدرت 7.8 ریشتر را تجربه کردند. تانگشان که شهری صنعتی بود، بیش از یک میلیون نفر را در خود جای داده بود و آمارها نشان میدهد که این مورد از بلایای طبیعی لیست 255 هزار نفر از جمعیت منطقه را به کام مرگ کشاند و 700 هزار نفر را هم زخمی کرد؛ گفته شده که ساختمانهای تانگشان کاملا تخریب شدند و ظرف 6 سال پس از حادثه، 150 هزار نفر از آسیبدیدگان مسکن جدید گرفتند.
ایرانِ ما یکی از کشورهای در معرض بلایای طبیعی است. این جمله را هیچ وقت فراموش نکنید: «از 41 حادثه شناخته شده در دنیا، 31 حادثه در ایران روی میدهد.» هفته خوبی داشته باشید.