شهروند| در کنار کنسرت‌های پاپ که این روزها تعدادشان کم هم نیست، در سال‌های گذشته برگزاری کنسرت با عنوان دیگری هم پا به میدان گذاشته است که برگزارکنندگان از آن به‌عنوان کنسرت نوستالژی یاد می‌کنند. نمونه‌ها زیاد است؛ مثل کنسرت ‌سال گذشته که برای یادبود مرحوم ناصر چشم‌آذر برگزار شد و امسال هم دوباره تکرار شد یا کنسرت پرحاشیه و پرسروصدایی که مهران مدیری ‌سال گذشته آن را اجرا کرد.
سوغاتی پرچالش مهران مدیری
سال گذشته که کنسرت مهران مدیری با بازخوانی ترانه سوغاتی در برج میلاد اجرا شد، انتقادات زیادی را به همراه داشت؛ البته اصل انتقاد و اعتراض از سوی خانواده ناصر چشم‌آذر بود، چون آن زمان برای بازخوانی ترانه سوغاتی هیچ اجازه‌ای از خانواده چشم‌آذر گرفته نشده بود، آن‌هم درشرایطی که مرحوم ناصر چشم‌آذر برای اجراى ترانه‌ «سوغاتی» در کنسرت خود، مدت‌ها تلاش کرده بود اما به او اجازه اجرا داده نشد؛ بنابراین درنهایت موسیقی بی‌کلام آن اجرا شد. بگذریم از این‌که مهران مدیری اعلام کرده بود که اجازه اجرای این کار را به صورت تلفنی از اردلان سرفراز گرفته است اما ظاهرا آنها لزومی ندیدند که از خانواده چشم‌آذر اجازه بگیرند.
خانواده چشم‌آذر به میدان آمدند
چندماه بعد از مهران مدیری، در دی‌ماه 97 شرکت آوای دوران به مدیریت رسول ترابی و سمیه کاویانی کنسرت نوستالژی ناصر چشم‌آذر را با خوانندگی حامی، مهدی یغمایی و گروه سون برگزار کردند که البته آن‌هم انتقاداتی به همراه داشت؛ انتقاداتی که بیشتر به شکل و کیفیت اجرا مربوط می‌شد، اما همین کنسرت دوشنبه‌شب دوباره با حضور همان خوانندگان خیلی بی‌سروصدا و بدون تبلیغ در برج میلاد برگزار شد. ظاهرا به همین دلیل هم فروش کنسرت آنقدری که باید، نبوده است، گفته می‌شود تنها 20‌درصد آن فروش رفته است و بقیه مخاطبان آن میهمان بوده‌اند.
وقتی هیچ‌کس پاسخگو نیست
این‌بار ماجرای حقوق مولف یعنی آن بخشی که به خانواده چشم‌آذر برمی‌گردد، مشکلی ندارد؛ چون برگزار‌کننده کنسرت رسول ترابی، تهیه‌کننده آثار مرحوم چشم‌آذر بوده است، ضمن این‌که دختر این آهنگساز ایرانی سرپرستی گروه را هم برعهده داشته است. البته درجریان پیگیری این موضوع که آیا جز آهنگساز، حق مالکیت معنوی اثر از ترانه‌سرای این قطعات گرفته شده است، با رسول ترابی و شیرین چشم‌آذر تماس گرفته شد اما هیچ‌کدام پاسخگوی
 تلفن‌های خود نبودند.
شکایت پشت شکایت
رعایت‌نکردن حقوق مالکیت اثر موضوع تازه‌ای نیست، همین چند وقت قبل اردلان سرفراز، ترانه‌سرای ایرانی به دلیل استفاده بدون اجازه از دو ترانه‌اش از علی لهراسبی و رضا صادقی شکایت کرده بود. اگرچه درنهایت دادگاه رأی به دو‌سال حبس تعزیری این خوانندگان داده بود اما ماجرا با عذرخواهی آنها از ترانه‌سرا به خیر و خوشی به پایان رسید. پاییز‌ سال گذشته با شکایت  ورثه مرحوم رحیم معینی‌کرمانشاهی از محمد معتمدی، سالار عقیلی و فرزاد فرزین به‌ اتهام استفاده بدون مجوز از آثار او، دوباره موضوع حق مالکیت اثر سر زبان‌ها افتاد.
مسئولیت کپی‌رایت برعهده برگزار‌کننده است
اما روند کار در دفتر موسیقی وزارت ارشاد چگونه است؟‌‌ آیا هنگام بررسی و ارایه مجوز به گروه‌های موسیقی از آنها مدارکی در این‌باره دریافت می‌شود و آیا اصلا حقی برای ترانه‌سرا یا آهنگساز و تنظیم‌کننده اثر قایل است؟ ظاهرا هنگام کسب مجوزهای اجرا در دفتر موسیقی، درخواست‌دهندگان باید درباره رعایت حقوق مولفان و مصنفان فرمی را پر کنند؛ به این معنی که حق مالکیت اثر در تمام جوانب رعایت شده باشد. در واقع وزارت ارشاد جز گواهی برگزار‌کننده کنسرت، مدرک دیگری از آنها نمی‌خواهد. بعد از اجرای کنسرت هم اگر مشخص شود که مدارک و اجازه نامه‌های برگزارکنندگان کافی نبوده است، وزارت ارشاد هیچ مسئولیتی برعهده ندارد و عواقب آن پای برگزارکنندگان است. البته دفتر موسیقی وزارت ارشاد هم در پاسخ به این ابهام که آیا برای پکیج کامل یک آهنگ از اجرای آهنگساز تا خواندن شعر نیاز به اجازه از آهنگساز، تنظیم‌کننده و شاعر هم هست، به «شهروند» اعلام کرد که وقتی کاری براساس یک ترانه ساخته و مجوزهای آن اخذ می‌شود، نیاز به مجوز دوباره ندارد و در این مورد به‌خصوص هم ظاهرا ناصر چشم‌آذر روی ترانه‌ها مجوز اجرا گرفته است.