جهان درحال تجربه افزایش خطر «آپارتاید آب و هوایی» است. این در گزارش کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل آمده است که افراد ثروتمند برای فرار از گرما و گرسنگی ناشی از افزایش بحرانهای آبوهوایی، پول پرداخت میکنند، درحالی که سایر مردم جهان در رنج و عذاب قرار میگیرند. فیلیپ آلستون، یکی از محققان ارشد سازمان ملل در حوزه فقر شدید و حقوق بشر میگوید، اثرات گرمایش جهانی نهتنها حقوق اولیه زندگی، دسترسی به آب و غذا و مسکن را برای صدها میلیون نفر تضعیف خواهد کرد، بلکه دموکراسی و حاکمیت قانون را نیز تحتتأثیر قرار خواهد داد.
آلستون همچنین منتقد «اقدامات ناکافی» انجامشده از سوی سازمان ملل، کشورها، ان.جی.اوها و صنایع مختلف است و میگوید که آنها بهطور کامل نسبت به ضرورت این اقدامات برای رفع تهدیدها بیاهمیت هستند. گزارش او برای شورای حقوق بشر سازمان ملل نتیجه میگیرد: «ممکن است که در انقلاب آبوهوایی جدید، حقوق بشر از بین برود.»
این گزارش همچنین دونالد ترامپ را برای «بیاهمیت جلوهدادن» علم آبوهوا محکوم کرده و همچنین از ژائیر بولسونارو، رئیسجمهوری برزیل انتقاد کرده است. آقای بولسونارو قول داده که به معادن اجازه فعالیت در جنگلهای آمازون را بدهد. البته در گزارش آلستون از اتفاقات خوب هم صحبت شده؛ ازجمله این اقدامات مثبت میتوان به مقابله با سوختهای فسیلی در برخی از شرکتها و برگزاری کلاسهایی در مدارس برای آگاهسازی کودکان در مورد تغییرات آبوهوایی و انقراض گونههای جانوری اشاره کرد.
در ماه می، گزارش آلستون در مورد فقر در بریتانیا با سیاستهای رفاهی حزب محافظهکار در قرن 19 مقایسه شده بود. وزرای دولت در بریتانیا اظهار کردند که گزارش آلستون، تصویر نادقیق و نادرستی را ارایه میدهد، اما در مقابل آلستون نیز آنها را متهم به «انکار کامل واقعیتهای بدون تردید» کرد. قرار است روز جمعه، گزارش آلستون در مورد تغییرات آبوهوایی و فقر به شورای حقوق بشر در ژنو ارایه شود. در این گزارش آمده است مهمترین اثری که بحران آبوهوایی دارد، تأثیری است که روی زندگی افراد فقیر میگذارد؛ افرادی که به منابع غذایی و آبی کافی و مناسب دسترسی ندارند.
آلستون میگوید: «تغییرات آبوهوایی تمام پیشرفتهایی که در 50سال گذشته در مورد کاهش فقر و سلامت و بهداشت جهانی صورت گرفته است را تهدید میکند.» در این گزارش آمده است که کشورهای درحال توسعه متحمل 75درصد هزینههای تغییرات و بحران آبوهوایی میشوند، درحالی که نیمه فقیر جمعیت جهان، تنها باعث تولید 10درصد دیاکسیدکربن هستند که باعث گرمشدن زمین و تغییرات آبوهوایی میشود. در گزارش آلستون آمده است: «با این حال، دموکراسی و حاکمیت قانون و همچنین طیف وسیعی از حقوق مدنی و سیاسی در معرض خطر است و این باعث خطر نارضایتی در جامعه، افزایش نابرابری و به احتمال زیاد تحریک مردم به حرکت در جهت سیاستها و تفکرات ملیگرایانه و نژادپرستانه خواهد شد و در آن شرایط، حفظ رویکرد متعادل بین حقوق مدنی و سیاسی، امری بسیار پیچیده خواهد بود.»
آلستون میگوید، بحران آبوهوایی میتواند باعث افزایش فاصله طبقاتی شود: «ما میدانیم که سناریوی آپارتاید آبوهوایی در کمین ماست؛ یعنی افراد ثروتمند با ثروتی که در اختیار دارند، میتوانند از گرما و گرسنگی خود را نجات دهند، درحالی که سایر مردم جهان درگیر این مسائل باقی خواهند ماند.» او در ادامه گزارش خود آورده است: «هنگامی که طوفان سندی در سال 2012 به نیویورک رسید، این مردم فقیر و آسیبپذیر بودند که دسترسیشان به برق و بهداشت از بین رفت، درحالی که افراد پولدار توسط دهها هزار نفر از کارکنانشان و با تکیه بر قدرت تولید برق ژنراتورهایشان، محافظت میشدند.»
آلستون در گزارش خود از افرادی که از حقوق بشر حمایت میکنند، اما کاری به بحرانهای آبوهوایی ندارند و آن را موضوع اصلی خود قرار نمیدهند، بشدت انتقاد کرده است.
آلستون در پایان گزارش خود گفته است که قطعنامههای اخیر شورای حقوق بشر سازمان ملل در مورد بحران آبوهوایی این موضوع را که حقوق تعداد زیادی از مردم درحال تهدید است و به دلیل تغییرات اقتصادی و اجتماعیای که این بحران ایجاد میکند و به گفته کارشناسان اگر جلوی آن گرفته نشود، میتواند فاجعهبار باشد را به رسمیت نشناخته است.