علی اناری|  پایان جشنواره فیلم فجر در بهمن‌ماه هرسال، به معنی آغاز مجادله‌ جدیدی با موضوع شایستگان از سیمرغ بازمانده و ناشایستگان سیمرغ گرفته در صفحات سینمایی مجلات، روزنامه‌ها و سایت‌هاست. حال اگر مثل امسال کسی هوس کرده باشد با روکردن یک حرکت جدید در قالب نپذیرفتن سیمرغ، در آن واحد به مارلون براندو، وودی آلن و خسرو گلسرخی ادای دین کند هم که دیگر واویلا! بیایید صادق باشیم؛ جشنواره فیلم فجر در بهترین تعریف خود یک دورهمی است و کار وقتی برای همه مشکل می‌شود که برگزارکنندگان و شرکت‌کنندگان بخواهند آن را از چیزی که واقعا هست، جدی‌تر بگیرند. پیشنهاد یکی از اعضای هیأت داوران مبنی بر گنجاندن تبصره‌ای در آیین‌نامه جشنواره مبنی بر تنبیه نپذیرندگان سیمرغ از همان قِسم جدی‌گرفتن‌هاست که فقط بار کمدی ماجرا را فزونی می‌بخشد. سارتر هم نوبل ادبیات را نپذیرفت و اتفاقی نیفتاد، سیمرغ که جای خود دارد!
سینمای 15‌میلیون دلاری ما!
جالب آن‌که این جشنواره تا همین چند‌سال پیش «بین‌المللی» هم بود اما برخی دوستان به این نتیجه رسیدند جشنواره خیلی مهیب شده و دیگر کشش «ملی» و «بین‌المللی» آن‌هم به صورت توأمان را ندارد! پس «ملی»‌اش را انداختند این ور‌سال و «بین‌المللی»‌اش را انداختند آن ور‌سال تا خدای‌نکرده قابلیت‌های هیچ‌کدام هرز نرود! صحبت از جشنواره‌ای است که هنوز و بعد از گذشت 37‌سال درحال آزمون خطاست و البته که هنوز تصمیم نهایی‌اش برای این‌که در سیاست‌گذاری و اجرا شبیه کدام‌یک از جشنواره‌های جهانی باشد را اتخاذ نکرده! از جشنواره فراتر رفته و کمی عمیق‌تر شویم؛ صحبت از سینمایی است که اخیرا گردش مالی آن چیزی بین 180 تا 200‌میلیارد تومان در‌ سال اعلام شده است؛ یعنی چیزی درحدود 15‌میلیون دلار! با خودمان که دیگر شوخی نداریم! داریم!؟  
«پرده آخر» و آپارتمان شماره  13!
سیستم انتخاب اثر و داوری در جشنواره فیلم فجر تا حدود زیادی متاثر از جشنواره فیلم کن است. براین اساس، 7نفر به‌عنوان داور انتخاب می‌شوند تا در یک ماراتن 10روزه به تماشای فیلم‌های حاضر در جشنواره نشسته و نهایتا آنهایی را که به زعم‌شان شایسته دریافت جایزه هستند، انتخاب کنند. در چنین سامانه‌ای که همه چیز بر مدار سلیقه، تفکر و جهان‌بینی 7 انسان زمینی می‌گردد، هر اتفاقی ممکن است رخ دهد. به این مورد توجه کنید؛ در ‌سال 1369 ستاره بی‌بدیل نهمین دوره جشنواره فیلم فجر بی‌ترید فیلم «پرده آخر» ساخته واروژ کریم مسیحی بود. «پرده آخر» از این جشنواره 9 جایزه درو کرد؛ ازجمله سیمرغ‌های مهمی چون کارگردانی، فیلمبرداری، نقش اول زن و... یک سوال مهم: می‌دانید سیمرغ بهترین فیلم در این جشنواره نصیب چه فیلمی شد؟ جواب: «آپارتمان شماره 13»! سال‌ها بعد خبرنگاری یکی از اعضای هیأت داوران جشنواره نهم را مورد سوال قرار می‌دهد که: «حالا چرا آپارتمان شماره 13؟» و پاسخ می‌شنود:   «دیدیم فیلم خوبیه، گفتیم یه سیمرغ هم بدیم به این»!