محمد امین زارعی
«مشکلات با همدلی حل میشود نه با جمعآوری امضا» پاسخ کوتاهی است از وزیر ارتباطات به واکنشها به امضای طومار علیه خودش. چندوقتی است که همه ما از فضای مجازی بهعنوان ابزاردست رسانهای استفاده میکنیم و همه پذیرفتهایم که نمیشود این فضا را نادیده گرفت، چه بسا مسئولان طراز اول کشور نیز گاه و بیگاه بر ضرورت توجه و استفاده از این ابزار تأکید داشتهاند. در این سرعت برق آسای پیشرفت و توسعه فضای مجازی و رسانهای هرچقدر هم که دیوار و سد ساخته شده را بالاتر ببریم، بازهم راههای دسترسی به محتوا در فضای مجازی جستوجو ویافته میشود. اما چرا باز هم عدهای همیشه بر این باورند که باید فضا را تنگتر و دسترسیها را سختتر کرد، درحالیکه چنین راههایی را هرچه بیشترآزمودهایم کمتر به نتیجه رسیدهایم؟ واقعیت این است که ساخت محتوای مخاطبپسند همیشه کار سختی است؛ از محتوای یک سخنرانی بگیرید تا محتوای یک فیلم. آفریدن این محتوا نیاز به مرارت و مشقت دارد. حال اگر این محتوا ارزشی داشته باشد، از هر ابزاری برای ارایه استفاده کند به دلیل جذابیت ذاتیاش مورد توجه قرار میگیرد. به همین دلیل هم است که جایزههای سینمایی فیلم منتخب و برگزیده بسیار مهم هستند و جوایزی مثل بهترین تصویربرداری و ... در ردههای بعدی اهمیت قرار میگیرند. حال که دوستان به جمعآوری طومار و امضا روی آوردهاند که مقامات قضائی با وزیر ارتباطات برخورد کنند و چنین و چنان –که مفهومش فقط مخالفت با فضای بازتر برای بیان نظرات و انتقال اطلاعات است- بهتر است به این نکته توجه کنند که امروز بیش از هر زمان دیگری فضای مجازی احاطهکننده همه ما، نیاز به تولید محتوا دارد. اگر حفظ فرهنگ و سنتها و ارزشها برایمان آنقدر اهمیت دارد که علیه مسئولان به خاطرشان اعلام جرم میکنیم، بهتر است به همین مسئولان کمک کنیم تکنولوژی روز را توسعه دهند و ما به جای مقابله، رنج تولید محتوای مناسب را بردوش بکشیم و از آن بستر برای بیان نظر بلند و مناسب خود بهره ببریم. امروز دیگر مسأله فضای مجازی و استفاده جامعه از آن، مسألهای انتخابی نیست، اگرچه نحوه استفاده از آن قطعا انتخابی است. البته که سازندگان این ابزارها تمام تلاششان را میکنند تا از دست ساختههایشان بهترین استفاده را به نفع خود ببرند، اما هوشمندی در این است که ما هم از ابزارهای ساخته دست دیگران بهترین استفاده را ببریم. خیلی وقتها طراحی، تفکر و تولید محتوا سختتر از ایجاد سختافزار است، ولی حالا که زیرساختها فراهم شده و هر روز درحال گسترش است نهادهای فرهنگی باید تخصصیتر و موشکافانهتر و البته جذابتر محتوای مورد پسند و علاقه مخاطب را تولید کنند. در همین روزهای گذشته و در آستانه روز قدس، حجتالاسلام اژهای، معاون اول قوه قضائیه به نکته درستی اشاره کردند و گفتند: «دشمن اعتماد، امنیت، صبر و حوصله مردم ما را هدف قرار داده است.» پس میتوان از هر کنشگری پرسید که این خواسته و رفتار، چقدر به امنیت و صبر و اعتماد مردم خواهد افزود یا چقدر باعث کاهش اعتماد و کم شدن تحمل مردم خواهد شد. برای نمونه میتوان از مخالفان وزیر جوان پرسید، اینکه او را از میدان به در کنیم و درگاههای فضای مجازی را تنگ کنیم، چقدر باعث بالاتر رفتن اعتماد و احساس امنیت در جامعه خواهد شد و آستانه صبر مردم را بالا خواهد برد و چقدر به نارضایتی و بیاعتمادی خواهد انجامید.
در عین حال شاید وقت آن هم رسیده باشد که از متولیان حوزه فرهنگ بپرسیم شما در این حوزه چه کردهاید، حالا که گوی و میدان برای بیان و تبلیغ ارزشهای جامعه و انقلاب ما آماده است.