عباس عبدی روزنامه‌نگار

يكي از شگردهايي كه حكومت‌ها استفاده مي‌كنند، تا وحدت داخلي خودشان را حفظ کنند، برجسته‌كردن يا توجه‌دادن به يك دشمن بيروني است. براساس قاعده رفتاری صيانت از ذاتِ خود، مردم و دولت‌ها هنگام مواجهه با خطر بيروني، اختلافات را كنار مي‌گذارند يا آن‌كه موقتا آنها را ناديده مي‌گيرند، تا به‌طور متحد به خطر اصلي بپردازند، ولي گاهی در ايران عكس اين را شاهد هستيم، هنگامي كه فشار خارجي بيشتر مي‌شود، به جاي آن‌كه اتحاد و انسجام خود را بيشتر كنيم، به يكديگر حمله‌ور مي‌شويم. سال‌ها پيش يك آگهي تبليغاتي در تلويزيون پخش مي‌شد كه شير گاز خانه باز بود و بوي گاز محيط خانه را فرا گرفته بود. پدر خانواده متوجه نشتی گاز نبود، لذا به پسرش پس‌گردني مي‌زد، گويي كه او مرتكب تخلفي شده است! حالا قضيه ما است كه يك جناح تندرو به جاي آن‌كه دشمني ايالات متحده را فرصتي براي رفع كدورت‌ها كند و نشان دهد كه در برابر دشمنان كشور متحد هستيم، اقدام به نفي و طرد و اتهام‌زني عليه كساني مي‌كند كه ديدگاه‌هاي آنان را نمي‌پسندند.
حتي اگر آنان مطالبي گفته يا نوشته‌اند كه به مذاق خوش نيايد، نبايد آن را به گونه‌اي تعبير كرد كه گويي در داخل كشور نسبت به نحوه مواجهه با فشارها و تهديدهاي خارجي شكاف عميقي وجود دارد، زيرا چنين تصويري به معناي آن خواهد بود كه بيگانگان را در تداوم سياست خود و فشار و تهديد بيشتر عليه ايران تشويق خواهد كرد. اين يك حقيقت مسلم است كه اگر كساني معتقدند جنگ نخواهد شد و همه ما اميدواريم كه اين تحليل و پيش‌بيني درست از آب درآيد، ولي اگر هم بيگانگان از جنگ بترسند، دليل اصلي و مهم آن حسي است كه از وحدت مردم در مواجهه با جنگ دارند، بنابراين مخدوش‌كردن اين تصور از سوي تندروها، منجر به تقويت انگيزه‌هاي جنگ‌طلبانه خواهد شد. اين رفتار مصداق ضرب‌المثلی معروف است كه يكي بر سر شاخ و بُن مي‌برديد! نشستن روي شاخه و بريدن آن شاخه از بيخ، پیش از هر اتفاقی موجب سقوط آن شخص خواهد شد. اگر معتقديم كه جنگ نمي‌شود، بايد بكوشيم كه تصويري وحدت‌بخش از ايران ارايه كنيم، نه آن‌كه بر طبل اختلاف كوبيده شود. امروز با وجود فضاي مجازي و ارتباطات گسترده رسانه‌اي حتي اختلافات كوچك نيز برجسته و بزرگ نمايش داده مي‌شوند، چه رسد به اين‌كه از اساس اختلافات و تنش‌ها بزرگ باشند.
البته بخشي از اين آتش‌بياران معركه تندرواني هستند كه توصيه و نصيحت ديگران را گوش نمي‌دهند و به اصطلاح به هيچ صراطي مستقيم نمي‌شوند، ولي تجربه سال‌هاي اخير نشان داده است كه بخشي از اين خط‌مشي‌هاي اختلاف‌افكن ريشه در آن طرف آب دارد و عوامل اجرايي آنها، افرادي ناآگاه هستند كه در خدمت اين اهداف قرار مي‌گيرند. وجود افرادي در زندان حتي به اتهامات جاسوسي كه پيشتر از تندروهاي شناخته‌شده بودند، نشانه‌اي از وجود چنين توطئه‌هايي است كه مقامات امنيتي و اطلاعاتي بايد پيگير آن باشند.