آب را با فشار به سمت قفسه‌‌‌های پر از گل یخچال می‌‌‌گیرند و گل و لای روی زمین سرازیر می‌‌‌شود. باید حوصله کنند تا درزها و قفسه‌‌‌ها کاملاً تمیز شود. یخچال‌‌‌های شسته شده را جلو آفتاب گذاشته‌‌‌اند تا خشک شوند. تازه بعد از خشک شدن آخرین قطره‌‌‌های آب، به سراغش می‌‌‌روند تا از میزان خرابی‌‌‌اش باخبر شوند. فاتحه برخی از آنها را باید خواند. اما اغلب یخچال‌‌‌ها و جاروبرقی‌‌‌ها و بخاری‌‌‌ها و ماشین‌های لباسشویی با تعویض چند قطعه و تعمیر، دوباره قابل استفاده هستند. تیم داوطلبان تخصصی هلال‌احمر اراک، از 5 تا 11 اردیبهشت در پلدختر به تعمیر وسایل برقی آسیب دیده در سیل می‌پرداختند؛ معدود وسایلی که اهالی این شهر سیل زده توانسته بودند از میان گل و لای نجات دهند و قبل از اینکه آب آن را با خود ببرد، به جای امنی برسانند. این تیم حالا با امکانات و ساماندهی بیشتر دوباره راهی لرستان می‌‌‌شود و این بار به روستاهای سیل زده هم سری می‌‌‌زند تا لوازم برقی و لوله‌کشی و برق‌کشی خانه‌‌‌ها را تعمیر کند و دوباره رنگ زندگی را به رخسار مناطق سیل زده برگرداند.

سیل، وسایل خانه را با خود برده بود

وسایلی که فکر می‌‌‌کردند به دردشان می‌‌‌خورد از شهر خود تهیه کرده و راهی پلدختر شده بودند؛ ترموستات و قطعات الکترونیکی و چیزهای دیگر. به پلدختر که رسیدند، سطح خرابی‌‌‌ها را دیدند که بیشتر از تصورشان بود اما ناامید نشده و کار خود را آغاز کردند. «مهدی توحیدنژاد» داوطلب اهل اراک است و تعمیرکار لوازم خانگی. او از نخستین داوطلبان متخصصی است که برای تعمیر لوازم برقی مردم سیل زده، خود را به پلدختر رساند. توحیدنژاد می‌‌‌گوید: «در نخستین برخوردمان با پلدختر سیل‌‌‌زده، تحت تأثیر قرار گرفته بودیم. ساکنان محلی از خانه‌‌‌هایی می‌‌‌گفتند که تا قبل از سیل در کنار رودخانه ساخته شده بودند و حالا هیچ اثری از آنها نبود. خانه‌‌‌هایی هم که باقی مانده بود، نیاز به تعمیرات اساسی داشت. همه لوازم زندگی از بین رفته بود. مردم تنها تکه‌‌‌هایی از وسایل خود را نجات داده بودند. آن هم از گل و لای در امان نمانده بود و آسیب زیادی دیده بود. سیل وسایل برخی از مردم را با خود برده بود و آن را چند کیلومتر آنطرف‌‌‌تر پیدا کرده بودند.» روز اول در گوشه یکی از خیابان های پلدختر مستقر شده بودند. اما یکی از شهروندان پلدختر در مرکز شهر مغازه‌‌‌ای در اختیارشان گذاشته بود: «اولویت ما تعمیر یخچال و لباسشویی مردم بود. چون پلدختر هوای گرمی دارد و بدون یخچال، امکان نگهداری مواد غذایی وجود ندارد. هرکدام از ما بخشی از کار را دست گرفته بودیم. داخل یخچال‌‌‌ها و لباسشویی‌‌‌ها پر از گل و لای بود. اول باید آن را شست‌وشو می‌‌‌دادیم و خشک می‌کردیم. بعد به تعمیر می‌‌‌پرداختیم و در صورت نیاز، قطعاتی را تعویض می‌‌‌کردیم. تعمیر اغلب یخچال ها برای مردم به‌طور متوسط 700 تا 800 هزار تومان هزینه دربر داشت. ولی ما به دلیل تهیه ارزان‌تر قطعات و دریافت نکردن اجرت، آن را با هزینه 200 تا 300 هزار تومان تعمیر می‌‌‌کردیم. هیچ هزینه‌‌‌ای از مردم دریافت نمی‌‌‌شد. قطعاتی را که نیاز داشتیم در گروه  همکاران صنف تعمیرات لوازم برقی مطرح می‌کردیم. آنها با هزینه شخصی قطعات را تهیه می‌‌‌کردند و برای ما می‌‌‌فرستادند.» یکی از تعمیرکاران محلی پلدختر می‌‌‌گوید که بعد از دیدن تلاش آن‌‌‌ها، کار و بار خود را رها کرده بودند و به کمکشان آمده بودند: «دو نفر از تعمیرکاران پلدختر وقتی دیدند که ما لوازم برقی را تعمیر می‌‌‌کنیم، به کمک ما آمدند. مغازه و قطعات یدکی‌‌‌شان در سیل از بین رفته بود اما می‌‌‌توانستند از مهارتشان مایه بگذارند و در تهیه قطعات و شست‌وشوی لوزام برقی به ما کمک می‌‌‌کردند.» تعمیر برخی از یخچال‌‌‌ها که هزینه بیشتری در بر داشت و قطعات پرهزینه‌‌‌تری، هنوز در پلدختر باقی مانده است: «تعدادی از یخچال‌‌‌ها و لوازم برقی بودند که آسیبشان شدیدتر بود و برای تعمیر آنها هزینه بیشتری نیاز است. این یخچال‌‌‌ها را می‌‌‌توان با هزینه یک میلیون و 500 هزار تا 2 میلیون تومان تعمیر کرد. اما برای خرید دوباره این یخچال‌‌‌ها هر خانواده باید حداقل 5 میلیون تومان هزینه کند. ما به دنبال خیّرانی هستیم که بتوانند هزینه تعویض قطعات این یخچال‌‌‌ها را تأمین کنند تا آن را تعمیر کنیم.»

