شهروند| تنها 6‌سال از انقلاب گذشته بود و نهادهای مختلفی با دستور رهبری یا ریاست‌جمهوری روی کار می‌آمدند و جای نهادهای قبل از انقلاب را می‌گرفتند. تشکیل شورای‌عالی انقلاب فرهنگی هم یکی از کارهایی بود که در 19 آذر 1363، 6‌سال بعد از پیروزی انقلاب کارش را با دستور رهبر انقلاب آغاز کرد و ریاست آن به رئیس‌جمهوری وقت سپرده شد. البته که ابتدا تنها ستاد انقلاب فرهنگی بود که از ‌سال 1359 کار خود را آغاز کرده بود و بعدا به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی تغییر اسم پیدا کرد.  
در جلسات نخست امام در جمع اعضای ستاد انقلاب فرهنگی دستور می‌دهد برای بازگشایی دانشگاه‌ها، ستاد انقلاب فرهنگی سابقه تک‌تک افراد را بازبینی کند و از اعضای ستاد می‌خواهد که «سازمانی» درست کنند که فعالیت‌های کلیه استادان و دانشجویان را زیرنظر داشته باشد. او دستور داده بود که گروه‌هایی برای رسیدگی به سوابق معلم‌ها و استادان و دانشجویان ایجاد شود تا عده زیادی که چهره‌هایشان را از آنی که هستند برمی‌گردانند تا به یک چهره اسلامی شناسایی شوند و دانشگاه‌ها مرکز تجمع این افراد نشود.
ایشان عقیده داشتند نباید به اظهارات و شهادت‌دادن معلمان به اسلام اکتفا شود بلکه باید سوابق آنها بررسی شود که: «این چطور آدمی بوده ‌است؛ چکاره بوده ‌است؛ در دانشگاه که بوده، چه می‌کرده، چه درس می‌داده؛ چه جور برخورد می‌کرده با جوان‌ها و چه توطئه‌ها داشته یا نداشته.»
دلیل اصلی تشکیل شورای‌عالی انقلاب فرهنگی هم همین بود. بعد از انقلاب دانشگاه‌ها مدتی بسته بود و بعد از مدتی با تشکیل شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، صلاحیت درس‌خواندن و درس‌دادن دانشجویان و اساتید با توجه به عملکردی که قبل از انقلاب داشتند، مورد بررسی قرار گرفت و دانشگاه‌ها به خود با تغییر باز شدند و به روال طبیعی خود برگشتند.
شورای‌عالی انقلاب فرهنگی کم‌کم گسترده‌تر شد و وظایف و اهداف آن نیز مشخص شد. ازجمله وظایف آنها می‌توان به تهیه و تدوین سیاست‌ها و طرح‌های راهبردی کشور در زمینه‌های مختلف فرهنگی ازجمله در حوزه‌های زنان، تبلیغات، اطلاع‌رسانی، چاپ و نشر، بی‌سوادی، دانشگاه‌ها، برقراری روابط علمی و پژوهشی و فرهنگی با سایر کشورها، همکاری حوزه و دانشگاه، فعالیت‌های دینی و معنوی، تهاجم فرهنگی و سایر حوزه‌های فرهنگی مربوطه اشاره کرد. در کنار تمام دستاوردهای  شورای انقلاب فرهنگی در طول چهار دهه انقلاب انتقاداتی نیز به عملکرد برخی دوره‌های این نهاد فرهنگی توسط منتقدان مطرح بوده است. ورود به حیطه قانونگذاری، تداخل در وظایف  در برخی از امور  با سایر نهادهای دیگر از جمله این انتقادات است.  
اعضای این شورا به دو دسته اعضای حقیقی و حقوقی تقسیم می‌شوند که هرچند‌سال یک‌بار تغییر می‌کنند و تعیین اعضای این شورا توسط رهبری انقلاب صورت می‌گیرد.