شهروند| تمام افراد مبتلا به دیابت در گروه بیمارانی قرار نمیگیرند که برای روزهداری ممنوعیت دارند. شرایط بیمار و نظر پزشک تعیینکننده نحوه روزهداری این افراد است. بیماران دیابتی که قند خونشان به خوبی تحت کنترل است و مبتلا به بیماریهای دیگر نیستند؛ یعنی دیابت به کلیهها، چشمها، قلب و دیگر اعضایشان صدمهای نزده است، همچنین انسولین مصرف نمیکنند، میتوانند روزه بگیرند. نکتهای که مطرح میشود این است که روزهداری را نباید معادل رژیم غذایی برای کاهش قند دانست و ضرورت دارد که بیماران دیابتی اصول درست روزهداری و رژیم دایم خود را در این ماه نیز رعایت کنند. آنها نباید کالری دریافتی خود را در این ماه افزایش دهند و همچنین باید مصرف قندها و مواد شیرین مثل زولبیا و بامیه را محدود کنند.
کنترل قند خون و مصرف دارو
بهترین حالت این است که بیماران دیابتی که روزه میگیرند به وسیله گلوکومتر قند خونشان را پیش از افطار، 2 ساعت پس از افطار و نیز پیش از سحری اندازه بگیرند. در صورتی که قند خون فرد دیابتی 2 ساعت پس از افطار بالای 250 باشد، شب بعد باید 20درصد از میزان کالری خود را در زمان افطار کم کند. در مورد سحر هم اگر قند خون پیش از سحر بیش از 200 میلیگرم در دسی لیتر بود، باید 20درصد از میزان کالری دریافتی در زمان سحر کم شود، اما اگر قند خون بیمار قبل از سحر بیش از 350 میلیگرم در دسی لیتر بود، بهتر است اصلا روزه نگیرد. در مورد مصرف قرصهای پایینآورنده قند خون توصیه میشود که قرصهای مصرفی صبح و ظهر همزمان هنگام افطار و قرصهای مصرفی شبانه پیش از سحر مصرف شود.
مهمترین و خطرناکترین عارضهای که بیماران دیابتی را در زمان روزهداری تهدید میکند، افت شدید قند خون در روز (هیپوگلسیمی) است. این وضع خطرناک که با علایمی چون عرقکردن، احساس گیجی، تپش قلب، لرزش بدن، تاری دید، بیحالی و درنهایت بیهوششدن مشخص میشود، در صورتی که بلافاصله با مصرف مواد قندی درمان نشود، میتواند منجر به اغما و حتی مرگ بیمار شود. نکته مهم این است که در افرادی که دچار هیپوگلیسمی مکرر میشوند، ممکن است نخستین علامت کاهش سطح هوشیاری و اغما باشد. بیماران دیابتی که قصد روزهگرفتن دارند باید حتما به پزشک معالجشان مراجعه کنند و نام داروهایی را که مصرف میکنند به او بگویند.
افراد دیابتی بهتر است در موارد زیر روزه نگیرند:
بیماران دیابتی که انسولین مصرف میکنند، بهتر است روزه نگیرند؛ مگر کسانی که میزان انسولین مصرفی آنها زیاد نبوده و طی روز دچار افت قند خون نمیشوند.
بیماران دیابتی که سحری نخوردهاند، بهتر است در آن روز روزه نگیرند.
بیمارانی که به هر دلیل قند خونشان پیش از سحر بیشتر از 350 میلیگرم در دسی لیتر باشد، بهتر است اصلا روزه نگیرند.
منبع: کتاب راهنمای سلامت در ماه مبارک رمضان