سعید اصغرزاده روزنامهنگار
آن قصر که با چرخ همیزد پهلو
بر درگه آن شهان نهادندی رو
دیدیم که بر کنگرهاش فاختهای
بنشسته همی گفت که کوکوکوکو
این سخن خیام بود. سخندانان پارسیگو چه بسیار از ایوان مدائن گفتهاند. نمونه آشنا و خاطرهانگیزش را از خاقانی حتما به یاد دارید. آنجا که میگوید:
هان ای دل عبرتبین از دیده نظر کن هان
ایوان مدائن را آیینه عبرت دان
یا آنجا که ملکالشعرای بهار میگوید:
عرصه ایوان کسری آشیان بوم شد
دیرگاهی کشور از امن و امان محروم شد
فردوسی در مورد ساختمان طاق کسری داستان مفصلی در فصل مربوط به انوشیروان ذکر میکند. خسرو پرویز برای ساختن ایوان مدائن سههزار مرد را که در کار خشت و گچ استاد بودند، از روم، هند، چین و دیگر سرزمینها فرا خواند و از میان آنها صدنفر را از اهواز و ایران و رومیان برگزید؛ سپس از بین آنها 30نفر و از میان آنها دو رومی و یک پارسی را گزین کرد و از بین آنها، خسرو مهندسی رومی را برگزید که ایوان را بسازد. خسرو از مهندس برگزیدهاش خواست جایگاهی برای او بسازد که تا 200سال فرزندان و پیوستگان شاه در آن زندگی کنند و بنا ویران نگردد...
و بنا ویران گردید و ویرانشده بنا باز هم ویران گردید و حالا باز دیروز خبر آمد که بخشهایی از آن، فرو ریخته است! یکی از نمایندگان عراق با انتشار ویدیویی از ریزش ایوان مدائن، از مقامهای ارشد این کشور خواست سریعا برای نجات این اثر باستانی اقدام کنند. در اینکه این اثر باستانی نشانهای از زیادهخواهی شاهان ایرانی بوده و بخشهایی از این بنا در جریان جنگها تخریب شده و موضوعاتی از این دست شکی نیست اما حالا یک اثر ایرانی باستانی است با کوهی از قدمت و ادبیات و فرهنگ و سلسلهای از عبرتها و درسآموختهها.
نمیدانم موضع مقامات رسمی کشور به این یادگار دوران کهن چیست؟ هرچند چندان اقبال و توجهی هم به آنچه از دوره باستان داریم، درکشور نمیشود، اما از جهات متعددی طاق کسری مهم بوده و هست. اینکه آیا مقامات عراق کاری خواهند کرد یا مقامات ایران از آنان خواهند خواست کاری بکنند را نمیدانم. اما هستند دستها و افرادی که بخواهند میراث گذشتگان برای آیندگان حفظ شود. شبکهها و سمنها و طرفداران میراث فرهنگی.
کاش در این لحظات آخر نفسکشیدن ایوان مدائن، قدری دست بجنبانیم و آنچه در جنگ آمریکا در عراق تخریب نشد، آنچه در جنگ داعش در عراق تخریب نشد، اینک در دوران صلح تخریب و تمام نشود. جا دارد حالا که رئیسجمهوری میخواهد به عراق برود و دستاورد سفر ایشان را از پیش لغو روادید اعلام کردهاند، در این خصوص نیز با مقامات عراقی رایزنیهای لازم را به انجام رساند.