101سال پیش در چنین روزی (9 دسامبر 1917)، نیروهای انگلیسی به فرماندهی ژنرال ادموند آلنبی، وارد فلسطین شده و شهر بیتالمقدس را به تصرف خود درآوردند. از دست رفتن فلسطین برای حکومت عثمانی یک شکست جنگی مهلک محسوب نمیشد چه آنکه منطقه فوق فاقد اهمیت استراتژیک بود، اما به لحاظ پیشینه مذهبی و سیاسی، عثمانیها با این شکست در پیش چشم مردم مسلمان منطقه و حتی دنیا بیاعتبار شدند که همین نیز دست کمی از یک شکست همهجانبه و کمرشکن نبود.
7 قرن پس از توافق صلاح الدین و ریچارد
ورود نیروهای انگلیسی تحت فرماندهی فیلدمارشال آلنبی به فلسطین را شاید بتوان به نوعی جبران شکست ریچارد شیردل مقابل فرمانده مقتدر مسلمانان یعنی صلاح الدین ایوبی بعد از 7 قرن به شمار آورد. ریچارد اول پادشاه انگلستان، ملقب به ریچارد شیردل، ازجمله حکمرانان اروپایی بود که وارد مهلکه جنگهای صلیبی شد و در جنگ مثلا مقدسی که پاپ اوربان دوم جرقه آن را زده بود شرکت کرد. ریچارد در سومین جنگ صلیبی که از 1187 تا 1192 میلادی طول کشید نتوانست در برابر سپاه مسلمانان به فرماندهی سردار کُرد صلاح الدین ایوبی کاری از پیش ببرد و ناچارا طی معاهده صلحی پذیرفت که بیتالمقدس تحت سیطره مسلمانان باقی مانده و زائران غیرمسلح مسیحی اجازه داشته باشند در طولسال برای زیارت اماکن مقدس مسیحیان وارد این شهر شوند. اینک پس از 725سال ادوارد آلنبی در سایه بیکفایتی دولت فاسد عثمانی توانسته بود بدون آنکه با مقاومت خاصی مواجه شود شهری را که قرنها تحت اختیار مسلمانان قرار داشت تصرف کند. اتفاقی که خود آلنبی هم بهتر از هر کسی میدانست افتخاری برایش در بر ندارد چه آنکه سهل و آسانتر از آنچه تصور میشد به دست آمده بود.
بیانیه بالفور، تلاش برای تشکیل کشور صهیونیستی
اشغال فلسطین در جنگ جهانی اول توسط بریتانیا، دومینوی سقوط یک به یک دیگر سرزمینهای تحت تصرف عثمانیها در خاورمیانه را به حرکت درآورد. تکه تکه شدن امپراتوری عثمانی منجر به تشکیل کشورهای نوظهور و عمدتاً مسلمان در خاورمیانه شد، اما این میان تنها کشوری که سرنوشتی تراژیک و غمانگیز یافت بیهیچ شکی فلسطین بود. پس از پایان جنگ جهانی اول، جامعه ملل قیمومیت فلسطین را به بریتانیا اعطا کرد. بریتانیایی که وزیر امورخارجه آن آرتور جیمز بالفور، در همان ابتدای اشغال فلسطین براساس بیانیهای که به «بیانیه بالفور» معروف شد، ایجاد خانه ملی برای یهودیان در سرزمین فلسطین را به رسمیت شناخته و آن را بهطور رسمی اعلام کرده بود. صدور این بیانیه درواقع مدیون تلاش و لابیگری حییم وایزمن رئیس وقت سازمان جهانی صهیونیسم و همچنین والتر روتشیلد عضو یهودی مجلس عوام بریتانیا و بانکدار شهیر بریتانیایی بود. پس از رسمیت یافتن قیمومیت انگلستان بر فلسطین روند مهاجرت برنامهریزی شده یهودیان از سراسر جهان به این سرزمین مقدس شدت گرفت تا 3 دهه بعد و پس از پایان جنگ بینالملل دوم میوه آن با تولد رژیمی نامشروع چیده شود.