| محمد شهسواری | روزنامه‌نگار |
چندی پیش خبری درباره سفر رسمی هیأتی از طالبان افغانستان به ایران منتشر شد. ظاهرا این هیأت به ایران سفر کرد تا درباره وضع پس از اشغال افغانستان و ایجاد صلح و ثبات در افغانستان و منطقه، نظر خود را با کشور همسایه ایران در میان بگذارد.
در این خبرنامه آمده است: «هیأت طالبان در فواصل مختلف به کشور‌های همسایه و منطقه سفر می‌کند تا حمایت سیاسی و اخلاقی کشور‌ها و همکاری آنها را برای پایان اشغال و برقراری صلح و امنیت در افغانستان به دست آورد.»
وزارت امور خارجه ایران نیز روز دوشنبه این هفته اعلام کرد: «یک هیأت از طالبان برای گفت‌وگو با مقام‌های ایرانی وارد تهران شده است و با «عباس عراقچی» معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه گفت‌وگو کرده‌اند.» حضور هیأت طالبان در ایران پس از آن صورت گرفت که هفته گذشته «علی شمخانی» دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران در جریان سفر یک‌روزه به کابل برای نخستین بار از ادامه مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با طالبان با اطلاع دولت افغانستان برای ایجاد صلح در این کشور خبر داد. قرار است در روز‌های آینده عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در ادامه مذاکرات خود با هیأت طالبان در ایران به کابل سفر کند.
اما اهمیت سفر هیأت طالبان به ایران چیست؟ این شاید نخستین بار باشد که سفر هیأتی از طالبان به‌طور رسمی تایید می‌شود. جالب اینجاست که سابقه تاریخی روابط ایران و طالبان نیز تیره است. ایران در سرنگونی حکومت طالبان در افغانستان نقشی محوری ایفا کرد. از سوی دیگر طالبان نیز در به شهادت رساندن دیپلمات‌های ایرانی در افغانستان نقش محوری داشت.
به گزارش مشرق، دکتر سید وحید ظهوری حسینی، استاد دانشگاه و رئیس موسسه الکوثر افغانستان بر این عقیده است که حضور هیأت سیاسی طالبان در ایران می‌تواند در راستای آگاهی جمهوری اسلامی ایران از افراد طالبان باشد و این‌که باید با چه کسانی به صورت شفاف و مستقیم ارتباط برقرار کنند.
اما دشمنی‌ها در روابط بین‌الملل همواره نمی‌تواند پایدار بماند. چنانچه ایران برای حفظ امنیت ملی خود نیازی به مذاکره با طالبان داشته باشد، این اقدام باید انجام شود. اما بعید به نظر می‌رسد که این مذاکرات در کوتاه‌مدت نتایج مثبت به همراه داشته باشد. از سوی دیگر باز ماندن کانال ارتباطی ایران با گروهی مانند طالبان در کشوری که ایران مرزهای طولانی با آن دارد، امری ضروری است، حتی اگر این کانال ارتباطی اثرات مفید زودهنگام نداشته باشد. نکته مهم دیگر این است که از حالا به بعد مذاکرات ایران با طالبان علنی است.حال که مبحث گذار سیاسی در افغانستان مطرح است، ایران نیز حق دارد به‌عنوان یکی از همسایه‌های مهم افغانستان به این مسأله از منظر ژئوپلیتیکی بنگرد و منافع خود را
جست‌وجو کند.
به طور کلی اما نمی‌توان سفر هیأت طالبان به ایران را واجد ارزش دیپلماتیک زیادی دانست. ایران و طالبان در موقعیتی نیستند که بتوانند روابطی دوستانه داشته باشند، به این معنی که بعید است طرفین در این مذاکرات به توافقی میان خود دست یابند.