وقتی  از جنگ جهانی دوم صحبت به میان می‌آید، غالب اذهان به سمت جبهه اروپا و نبرد متفقین با ارتش آلمان نازی متمایل می‌شود. این میان نقش سینما در تصویر ساخته شده از خونبارترین جنگ قرن بیستم را البته نباید دست‌کم گرفت که باعث شد عامه مردم و همه آنهایی که سال‌ها بعد شروع به درک این اتفاق مهیب کردند، جنگ جهانی را واقعه‌ای با بازیگران محدود شامل آلمان، انگلستان، آمریکا و البته شوروی بپندارند. درست است که در اروپا کل قاره درگیر این جنگ خانمانسوز شده و آلمان به‌عنوان لیدر متحدین در همه جبهه‌ها مشغول نبرد بود، اما هزاران کیلومتر آن‌سوتر یعنی در شرق آسیا، ژاپن به‌عنوان متحد بلافصل آلمان بخش بزرگی از آسیا، آمریکای شمالی و کل قاره اقیانوسیه را به چالش کشیده و با اتکا به نیروی دریایی و هوایی قدرتمند خود یک تنه جبهه شرقی متحدین را اداره می‌کرد.
جبهه اقیانوس آرام
74‌سال پیش در چنین روزی، برابر هفتم آوریل 1945 میلادی، ناو غول‌پیکر «یاماتو» که در زمان خود بزرگترین کشتی جنگی جهان به شمار می‌رفت، در پی حمله هواپیماهای آمریکایی به سختی آسیب دید و نهایتا غرق شد. یاماتو را شاید بتوان یکی از جلوه‌های قدرت ماشین جنگی مرگبار ژاپن در جنگ جهانی دوم قلمداد کرد. ژاپنی‌ها با حمله غافلگیرانه خود به بندر پرل‌هاربر باعث ورود ناگزیر ایالات متحده به عرصه جنگ جهانی دوم شدند و تا روز آخر جنگ حتی برای یک لحظه نیروی دریایی آمریکا در اقیانوس آرام را آرام نگذاشتند. به پندار بسیاری، این حمله اشتباهی استراتژیک و انگولک بی‌جهت آمریکا بود، اما غوری مختصر در اسناد جنگ جهانی دوم نشان می‌دهد که واشینگتن مدت‌ها قبل از حمله ژاپنی‌ها برای ورود به جنگ زمینه‌چینی کرده و با بهانه یا بی‌بهانه سرانجام وارد معرکه می‌شد. این میان نیروی دریایی قدرتمند ژاپن و همچنین هواپیماهای تیرپرواز «زیرو» ساخت کمپانی معظم میتسوبیشی، ماموریت‌شان این بود که اجازه ندهند همه توان نظامی ایالات متحده متوجه جبهه اروپا شود و البته که وظیفه خود را تا حد زیادی به انجام رساندند.
نبرد تعیین‌کننده میدوِی
اما ژاپن نیز همچون آلمان که بی‌هیچ پشتیبانی در جبهه اروپا مشغول نبرد بود، عاقبت قدرتش رو به افول گذاشت. این درحالی بود که آلمان در اروپا کمکی حداقلی را از متحدینی چون ایتالیا، رومانی، بلغارستان و فنلاند دریافت می‌کرد، اما ژاپن از همین کمک حداقلی نیز بی‌بهره بود و به تنهایی با نیروی دریایی آمریکا، استرالیا و البته روسیه مقابله می‌کرد. این میان نبرد «میدوِی» در ژوئن 1942 را شاید بتوان یکی از تعیین‌کننده‌ترین اتفاقات جنگ جهانی در جبهه شرقی و اقیانوس آرام به شمار آورد. نبردی که طی آن ژاپن چهار ناو هواپیمابر و نزدیک به 250 هواپیما یعنی بخش اعظمی از قدرت دریایی خود را در جنگ با نیروی دریایی و هوایی آمریکا از دست داد و در سرازیری قرار گرفت. در این نبرد به نیروهای آمریکایی نیز زیان فراوانی وارد شد، هرچند ضایعات وارده قابل مقایسه با خسارتی که ژاپنی‌ها متحمل شدند، نبود.