مریم رضاخواه روزنامهنگار
بوقها در قاموس رانندگی ایرانیان از فرهنگی خلاق برخوردار هستند. بوق سبقت، بوق سلام، بوق خداحافظی، بوق تشکر، بوق راهبازکن، بوق جشن عروسی، بوق در را باز کن، بوق تونل؛ هرکدام حرفی برای گفتن دارند. در دل هرکدام معنا و کلام خاصی نهفته است که یک رمزگشایی ماهرانه میطلبد. نارساییهای فرهنگی جورواجور در سبک زندگیها وجود دارد اما این بوقها جایگاه خاصی دارد؛ بوقهایی که هیچ قانونی حریفش نیست.
بوقزدن زبان جدید دوره ماست: سلام با بوق، در را باز کن با بوق دیگر، تشکر بوق ممتد و خداحافظ با 2 بوق. معلوم نیست چه زمانی این زبان وارد زندگی روزمره ما شد ولی از وقتی که صدای چهار چرخ خودروها به همراه بوقش در شهر شنیده شد، ادبیات بوقی هم در عرصه زندگی ما خودی نشان داد. بوق شد سریعترین راه انتقال دیالوگ در عصر مدرن. وقتی تکنولوژی با سرعت میگذرد، چرا بوق در این حرکت سریع نقشآفرین نباشد.
بوق وقتی تبدیل به وسیله سلام و خداحافظی شد، در دل فرهنگ شهروندی و شهرنشینی ما جا خوش کرد. بوقزدنهای بیمورد و ممتدی که از آثار سوء اين وضعيت، خود رانندگان نيز بينصيب نخواهند ماند. آلودگيهاي صوتي و شنيداري محيط، هر روز موجب فرسايش روح و كاهش تمركز در رانندگي ميشود، اما حالا پلیس راهور اعلام کرده بوقزدن غیرضروری برای سلام و خداحافظی ۳۰هزار تومان جریمه دارد. سرهنگ علیاصغر شریفی در تعریف بوقزدن غیرضروری میگوید: «مطابق قانون و کد تخلفی ۲۱۲۴، رانندگانی که در محلهای ممنوعه و غیرضروری بوق میزنند، با جریمه روبهرو میشوند. بهطور مثال، بوقزدن پشت چراغ قرمز یا ترافیک، بوقزدن غیرضروری است. همچنین بوقزدن برخی افراد به جای سلام و خداحافظی هم از این جمله محسوب میشود و جریمه ۳۰هزار تومانی دارد.»
رسم لجامگسیختهای که حالا قانون میخواهد با آن مبارزه کند اما معلوم نیست تا چه حد میتواند موفق باشد. به هرحال پلیس در کنار خانههای مردم یا در شهرکها و محلهها حضور مستمر ندارد که شهروندی را هنگام بوقزدن برای سلام و خداحافظی با هممحلیاش جریمه کند. بسياري از مشكلات ترافيكي، از نبود برنامهريزي و آيندهنگري و نيز فقدان آموزشهاي صحيح در گذشته نيز نشأت ميگيرد كه بايد به اين منظور تمام ظرفيتهاي موجود به كار گرفته شود. عزم جدي، خواست ملي و مشاركت همگاني، راهحلی برای فرار از شرايط فعلي فرهنگ ترافيك است. حالا که با این گسست فرهنگی روبهرو شدهایم، قانون بهتر است سختگیرانهتر عمل کند. از چنان بازدارندگي برخوردار باشد كه با تاثيرگذاري لازم در آحاد جامعه، در پيشگيري از جرم توسط افراد خاطي موثر واقع شود.