ویشی شهری است کوچک با 25هزار نفر جمعیت در ناحیه اوورنی که هم اکنون روزگار آرامی را در مرکز کشور فرانسه سپری میکند. اما شاید ندانید که همین ویشی آرام و بیآزار در دورهای از تاریخ معاصر، به خاطر میزبانی دولت تحتالحمایه نازیها تقریبا بدنامترین شهر فرانسه بود. امروز با وجود گذشت بیش از 7 دهه از پایان جنگ بینالملل دوم، بیشتر فرانسویها هنوز ننگ حکومت دست نشانده ویشی را در تار و پود تاریخ معاصر خود احساس کرده و از آن با نفرت یاد میکنند. هرچند این میان هستند کسانی هم که نگاه صفر و صد به حکومت ویشی را مقبول ندانسته و عقیده دارند وجود این دولت باعث شد آدولف هیتلر از وارد آوردن خسارات بیشتر به فرانسه خودداری کند.
اشغال فرانسه در 12 روز
وقتی در تابستان 1940 میلادی، ارتش آلمان نازی با دور زدن خط ماژینو - استحکاماتی که فرانسویها در مرز خود با آلمان ساخته بودند - و از طریق بلژیک به خاک فرانسه حمله کرد هیچکس فکرش را هم نمیکرد که سقوط یکی از فاتحین جنگ جهانی اول فقط 12 روز به طول بینجامد. سرعت پیشروی ارتش آلمان در خاک فرانسه بهحدی بود که بعد از اشغال نیمه شمالی این کشور و رسیدن یگانهای موتوریزه نازیها به دروازههای پاریس دولت فرانسه پرچمهای سفید را بالا برده و تسلیم بدون قید و شرط را پذیرفت. مارشال پتن، ژنرال شهیر فرانسوی و از قهرمانان جنگ جهانی اول که از سوی رئیسجمهوری فرانسه بهعنوان نخستوزیر تعیین شده بود با آدولف هیتلر وارد مذاکره شد و نهایتا 79سال پیش در چنین روزی، برابر 10 جولای 1940 میلادی، دولت جدید فرانسه به ریاست مارشال پتن در شهر ویشی اعلام وجود کرد. دولت ویشی بهعنوان متحد آلمان در جنگ جهانی دوم کنترل نیمه جنوبی فرانسه را در طول جنگ جهانی دوم در دست داشت و با توجه به اجازه صادر شده از سوی آدولف هیتلر اداره مستعمرات فرانسه در قاره آفریقا نیز به دولت ویشی سپرده شد.
محاکمه دولت دست نشانده
پس از پایان جنگ جهانی دوم محاکمه سران و دستاندرکاران حکومت ویشی به یکی از مهمترین اهداف فرانسویها و دولت در تبعید این کشور به ریاست مارشال دوگل تبدیل شد. اعضای دولت ویشی متهم به همکاری با دولت اشغالگر و متخاصم آلمان و همچنین دستگیری و شکنجه آزادیخواهان فرانسوی بودند.سال 1945 میلادی مارشال پتن رئیسجمهوری و پیر لاوال نخستوزیر حکومت ویشی بهعنوان سرشناسترین چهرههای دادگاه رسیدگی به خیانت سران دولت دستنشانده نازیها مورد محاکمه قرار گرفتند. پتن و لاوال در دفاعیه خود عنوان داشتند که دور نگاه داشتن فرانسه از نابودی تنها دلیل همکاری آنها با اشغالگران بوده است، اما دادگاه این استدلال را نپذیرفت و هر دو را به اعدام محکوم کرد. درنهایت مارشال پتن به دلیل کهولت سن با یک درجه تخفیف به حبس ابد محکوم شد، اما لاوال مقابل جوخه آتش قرار گرفت.