جنگ جهانی دوم را به واقع باید بستر اختراعات، اکتشافات و رشد فناوری در همه عرصهها قلمداد کرد. با اینکه بهنوعی موتور محرکه همه این پیشرفتها «جنگ» بود و هدف دانشمندان کشورهای مختلف بر یافتن راهی برای کمک به برتری نظامی بر دشمن متمرکز شده بود، اما همین پیشرفتهای نظامی در بُعدی دیگر میتوانست برای تسهیل زندگی بشر مورد استفاده قرار بگیرد، که گرفت! یکی از مثالهای بارز در تأیید این ادعا بیشک اختراع موتور جت است. تا پیش از آغاز جنگ جهانی دوم به نظر میرسید هواپیماهای ملخدار به نهایت پیشرفت خود رسیدهاند و دیگر از جایی که هستند فراتر نخواهند رفت، اما نیاز به برتری نظامی در آسمان باعث شد دانشمندان به فکر طراحی موتوری قویتر بیفتند و اینچنین بود که «جت» خلق شد و البته مثل همه پیشرفتهای تکنولوژیکی مربوط به جنگ جهانی دوم، در این فقره نیز باز پای آلمانیها در میان بود!
اختراع موشک، زمینه اختراع جت
هفتاد و پنج سال پیش در چنین روزی، برابر 26 ژوئن 1944 میلادی، با درگیرشدن یک جت «مسترشمیت امایی 262» نیروی هوایی آلمان نازی با یک فروند جنگنده بریتانیایی «دیهاویلند موسکیتو»، نخستین برخورد رسمی بین یک هواپیمای جت و یک هواپیمای ملخدار در جهان به ثبت رسید. این درگیری که درنهایت با پیروزی هواپیمای جت آلمانی به پایان رسید را شاید بتوان نقطه ورود جهان به «عصر جت» قلمداد کرد. با توجه به شباهت کارکرد موتور جت با سیستم پیشرانه موشکها، طبیعتا مهندسان آلمانی بهعنوان مخترع موشک قبل از بقیه متوجه شدند میتوانند از قابلیت فوق در ساخت موتور هواپیما نیز بهره ببرند. موتور موشک با تخلیه گاز حاصل از احتراق سوخت، به پیش رفته و موتور جت نیز تقریبا با چنین مکانیزمی هواپیما را در آسمان نگاه میدارد، تنها با این تفاوت که موتور موشک در خلأ نیز فعال بوده اما موتور «جت» برای به سرانجام رساندن این فعل و انفعال احتیاج مبرم به اکسیژن دارد.
آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا!؟
مسترشمیت امایی 262 معروف به «پرستو» را باید نخستین هواپیمای جت جهان به شمار آورد. مهندسان آلمانی کار روی این جنگنده سریع را پیش از شروع جنگ جهانی دوم آغاز کردند اما مشکلات مختلف ازجمله ضعف آلیاژ مورد استفاده در ساخت بدنه، کُندی پیشرفت در بخش طراحی موتور و از همه مهمتر بیاعتمادی فرماندهان نیروی هوایی به این فناوری جدید، باعث شد به ثمر رسیدن پروژه «جت» تا سال 1944 که دیگر توانی برای آلمان باقی نمانده بود به طول بینجامد. اما با این حال، در طول حضور کوتاهمدت هواپیماهای جت بر پهنه آسمان اروپا، بیشترین تلفات به هواپیماهای متفقین وارد شد. طبق اسناد موجود در یک سال پایانی جنگ، مسترشمیتهای آلمانی موفق شدند 542 جنگنده متعلق به متفقین را سرنگون کنند و جنگندههای انگلیسی و آمریکایی نیز با توجه به ناتوانی در مواجهه رودررو، نهایتا توانستند تعدادی مسترشمیت را روی باند یا داخل آشیانهها از کار بیندازند.