هفدهمین دوره جام‌ملت‌های آسیا عاقبت بعد از نزدیک به یک‌ماه رقابت بین 24 تیم آسیایی به پایان رسید و تیم‌ملی فوتبال قطر برای نخستین‌بار توانست به مقام قهرمانی مهمترین تورنمنت فوتبالی قاره کهن دست یابد. در ایام برگزاری مسابقات خصوصا روزهای نخست آن، رادیو ورزش ویژه‌برنامه‌ای را با موضوع جام‌ملت‌های آسیا به روی آنتن می‌فرستاد که یکی از آیتم‌های آن گفت‌و‌گو با فوتبالیست‌های قدیمی و کارشناسان فوتبال ایران بود. یکی از سوالاتی که مجری برنامه از همه اساتید فوتبال می‌پرسید، این بود که آیا در جام هفدهم باید منتظر شگفتی باشیم؟ و پاسخ همه این بود که «نه»! جوابی که در آن زمان منطقی جلوه می‌کرد چه آن‌که در مقابل تیم‌هایی چون ایران، عربستان، کره‌جنوبی، ژاپن و حتی چین و ازبکستان فقط یک ذهن مخالف‌خوان امثال ویتنام، قطر، هند و... را شانس قهرمانی معرفی می‌کند، اما فوتبال مجددا نشان داد که پیش‌بینی‌پذیر نیست.
یک سرمایه‌گذاری سودآور
امروز همه جا صحبت از مربی گمنام قطر یعنی فلیکس سانچز اسپانیایی است و این‌که سال‌هاست از رده نوجوانان با فوتبال قطر همکاری کرده و حالا دارد ثمره یک عمر کاشت و داشت خود را برداشت می‌کند. البته شکی در این نیست که قهرمانی قطر در جام‌ملت‌های آسیا محصول یک برنامه‌ریزی چندین و چندساله و با حساب و کتاب است. امروز دیگر کسی ماجرای بازیکنان دارای تابعیت دوگانه را بر سر قطر نمی‌کوبد و قهرمانی‌شان را حاصل خرید دسترنج دیگر کشورهای صاحب فوتبال معرفی نمی‌کند. معز علی مهاجم توانای این تیم که با زدن 9 گل عنوان آقای گلی مسابقات را نیز از آن خود کرد با این‌که سودانی‌الاصل است اما از کودکی در قطر زندگی کرده و از امکانات این کشور برای ارتقای توانایی‌های حرفه‌ای خود بهره برده است. فدراسیون فوتبال قطر روی معز علی سرمایه‌گذاری کرده و حاصل این اعتماد اکنون ستاره‌ای است که حتی اگر ما هم دوست نداشته باشیم، عمده پیشرفت خود را مدیون سیستمی است که در آن نفس کشیده و زندگی می‌کند.
یقه‌گیری در مستطیل سبز
اما چیزی که در میان همه تحلیل‌های مربوط به قهرمانی قطر به ظاهر گم شده است و کسی به آن اشاره نمی‌کند، تأثیر غرور ملی و تصمیم جمعی تیم‌ملی فوتبال قطر برای احیای آن در زمین فوتبال است. ساده‌انگاری است اگر محاصره قطر از سوی کشورهای همسایه این کشور و کارشکنی امارات برای حضور گسترده تماشاگران قطری در مسابقات را به‌عنوان یک عامل انگیزه‌بخش برای تیم‌ملی فوتبال قطر درنظر نگیریم. از کسب مدال‌های متعدد طلا توسط جسی اوونز دونده سیاهپوست در مسابقات المپیک مونیخ و مقابل چشمان نازی‌ها، تا قهرمانی تیم‌ملی فوتبال عراق جنگ‌زده در جام‌ملت‌های سال 2007 میلادی و در همین ماجرای قهرمانی قطر، تأثیر عامل روانی بر نتیجه‌گیری مشخص و حتی قابل اثبات است. بعید نیست قطری‌ها بیش از آن‌که از بردن جام دلشان غنج بزند، از تلافی همه فشارها و محدودیت‌هایی که طی دوران محاصره بر کشورشان روا داشته شده، مسرور باشند. تلافی در زمین فوتبال.