شهروند| بازار خریدوفروش کارتهای سوخت داغ شده و مدیران وزارت نفت میگویند سوختگیری در مرزها 50درصد افزایش داشته است. آنها میگویند ممکن است در آیندهای نهچندان دور این مسأله دولت را با مشکلات جدی در تأمین مصرف سوخت مواجه کند. گزارشهای میدانی رسانهها حاکی از آن است که قیمت خرید کارت سوخت انواع خودروی سواری بین 50 تا 100هزار تومان است و بنا به گزارش مهر، قیمت کارت سوخت کامیونداران و خودروهای گازوییلسوز حتی تا یکمیلیون تومان رسیده است اما در این میان بیژن حاجمحمدرضا، رئیس جایگاهداران سوخت در این زمینه نظری متفاوت دارد و به «شهروند» گفت: «در تهران به هیچ عنوان کارتهای سوخت در پمپهای بنزین مبادله نمیشود.»
پشت پرده خریدوفروش کارتهای سوخت
درحال حاضر حداقل سهمیه سوخت خودروهای سنگین1800 لیتر با وزن 3.5 تن و حداکثر آن 12هزار لیتر برای بیش از 40نفر تخصیص پیدا کرده است.هر لیتر گازوییل سهمیهبندیشده 150 تومان و به صورت آزاد 300 تومان است، اما حالا فروش کارت سوختهای گازوییل آن هم با مبلغ یکمیلیون تومان خبرساز شده است. به راستی آیا چنین امکانی وجود دارد؟
رئیس جایگاهداران سوخت در این زمینه میگوید: «مصرف گازوییل یارانهای سقف دارد و سقفی را که برای گازوییل درنظر میگیرند، امکان استفاده بیش از 100 لیتر گازوییل در روز را به رانندگان نمیدهد که چگونه رانندهای بیاید این میزان ناچیز را بفروشد. اصلا توجیه اقتصادی برای آنها دارد؟»
قاچاق گازوییل میصرفد
اما برخلاف ادعای رئیس اتحادیه جایگاهداران سوخت قاچاق گازوییل بسیار پردرآمد است و بسیاری از کارشناسان این حوزه بر این باورند که قیمت ارزان گازوییل نسبت به کشورهای هممرز موجب شده تا برخی به قاچاق سوخت روی آورند.
نرسی قربان، تحلیلگر انرژی در این زمینه به «شهروند» میگوید: «با درنظرگرفتن قیمتهای فوب خلیجفارس قیمت واقعی گازوییل حدود هزار و 800 تومان است که 300 تومان ارایه میشود. همین موضوع موجب شده تا بسیاری هر چقدر هم میتوانند از طریق استانهای مرزی به کشورهای دیگر قاچاق کنند؛ چراکه نزدیک به 6 برابر هزینه خود برایشان سودآوری دارد.» این تحلیلگر انرژی همچنین به «شهروند» میگوید: «برخلاف شایعاتی که وجود دارد، افزایش قیمت سوخت هزینه سنگینی به حملونقل و قیمت تمامشده کالاها تحمیل نمیکند، مگر اینکه عدهای از این موضوع سوءاستفاده کنند.» او در این زمینه میگوید: «با فرض اینکه قیمت گازوییل دوبرابر شود، ممکن است بر هزینه 10درصد افزوده شود؛ چراکه مقولات دیگری هم وجود دارد که باید آنها را درنظر گرفت.»
امکان استفاده همزمان از دو کارت سوخت وجود ندارد
این موضوع درحالی رخ میدهد که برخی رسانهها مدعی هستند که رانندگان کارتهای سوختشان را میفروشند و با کارت المثنی سوخت یارانهای میگیرند. وزارت نفت اما گفته است؛ امکان استفاده همزمان از دو کارت سوخت اصلی و المثنی وجود ندارد و رانندگان نمیتوانند کارتهایشان را بفروشند اما با کارت المثنی میتوانند سوخت بزنند. یک منبع مطلع در وزارت نفت درباره خریدوفروش کارت سوخت در برخی جایگاههای عرضه به ایلنا گفت: «ممکن است پدیدهای به نام اجاره و خریدوفروش کارت سوخت را حتی در برخی سایتها و فضای مجازی شاهد باشیم اما صدور کارت جدید و المثنی برای دارنده خودرو شرایط خاص خود را دارد. به همین جهت احتمال اینکه یکنفر همزمان دو کارت سوخت داشته باشد، متصور نیست؛ زیرا شرط صدور کارت جدید، ابطال کارت قبلی است.»
30هزار کارت نیز در مسیر ابطال
البته در استانهای مرزی سوءاستفادههایی وجود دارد که موضوعی قابل تأمل است، چراکه در برخی از استانهای مرزی سوختگیری میشود و در کشورهای مجاور به فروش میرسد. این منبع آگاه در این زمینه میگوید: «در برخی استانهای مرزی سیستم کدینگ وجود دارد و سوخت به خودروهای عبوری تعلق میگیرد؛ یعنی اینگونه نیست که به هر میزان که بخواهند سوختگیری کنند. البته در شرایط کنونی بازرسیها چندبرابر شده است، به همین جهت در راستای جلوگیری از سوءاستفادهها طی ماههای گذشته 24هزار کارت سوخت مهاجر با حکم قضائی مسدود شده و 30هزار کارت نیز در مسیر مسدودشدن است.» البته به گفته این منبع آگاه: «با توجه به برخی موارد مبنی بر استفاده از کارتهای مهاجر در برخی استانهای مرزی اکنون بازرسیها از شرکت ملی پخش فرآورده به کمک دستگاه قضائی چند برابر شده تا جلوی این معضل گرفته شود.»