مردم همراهمان بودند

«از استان البرز رفته بودیم که به تخلیه خانه‌‌‌های مردم پلدختر از گل و لای کمک کنیم. آنجا با گروهی از تعمیرکاران آشنا شدم که برای تعمیر وسایل برقی مردم آمده بودند. من هم شغلم تعمیر لوازم برقی بود. گفتم چه‌کاری از این بهتر که برای مردم ارزش اقتصادی بیشتری هم داشت و بیشتر به دردشان می‌‌‌خورد. بیل و چکمه را کنار گذاشتم و در تعمیرگاه موقتی که داوطلبان هلال‌احمر در مغازه‌‌‌ای در مرکز پلدختر دایر کرده بودند مشغول به کار شدم.» «علیرضا ترکاشوند» داوطلب اهل البرز است که 11 روزی در پلدختر، به تعمیر لوازم برقی که بر اثر سیل خراب شده می‌‌‌پرداخت. او می‌‌‌گوید: «تعدادی از مردم شهر از موقعیت پیش آمده سوء استفاده می‌‌‌کردند و از اینکه ما به‌صورت رایگان لوازم برقی را تعمیر می‌‌‌کنیم ناراحت بودند چون خودشان می‌‌‌خواستند با دریافت هزینه بالا این کار را انجام دهند. تعداد این افراد انگشت‌شمار بود و قابل مقایسه با لطف و محبت مردم پلدختر نبود. یکی از افرادی که ما یخچال خانه‌‌‌اش را تعمیر کرده بودیم خانه خود را بدون هیچ چشمداشتی در اختیار ما قرار داده بود تا در آن استراحت کنیم. برخی از مردم هم که وسیله نقلیه داشتند و یا توان خرید قطعه، در خرید و رساندن قطعات مورد نیاز به ما کمک می‌‌‌کردند.» گروه 4 نفره‌‌‌ای که روزهای اول برای تعمیر لوازم برقی به پلدختر رفته بودند، بعد از یک هفته به تیمی 20 نفره تبدیل شده بودند که هرکدام بخشی از مرحله تعمیر را برعهده گرفته بود تا کار با سرعت بیشتری انجام شود. «علی مشایخی» یکی از داوطلبان استان مرکزی که تخصصش را وقف مردم سیل زده کرده بود می‌‌‌گوید: «مردم سیل زده خانه و کاشانه خود را از دست داده بودند. بسیاری   از آنها به تعمیر دوباره لوازم برقی خود امیدی نداشتند. از طرفی هم تصور اینکه در این اوضاع اقتصادی بخواهند با درآمد ناچیز خود دوباره این لوازم را تهیه کنند برایشان سخت بود. برای همین بعد از تعمیر لوازم برقی‌‌‌شان واقعاً خوشحال می‌‌‌شدند و برای ما دعا می‌‌‌کردند. همین شادی مردم سیل زده بعد از هفته‌‌‌ها تحمل سختی، برای من و همکارانم بزرگ‌ترین انگیزه بود که برای مدتی قید درآمد و کسب و کار خود را بزنیم و به کمکشان برویم. روز اول کسی نمی‌‌‌دانست ما برای چه آنجا هستیم. اما خبر تعمیر لوازم برقی بدون دریافت هزینه از مردم سیل زده خیلی زود در شهر پیچید و مردم هر روز با لوازم برقی که در دست داشتند، یا پشت وانت حمل کرده و با خود آورده بودند جلو محل کارگاه ما صف می‌‌‌کشیدند. حتی برخی از آنها لوازم برقی که از مدت‌‌‌ها قبل خراب شده بود و نیاز به تعمیر داشت را هم با خود برای تعمیر می‌‌‌آوردند.»

