حسام حیدری طنزنویس
تیم ملی ایران باخت (و بد هم باخت) و از رسیدن به فینال جام ملتهای آسیا بازماند، ولی بازی ایران و ژاپن هرچه که نداشت، یک عکس خوب و اینستاگرامپسند از لحظه اعتراض بازیکنان به داور و تلاش بازیکن ژاپنی برای گرفتن توپ داشت که به درد کپشن معروف: «این خود ماییم، ملتی که به جای تلاش فقط اعتراض میکنه. و توهم توطئه و ناداوری داره» میخورد و این خودش به تنهایی موفقیت بزرگی است، چراکه میشود با آن تا مدتها پستهای روشنفکری گذاشت و رانندهتاکسیوار فوتبال و سیاست و جامعهشناسی و گرانی رب گوجهفرنگی را به هم ارتباط داد و بقیه کاربران را جراحتهای طولی و عمقی داد.
به صورت کلی تجربه ثابت کرده که عکسهای «این خود ماییم» با بازخورد خوبی در اینستاگرام روبهرو شده و لایک و فالو بسیاری را به همراه خواهد داشته و به همین خاطر فعالان عرصه مجازی همیشه درحال پیدا کردن چنین عکسهایی و کشف ارتباطات آنها با اخلاق و رفتار و فرهنگ ما هستند. ولی اینکه واقعا این خود ماییم یا ما حتی این هم نیستیم، بحثی است که هیچ وقت به پایان نمیرسد.
ما واقعا کدام هستیم؟ صحنه دویدن یا پشتک زدن میلاد محمدی در جام جهانی؟ یا لحظه غش کردن رضا رشیدپور در حالا خورشید؟ آیا ما میترای فیلمهای استاد ایرج ملکی هستیم که همیشه در گیرودار چالش با آن دو احمق است؟ یا ما همان لحظهای هستیم که مریم تشر خود را به سمت آنها پرتاب کرد؟ ما عکس اینستاگرام دختر آقای مسئولی هستیم که پیج دخترش با بیرحمی هک شده بود؟ یا آن مرد کاپشن سیاهی که تو گمرک سراوان کار اداری داشت؟ ما همه همان گیتاریست کلمبیایی ساکت و آرام هستیم که در سکوت ساز خودش را میزند و زیر لب تکرار میکند: «ای قشنگتر از پریا» بیآنکه معنیاش را بداند؟ یا همان خواستگار ترانه حسن شماعیزاده که در خونهشون باز بود و همیشه سفره داشت؟ آیا ما همان خانمی هستیم که زود آمده بود و نخواست زود برود؟ آیا پاسخ ما به هر سوالی در زندگی پاسخی است که آقای رویگری داد؟ ما چیستیم؟ از کجا آمدهایم و آمدنمان بهر چه بوده است؟ اینها سوالاتی است که اینستاگرام هیچ وقت به آنها پاسخی نداده است.
اگرچه اینستاگرام فقط همین نیست و عده زرنگتری نیز هستند که یک قدم جلوتر میروند (احتمالا چون خودشان دیر رسیدهاند و فرصت نکردهاند عکس این خود ماییم را آپلود کنند) و به آنهایی که در مورد تحلیل ارایه میدهند، نقد دارند و بقیه را سطحی و خودشان را عمیق میدانند. بههرحال هرچه که هست پاسخ به این سوال که ما چه هستیم و باید چه خاکی تو سرمان بریزیم، سوال مهمی است که باید پاسخ آن را هرچه سریعتر پیدا کنیم.