شهروند| چند روزی از سوختن کارخانه کاله در عراق میگذرد؛ کارخانهای در حاشیه شهر کربلا که روزانه ۱۰ تن انواع محصولات لبنی را روانه بازار عراق میکرد، خاکستر شد و هنوز هم علت حادثه مشخص نیست. چنانکه سعید نیکزاد، مشاور ارشد کاله به «شهروند» میگوید دولت عراق پیگیر است و این شرکت هم گروهی را برای مشخصشدن دلیل آتشسوزی به عراق اعزام کرده است. «هنوز نمیتوان درباره علت حادثه و تبعات و خساراتش نظر مشخصی داد.» این کارخانه نخستین کارخانهای بود که شرکت کاله خارج از مرزهای ایران ساخته و دو-سه سال قبل به بهره برداری رسیده بود؛ کارخانهای که بیمه هم نداشت. «ظرفیت اقتصادی عراق در حدی نبود که بتواند مسائل مربوط به بیمه را مدیریت کند و البته شاید باید از بیمههای بینالمللی استفاده میکردیم اما این اتفاق هم نیفتاد.» به گفته او بخشی از محصولات کاله در کارخانه عراق تولید و بخش اعظم آن همچنان از ایران به عراق صادر میشد.
در این میان اما انتقادات بسیاری هم در فضای مجازی مطرح شد؛ انتقاداتی که میگفت چرا ایران باید در کشور دیگری هزینه کند و کارخانه بسازد. کارخانهای که بیمه ندارد و در نتیجه در صورت بروز اتفاقی میتواند این چنین ضرر کند. نیکزاد اما این انتقادات را وارد ندانسته و میگوید بحث اقتصاد و بازرگانی چیز دیگری است و آنچه در این خصوص حایز اهمیت است، این است که بتوان ارزانتر تولید کرد. «کسانی که این انتقادات را مطرح میکنند آیا به شرکتهای بزرگی چون بنز و بیامو هم میگویند که چرا در چین یا کشورهای دیگر کارخانه تأسیس کردهاند؟ و یا از شرکت تویوتا میپرسند دلیل ساخت کارخانهاش در آمریکا چیست و یا چرا آمریکاییها این تعداد کارخانه در چین و سایر کشورها تأسیس کردهاند؟» او معتقد است که هر چه بتوانیم کارخانههای بیشتری داشته باشیم، قدرت چانهزنی بیشتری در عرصه اقتصادی و سیاسی خواهیم داشت و از این رو باید راههای تعامل را به درستی شناخته و از آن بهره ببریم؛ آن هم در شرایط فعلی که بسیاری از راهها بر روی کشور بسته است. مدیران دولتی هم باید برای افزایش فعالیت شرکتهای خصوصی در خارج از مرزها حمایتهای لازم را داشته باشند؛ اتفاقی که در حال حاضر نمیافتد و ما امیدواریم بتوانیم این رویکرد را تغییر دهیم. «همین هم عاملی است که میخواهیم بار دیگر کارخانه را بسازیم و چنانچه بتوانیم در سایر کشورها هم به ساخت کارخانه اقدام کنیم. این اتفاق هم آورده اقتصادیاش خوب است و هم مزیتهای سیاسیاش.»
۸۰ تا ۱۰۰میلیون دلار خسارت
سر کنسول ایران در عراق و همچنین مقامات کشور عراق پس از حادثه اعلام کردند که ۲۵درصد از این کارخانه در آتش سوخته است؛ اما سید حمید حسینی، دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق در گفتوگویی با فارس گفته که براساس اطلاعات دیگر تمام این کارخانه در آتش سوخته و از بین رفته است. «این کارخانه ظرفیت تولید ۵۰۰ تن شیر، ۳۰۰ تن دوغ، ۱۰۰ تن پنیر، ۱۰۰ تن خامه، ۱۰۰ تن سوسیس و کالباس را داشت و میلیونها دلار برای ساخت این کارخانه در عراق سرمایهگذاری شده بود و بهسرعت در حال توسعه بود که متاسفانه در آتش سوخت.» حسینی همچنین گفته براساس ملاقاتی که با سلیمانی، مدیرعامل کاله داشته و براساس گفتههای او، این کارخانه بین ۸۰ تا ۱۰۰میلیون دلار خسارت دیده و دو نفر از کارگران جان خود را از دست دادهاند.