دوباره‌ آبادانی

نیروگاه شازند اراک نیروهای داوطلب فعالی دارد که در بحران‌‌‌هایی مثل سیل اخیر و زلزله کرمانشاه، کمک‌‌‌حال مردم آسیب دیده بودند. «گودرز ساکی» سرپرست تیم داوطلبی که از این نیروگاه به پلدختر اعزام شده‌اند است؛ گروهی که با دیدن فراخوان داوطلبان اراک، تصمیم گرفتند به‌آبادی دوباره پلدختر کمک کنند. او می‌‌‌گوید: «وقتی فراخوان جذب داوطلبان متخصص را در هلال‌احمر دیدیم، تصمیم گرفتیم که برای تعمیر موتورخانه‌‌‌ها و... برویم. قبل از رفتن، 16 میلیون تومان پول از طریق همکاران جمع‌‌‌آوری کردیم. کمکی هم از طریق مدیرعامل مجموعه جمع‌‌‌آوری شده بود. این مبلغ بین 3 استان سیل زده لرستان وخوزستان و گلستان تقسیم شد چون به نیت کمک به این سه استان جمع‌‌‌آوری شده بودند. بعد از ورود به پلدختر، به کمک جمعیت کار خودمان در مدارس را آغاز کردیم. موتورخانه‌‌‌ها، سیستم برق و لوله‌کشی‌‌‌های مدارس دچار مشکلات اساسی شده بودند. تابلو برق‌‌‌ها پر از گل بود و بعد از شست‌وشو، برق‌کشی کل مدرسه باید بررسی و تعمیر می‌‌‌شد. موتورخانه و تجهیزات برق و لوله‌کشی 6 مدرسه و ورزشگاه در پلدختر توسط تیم ما تعمیر و دوباره راه‌اندازی شد.» از مردمی می‌‌‌گوید که در روزهای کار در مدارس و ورزشگاه، به کمکشان می‌‌‌رفتند: «مردم سیل زده در همان مدارسی که ما کار خود را شروع کرده بودیم، اسکان داده شده بودند. هر روز برای ما غذا آماده می‌‌‌کردند و اگر کمکی از دستشان بر می‌‌‌آمد دریغ نمی‌‌‌کردند. وقتی می‌‌‌شنیدند که ما از استان‌‌‌های دیگر برای کمک به آنها و تعمیر موتورخانه‌‌‌ها و تجهیزاتشان آمده‌‌‌ایم خیلی خوشحال و دلگرم می‌‌‌شدند و تصور اینکه کسی به فکرشان نیست، در ذهنشان شکسته شده بود.»