در انتخابات شهرداریهای ترکیه حزب «عدالت و توسعه» که حزب حاکم است، به رهبری رجب طیب اردوغان شهرداری استانبول را به رقیب خود، اکرم اماماوغلو از حزب جمهوریخواه خلق با اختلاف اندک باخت، اما علیه نتایج انتخابات به کمیسیون انتخابات شکایت کرد.
حال کمیسیون انتخابات اعلام کرده که با لغو انتخابات برگزارشده شهردار استانبول، این انتخابات باید تکرار شود. حزب عدالت و توسعه، پیروزی حزب جمهوری خلق ترکیه را با اشاره به «نقض مقررات و فساد» زیر سوال برده بود. رجب اوزیل نماینده عدالت و توسعه در کمیسیون گفته که علت تصمیم این است که بعضی مقامهای انتخاباتی کارمندان دولت نبودند و بعضی از برگههای نتایج امضا نشده بود. کمیسیون انتخابات ترکیه روز دوشنبه رسما شکایتهای مربوط به تخلفات انتخاباتی در استانبول که از سوی حزب عدالت و توسعه مطرح شده بود را برحق تشخیص داد و خواستار تجدید انتخابات در این شهر شد.
در پی این تصمیم کمیسیون انتخابات، اپوزیسیون ترکیه این شیوه حزب حاکم به رهبری اردوغان را «دیکتاتورمنشانه» خوانده که با این کار خود اراده مردم را زیر پا میگذارد. انورسال ادیگوزل، معاون رئیس حزب جمهوریخواه خلق میگوید: «این سیستمی که اراده مرم را پایمال میکند و به قانون بیاعتناست، نه دموکراتیک است و نه مشروع. بلکه دیکتاتوری ناب است.»
اکرم امام اوغلو، نامزد حزب جمهوری خواه خلق ترکیه که رسما در ماه آوریل به عنوان شهردار ترکیه تایید شده بود در میان جمعیت هوادارانش گفت: «ما هرگز بر سر اصول خود سازش نمیکنیم. این کشور متشکل از ۸۲ میلیون میهندوست است که تا آخرین لحظه برای دموکراسی خواهند جنگید.»
اهمیت استانبول برای چیست؟
انتخابات شهرداریها که در 31 مارس در سراسر ترکیه برگزار شد، به نوعی شبیه یک رفراندوم برای رهبری اردوغان در شرایط ناملایمات اقتصادی
به شمار میرفت.
گرچه حزب اردوغان توانست در کل کشور با 51 درصد آرا پیروز شود (آنها پیشتر در رفراندوم قانون اساسی نیز با همین رقم پیروز شده بودند) اما حزب رقیب توانست در آنکارا، ازمیر و استانبول، یعنی در شهرهایی که اردوغان روزی شهردار بوده است، پیروز شود. در استانبول، بیش از 8 میلیون نفر رأی دادند و حزب اردوغان تنها با اختلاف 14 هزار رأی
شکست خورد.
از دست دادن شهر 16میلیون نفره استانبول برای اردوغان بسیار سنگین بود. استانبول قلب اقتصادی و فرهنگی ترکیه به شمار میآید و بیش از دو دهه شهرداری آن را احزاب اسلامگرا در دست داشتهاند.
به نوشته مارک لوئن، خبرنگار و تحلیلگر سیاسی مستقر در ترکیه، اردوغان هرگز قصد نداشت به راحتی از کنار شکست در استانبول بگذرد. او پیشتر گفته بود که «هرکسی استانبول را ببرد، ترکیه را میبرد.» او مصمم است کنترل نیروگاه اقتصادی ترکیه را به دست گیرد.
به گفته لوئن، به نظر میرسد به این دلیل که ارزش لیر ترکیه - که در یک سال اخیر بیش از ۳۰ درصد افت کرده - شکست اردوغان در استانبول را رقم زده است.
گرچه حمایت افکار عمومی از اکرم امام اوغلو که ماه پیش رسما شهردار استانبول شد به سرعت درحال افزایش است، اما آنها نگران تقلب در انتخابات هستند. با این حال برخی از این طرفداران نیز گمان میکنند که انتخابات مجدد باز هم میتواند به پیروزی بزرگتر او منجر شود.
از سوی دیگر، حزب عدالت و توسعه هم دچار شکافی عمیق در این زمینه است. وفاداران سرسخت اردوغان به دو بخش تقسیم شدهاند. برخی از آنها معتقدند که انتخابات به سرقت رفته، اما بخشهای دیگر حزب شکست را قبول کردهاند و میگویند که رد نتایج انتخابات، میخ دیگری برای تابوت بقایای دموکراسی در ترکیه است.