2342‌سال پیش در چنین روزی، برابر 11 ژوئن 323 قبل از میلاد، اسکندر مقدونی در 32 سالگی درگذشت. در میان همه قدرت‌هایی که از ابتدای تاریخ خاک ایران را عرصه تاخت‌وتاز خویش قرار داده و نام خود را به‌عنوان متجاوز در تاریخ این سرزمین حک کردند، یورش اسکندر مقدونی به پادشاهی پارس و انقراض سلسله 220 ساله هخامنشیان را شاید بتوان دردناک‌ترین واقعه تاریخ باستان برای ایرانیان قلمداد کرد. حمله‌ای که تمدن هخامنشی و تنها دولتی که به گواه تاریخ جهان را برای نخستین‌بار یکپارچه کرد، نابود ساخت و برای نزدیک به 250‌سال ایران را تحت سیطره حکمرانان یونانی سلوکی قرار داد.
شاگرد زرنگ ارسطو
الکساندر سوم مقدونی یا آن‌طور که ما ایرانی‌ها می‌شناسیمش اسکندر مقدونی 21 جولای 356 قبل از میلاد مسیح در شهر پلا از توابع استان مقدونیه یونان به دنیا آمد. او به فرمان پدر تا ۱۶سالگی تحت تعلیمات فیلسوف بزرگ یونانی ارسطو قرار گرفت، تا حکمران آتی مقدونیه از علم و دانش و معرفت تهی نباشد. البته نباید محل تولد اسکندر را با کشوری که امروزه مقدونیه نامیده می‌شود، اشتباه گرفت. مقدونیه جدای از این‌که امروز نام یک کشور است، نام استانی در شمال یونان نیز هست. جالب است بدانید هم‌نامی این دو منطقه همواره موجب بروز اختلافی تاریخی بین دو همسایه اروپایی یونان و مقدونیه بود و یونانی‌ها که نگران مصادره تاریخی نام استان معروف خود -زادگاه اسکندر- بودند، تا سال‌ها به مقدونیه‌ای‌ها فشار می‌آوردند که نام کشور خود را عوض کنند! فشاری که بالاخره جواب داد و مقدونیه که اختلاف با یونان را مانعی بر سر راه پیوستن به اتحادیه اروپا می‌دید، عاقبت در ژانویه 2019 میلادی نام خود را به «جمهوری مقدونیه شمالی» تغییر داد.
مرگ در بابل
اسکندر پس از قتل پدرش فیلیپ مقدونی در 20 سالگی به سلطنت رسید و دو ‌سال بعد به متصرفات هخامنشیان در فلات آناتولی حمله کرد. جالب است بدانید داریوش سوم آخرین پادشاه هخامنشی نیز درست همزمان با اسکندر یعنی در 336 قبل از میلاد بر تخت سلطنت امپراتوری ایران نشست. حمله به شرق و درگیری با هخامنشیان از شروع تا خاتمه و اضمحلال یعنی مرگ داریوش سوم در 330 قبل از میلاد، چهار ‌سال به طول انجامید و به‌رغم جانفشانی سردارانی چون آریو برزن، ضعف و فسادی که دربار هخامنشیان را در خود غرق کرده بود، اجازه نداد مقاومتی شایسته در برابر سیل بنیان‌کن سپاهیان اسکندر در ایران شکل بگیرد. اسکندر چندی پس از فتح ایران هوس کرد هندوستان را نیز به قلمروی امپراتوری وسیعش اضافه کند، اما به دلایلی از این کار منصرف شد و عزم تصرف شبه جزیره عربستان را کرد. با شروع جنگ جدید اما بیماری ناشناخته‌ای بر او عارض شد که ظرف 12 روز جانش را گرفت. اسکندر هنگام مرگ 32‌سال داشت.