فیلم‌بازها و کسانی که همچنان به یادآوری برخی نوستالژی‌های‌ دهه 60 خورشیدی علاقه دارند، قطعا سری فیلم‌های کمیسر مولدوان چون «کمیسر متهم می‌کند»، «انتقام» و «دوئل» که ابتدا در سینماها اکران شده و سپس در تلویزیون آن سال‌ها به نمایش درآمدند را به خاطر دارند. کارگردان و البته ایفاکننده نقش کمیسر پلیس «تودور مولدوان» در این سری از فیلم‌ها، سرجیو نیکلائسکو بازیگر و کارگردان شهیر سینمای رومانی است که با دستاویز قرار دادن مقطعی از جنگ جهانی دوم، رومانی تحت تسلط فاشیست‌ها در فاصله سال‌های 1940 تا 1944 میلادی را به تصویر کشید. در سری فیلم‌های کمیسر مولدوان که سرشار از حادثه، تیراندازی و البته مهارت‌های جناب کمیسر در هفت‌تیرکشی است، با نام‌ها و واژه‌هایی مواجه هستیم که در برهه‌ای از تاریخ مابه‌ازاهای حقیقی داشته‌اند. نام‌هایی چون گارد آهنین و مهمتر از همه ژنرال ایان آنتونسکو که امروز سالروز اعدام او است.
قدرت گرفتن فاشیست‌ها
73‌سال پیش در چنین روزی، برابر یک ژوئن 1946 میلادی، حکم اعدام ژنرال ایان آنتونسکو، نخست‌وزیر رومانی که در دادگاه جنایات جنگی به مرگ محکوم شده بود، اجرا شد. هرگاه از جنگ جهانی دوم و دولت‌های محور (متحدین آدولف هیتلر) صحبت به میان می‌آید، ابتدا به ساکن همه ایتالیا و ژاپن را به یاد می‌آورند، درحالی‌که غیر از این دو، کشورهای دیگری نیز بودند که طی آن سال‌ها در جبهه متحدین و مقابل انگلستان، روسیه و آمریکا صف‌آرایی کردند. یکی از کشورهایی که طی جنگ جهانی دوم در جبهه متحدین قرار داشت و خصوصا در حمله به خاک اتحاد جماهیر شوروی دوش‌به‌دوش آلمان نازی با روس‌ها جنگید، رومانی بود. اتحاد رومانی و آلمان حاصل کودتایی بود که ژنرال ایان آنتونسکو بر ضد کارلوس دوم آخرین پادشاه رومانی به مورد اجرا گذاشت و موجب قدرت گرفتن بیش از پیش حزب فاشیست رومانی شد.
تندروی‌های‌ گارد آهنین
رومانی و آنتونسکو همان‌طور که در پیروز‌های برق‌آسای هیتلر در اوایل جنگ جهانی دوم شریک بودند، از شکست‌هایی که در‌ سال دوم حمله به شوروی حاصل شد نیز سهم بردند. آنتونسکو از یک سو با جبهه گسترده نبرد در شوروی روبه‌رو بود و می‌دانست که پیشوای آلمان روی سربازان رومانیایی حساب ویژه‌ای باز کرده است و از سویی دیگر در داخل کشور با فاشیست‌ها و بازوی نظامی‌شان «گارد آهنین» باید مقابله کرده و جلوی تندروی‌های آنان را می‌گرفت. جامعه دوپاره رومانی در آن سال‌ها که یک پاره آن طرفدار فاشیست‌ها و پاره دیگرش درست نقطه مقابل آن قرار داشت، با نزدیک شدن به سال‌های پایانی جنگ جهانی دوم هرچه بیشتر به آغاز یک جنگ داخلی متمایل می‌شد. این میان سخت‌گیری‌های ژنرال آنتونسکو نسبت به «گارد آهنین» که بعد از اسلحه کشیدن این گروه به روی مردم بیش از پیش تشدید شد نیز نهایتا به کار جناب نخست‌وزیر نیامد و او پیش از شکست قطعی آلمان در جنگ توسط مردم دستگیر شده و به پای میز محاکمه رفت.