«مجتمع دانش‌آموزی قائن» برای بچه‌های روستاهای خراسان جنوبی حکم خانه ای را دارد که اعضای نوجوانش 7 سالی از زندگی خود را در آن می‌گذرانند؛ خانه ای که علاوه بر سقفی بالای سر، امکان تحصیل و داشتن آینده ای بهتر را برای آنها فراهم می‌کند. مجتمع قائن، دومین مجتمع دانش‌آموزی خراسان جنوبی است و یکی از قدیمی‌ترین مجتمع‌های دانش‌آموزی سازمان جوانان. دانش‌آموزان قدیمی‌این مرکز حالا دوره کارشناسی و ارشد را هم به پایان رسانده‌اند و تحصیل، راه رسیدن به شغلی مطلوب را برای آنها فراهم کرده است. از رؤسای شعب برخی شهرستان‌های خراسان جنوبی گرفته تا معلمان و... در میان فارغ‌التحصیلان این مجتمع به چشم می‌خورند و تعدادی از آنها حالا در همین مجتمع مشغول به کار هستند؛ افرادی که خود را نه «دانش‌آموز» بلکه فرزندان خانه ای به نام مجتمع دانش‌آموزی قائن می‌دانند و با گذشت سال ها از سکونتشان در این مجتمع، خاطرات آن را هنوز زنده نگه داشته اند.
دانش‌آموزانی که افتخار ما هستند
بچه‌های مجتمع دانش‌آموزی قائن خراسان جنوبی، در اتاق کوچک مجتمع دور هم جمع شده‌اند تا در کلاس فوق برنامه شرکت کنند. کلاس‌هایی که‌گاه به همت دانش‌آموزان قدیمی‌مجتمع برگزار می‌شود و‌گاه با حضور مربیان هلال‌احمر. «مجتبی اکبری» مسئول امور جوانان جمعیت قائن و مدیر مجتمع دانش‌آموزی قائن می‌گوید: «دانش‌آموزان در‌این مرکز علاوه بر‌اینکه خدماتی مثل اسکان و تأمین وعده‌های غذایی را در اختیار دارند، در کلاس‌های آموزشی کمک‌های اولیه، آموزش آشنایی با فعالیت ها و اهداف جمعیت و همچنین آموزش فوق برنامه برخی از دروس شرکت می‌کنند.» امسال 25 دانش‌آموز پسر از روستاها و مناطق محروم خراسان جنوبی مهمان‌این مجتمع هستند؛ مجتمعی که از افتخاراتش، قبولی صد‌درصدی دانش‌آموزان پیش‌دانشگاهی اش در کنکور بود و در طول سال‌های گذشته، رتبه‌های خوبی را در کنکور کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا نصیب دانش‌آموزانش کرده است. اکبری می‌گوید: «در بسیاری از روستاها به دلیل نبودن مدارس در مقاطع بالاتر، دانش‌آموزان مجبور به رفتن به شهرها و روستاهای دیگر می‌شوند. کسانی که امکان تأمین هزینه‌های تحصیل در شهری دیگر را ندارند، معمولاً شانس تحصیل را از دست می‌دهند. مجتمع‌های دانش‌آموزی، از‌این نظر، دانش‌آموزان مستعد روستاهای محروم را زیر چتر حمایت خود می‌آورد. افتخار ما‌این است که نفر اول کارشناسی ارشد، نفر اول دکترا و رتبه‌های برتر کنکور در سال‌های مختلف، از بین دانش‌آموزان‌این مجتمع بودند. 349 نفر از دانش‌آموزان مجتمع قائن، از سال 71 تا 93 وارد دانشگاه شده‌اند.»
چتر هلال، بالای سر دانش‌آموزان مستعد
حمایت‌های مجتمع دانش‌آموزی قائن تنها به اسکان دانش‌آموزان خلاصه نمی‌شود؛ برخی از‌این دانش‌آموزان که معمولاً سرپرست خانوار ندارند و یا خانواده آنها با مشکلات مالی روبه‌رو هستند، مورد حمایت‌های جمعیت هلال‌احمر قائن قرار می‌گیرند. اکبری می‌گوید: «دانش‌آموزان مجتمع، به کمک دهیاری ها و شوراهای روستاها شناسایی می‌شوند و معمولاً از میان دانش‌آموزان مستعد و بی بضاعت هستند. ما علاوه بر حمایت‌های تحصیلی از دانش‌آموزان، از خانواده‌های آنها هم غافل نیستیم و در صورت نیاز، در حد توان جمعیت، به آنها کمک می‌کنیم. ما بعد از پایان دوره تحصیل هم ارتباط خودمان را به یکباره با‌این دانش‌آموزان قطع
نمی‌کنیم. برای مثال دانش‌آموزان فارغ‌التحصیل شده را به اداره ها و ارگان‌هایی که تقاضای نیروی کار کرده‌اند، معرفی می‌کنیم تا بتوانند بخشی از هزینه‌های تحصیل خود در دانشگاه را تأمین کنند. پرداخت کمک هزینه تحصیل در دانشگاه هم بخش دیگری از فعالیت‌های ما در مجتمع دانش‌آموزی قائن است.»
مجتمع، خانه ما بود
در میان مسئولان جوان شهرستان قائن و دیگر شهرستان‌های خراسان جنوبی، کم نیستتند افرادی که بخشی از دوران تحصیل خود را در مجتمع دانش‌آموزی قائن گذرانده‌اند.
