سُمیرا زمانی| بسیاری نخستین سازمان خیریه ایران را «جمعیت شیروخورشید سرخ» می‌دانند. نهادی که در اسفند ۱۳۰۱ شمسی با همت دکتر امیر اعلم پس از زلزله بزرگ بجنورد تأسیس شد و وظایف امدادرسانی در حوادث غیرمترقبه و امدادی، تأسیس بیمارستان و درمانگاه، تهیه دارو و تجهیزات پزشکی، تربیت پرستار، نگهداری از کودکان بی‌سرپرست، ارایه برنامه‌های ویژه برای جوانان و برخی فعالیت‌های عمرانی در داخل و خارج از کشور را برعهده گرفت و نخستین ماموریتش را در زلزله تربت‌حیدریه تجربه کرد. سال ۱۹۲۹ میلادی در سومین نشست کنوانسیون ژنو که پس از پایان جنگ جهانی اول در کشور سوییس و شهر ژنو برگزار شد، نماینده دولت‌های ایران و ترکیه از شرکت‌کنندگان در کنفرانس خواستند که نشان شیروخورشید برای ایران و هلالاحمر برای ترکیه در دنیا به رسمیت شناخته شوند و در نهایت این دو نشان از جانب کنوانسیون به رسمیت
شناخته شد.
اما نشان «شیروخورشید» تنها دوسال بعد از انقلاب اسلامی پابرجا بود. در تیرماه ۱۳۵۹ وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد که برای هماهنگی بیشتر در نمادهای جمعیت‌های خیریه در جهان از این پس از آرم هلالاحمر به جای شیروخورشید استفاده خواهد کرد. بعد از این تغییرنام بود که تغییرات وسیعی در ساختار، ماهیت و وظایف جمعیت به وجود آمد. نخستین تغییر اساسی ساختار جمعیت پس از انقلاب، تفکیک مراکز بهداشتی و درمانی از جمعیت بود. بر پایه مصوبه‌های بعدی هیأت دولت، مراکز مختلف پژوهشی-حمایتی جمعیت به وزارت بهداری واگذار شدند و برخی از امکانات ترابری هوایی و دریایی ازجمله هواپیماهای جمعیت به سایر نهاد‌ها واگذار شد. پس از این تغییرات، نخستین اساسنامه جمعیت هلالاحمر در سال ۱۳۵۹ به تصویب رسید. در اوایل سال ۱۳۵۹ دکتر علی بهزادنیا با به عهده‌گیری مسئولیت جمعیت تا حد امکان به بازسازی دوباره ساختار آن پرداخت. در نهایت در دی ۱۳۶۲ برابر ماده واحده مصوب مجلس شورای اسلامی، عنوان جمعیت به جمعیت هلالاحمر جمهوری اسلامی ایران تغییر یافت. در پی این تصمیم، ایران از کلیه حقوق بین‌المللی خود برای به کارگیری انحصاری از نشان شیروخورشید سرخ صرف‌نظر کرد و داستان «شیروخورشید» بالاخره به پایان رسید و این نشان از آیین‌نامه و اساسنامه تشکل بین‌المللی جمعیت‌های صلیب‌‌سرخ و هلالاحمر حذف شد.
امروز و در آستانه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی جمعیت هلالاحمر ایران به عنوان یکی از مهمترین ارکان‌های امدادی در منطقه شناخته می‌شود و مواردی مانند خودکفایی در عرصه تولید دارو و محصولات پزشکی، توسعه فرهنگ داوطلبی، ارایه خدمت در مراسم حج و اربعین، استفاده بهینه از ظرفیت جوانان، ارایه خدمات در دوران دفاع مقدس، ارایه خدمات‌درمانی و توانبخشی، ارسال کمک‌های بشردوستانه و هماهنگی در پشتیبانی از عملیات سوانح بین‌المللی، اجرای طرح پیمان برای پیشگیری از اعتیاد، تربیت و استفاده از سگ‌های زنده‌یاب در سوانح مختلف، حمایت از مردم مظلوم و مسلمان فلسطین، امدادرسانی به موقع در زلزله‌های طبس، رودبار و کرمانشاه، اجرای موفق طرح نذر آب، کمک به مسلمانان میانمار، اجرای آموزش همگانی، اعزام تیم‌های پزشکی در قالب کاروان سلامت، ساماندهی پایگاه‌های امدادونجات جاده‌ای، فعالیت مرکز امداد هوایی، خودکفایی در صنایع نساجی و بسیاری موارد دیگر را می‌توان به عنوان فعالیت‌های درخشان جمعیت هلالاحمر در ایران دانست.