«اله یار توسلی» رئیس جمعیت سربیشه خراسان جنوبی یکی از‌این دانش‌آموزان است. او می‌گوید: «تحصیل در روستای امیرآباد سرچشمه که من در آن زندگی می‌کردم، تنها تا مقطع پنجم ابتدایی ممکن بود. بسیاری از دانش‌آموزان روستا بعد از پایان تحصیلات ابتدایی مجبور به ترک تحصیل می‌شدند و از ادامه تحصیل باز می‌ماندند. من و چهار نفر از دیگر همسالانم در روستا بعد از پایان دوره ابتدایی به مجتمع دانش‌آموزی قائن رفتیم و خوشبختانه به دلیل معدل بالایی که داشتیم، پذیرفته شدیم.این مجتمع از سال 72 تا زمان قبولی در دانشگاه، خانه من بود و سرپرستان مجتمع، مثل اعضای خانواده، نگران تحصیل و زندگی ما بودند.» دوستانش حالا فرمانده انتظامی و
ستوان 2 و سرهنگ انتظامی‌شهرستان‌های خراسان جنوبی شده‌اند. او هم کم‌کم با آشنایی با فعالیت‌های جمعیت و شرکت در دوره‌های آموزشی آن، راه حضور در هلال‌احمر را در پیش گرفته تا حالا که رئیس جمعیت شهرستان سربیشه است. توسلی می‌گوید: «دوستانمان در مدرسه، ما را مثل اعضای یک خانواده می‌دانستند. زنگ‌های تفریح ما همیشه دور هم جمع می‌شدیم و هوای همدیگر را داشتیم. بعد از پایان دوره دانش‌آموزی و قبولی در دانشگاه و همچنین مقطع ارشد، همه ما ارتباط خودمان با مجتمع و سرپرستان آن را حفظ کردیم.این عزیزان زمانی برای ما نقش اعضای خانواده را داشتند و ما بخش مهمی‌از موفقیت خودمان را مدیون تلاش آنها هستیم.» هنوز هم دانش‌آموزانی که راهی دانشگاه می‌شوند ارتباط خود را با مجتمع دانش‌آموزی قائن حفظ می‌کنند. مثل دو دانشجویی که روزهایی در هفته را در مجتمع می‌گذرانند و سری به دانش‌آموزان پیش‌دانشگاهی می‌زنند تا در درس‌ها به آنها کمک کنند و در فعالیت‌های مجتمع کمک حال سرپرستان آن باشند.
مجتمع هایی برای تمام فصول
دانش‌آموزان زیادی هر سال به دلیل دور بودن از مدارس و مراکز آموزشی، از غافله تحصیل باز می‌مانند. مجتمع‌های دانش‌آموزی برای کمک به ادامه تحصیل‌این دانش‌آموزان تشکیل شدند و کار خود را از سال 69 آغاز کردند. «سعید بابایی» معاون پیش‌دبستانی و دانش‌آموزی سازمان جوانان می‌گوید: «این مجتمع ها در مناطق محروم کشور، به‌صورت مراکزی شبانه‌روزی راه‌اندازی شدند. در‌این مجتمع‌ها دانش‌آموزان مستعدی پذیرش می‌شوند که در روستای محل سکونتشان، امکانی برای ادامه تحصیل در مقطع متوسطه وجود ندارد. همچنین خانواده ها توان تأمین هزینه‌های تحصیل فرزندانشان در شهرها و روستاهای دیگر را ندارند.» محل سکونت اغلب‌این دانش‌آموزان حداقل 50 کیلومتر با نخستین مرکز آموزشی فاصله دارد. معدل بالای 17و در مجتمع‌هایی که تقاضا برای پذیرش در آن بالا است، معدل بالای 19 یکی از شروط پذیرش دانش‌آموزان در‌این مجتمع‌های دانش‌آموزی است. پذیرفته‌شدگان در‌این مجتمع ها، امکان سکونت در خوابگاه را پیدا می‌کنند و همچنین در کلاس‌های فوق برنامه و آموزش‌های مختلف آن شرکت می‌کنند. بابایی می‌گوید: «دانش‌آموزان در‌این مجتمع ها علاوه بر شرکت در کلاس‌های فوق برنامه، آموزش‌های مختلفی در زمینه کمک‌های اولیه و امداد و نجات را می‌بینند و در مانورهای مختلفی حضور پیدا می‌کنند. آشنایی با اهداف و وظایف هلال‌احمر در‌این مجتمع ها، دانش‌آموزان را به تعامل بیشتر با جمعیت تشویق می‌کند و اغلب جذب جمعیت می‌شوند. در دهه‌های گذشته‌این مجتمع ها توانسته کمک زیادی به تحصیل دانش‌آموزان روستایی در مناطق محروم کند. عدم وجود مجتمع‌های دانش‌آموزی کافی که توسط آموزش و پرورش و همچنین کمیته امداد تأسیس و اداره می‌شوند، یکی از دلایل لزوم فعالیت مجتمع‌های دانش‌آموزی هلال‌احمر در استان‌های مختلف است.» مجتمع‌های دانش‌آموزی هلال‌احمر یا به‌صورت موقوفه‌ای هستند، یا توسط جمعیت احداث شده. همچنین تاکنون مجتمع قائن توسط فدراسیون صلیب‌سرخ و هلال‌احمر، مجتمع دیلمان توسط صلیب‌سرخ آلمان و مجتمع دیگری نیز از محل اعتبارات دفتر مقام معظم رهبری احداث شده‌اند.