سیداحمد قریشیتبار پژوهشگر و مدرس، مسئول مرکز کنترل و هماهنگی هلالاحمر اصفهان
هر از چند گاهی در برخی از نقاط کشور سوانح جادهای گریبان شهروندان را میگیرد؛ خانوادههایی را داغدار و خسارتهای عظیمی را در ابعاد روانی، جسمی و اقتصادی بر پیکره اجتماع تحمیل میکند. پرسش اصلی این است چه باید کرد؟ واژگونی یک دستگاه مینیبوس با ۲۲ نفر سرنشین در جادهای که برای خودروهای جمعی نامناسب و ناایمن است، تعدادی از شهروندان را به کام مرگ کشاند . بیتوجهی به استانداردهای رانندگی اعم از تخطی از سرعت مطمئنه، عدم بازدیدهای دورهای، فقدان کنترلهای فنی، عبور از تعداد مجاز سرنشین و حرکت در مسیری ناآشنا و ناایمن دلایلی کماهمیت برای وقوع سانحهای دلخراشاند.
براساس برآورد کارشناسان در سال ۹۷ هر تصادف منجر به فوت یک نفر به غیر از زیانها و صدمات روحی و عاطفی که بر خانوادهها تحمیل میکند، افزون بر ۱۲میلیارد ریال خسارت اقتصادی بر پیکر اقتصاد ملی وارد میسازد . محاسبه این حجم بزرگ از تلفات و صدمات مادی و معنوی از ناحیه حوادث جادهای بایستی تلنگری محکم بر پیکر اجتماع انسانی ما باشد. روزمرگی در قصه پرغصه سوانح جادهای تار و پود جامعه انسانیمان را فرا گرفته است. تلفات سوانح هوایی بهطور متوسط به اندازه تلفات جادهای در دو روز است، اما اهمیت خبری و واکنشهای اجتماعی این کجا و آن کجا؟
پررنگ شدن مطالبهگری شهروندان، توجه ویژه اقشار مختلف اجتماع بهویژه گروههای اجتماعی و سمنها، تأکید بر آموزشهای جامعهمحور، استفاده از همافزایی رسانههای جمعی بهویژه رسانههای مجازی، حضور پررنگتر موسسات آموزش عالی و صدا و سیما، هماهنگی بیشتر سازمانهای متولی، تولید محتوا برای مقاطع و سنین مختلف آموزشی و فرهنگسازی و ایجاد باور عمومی برای پیشگیری از سوانح در کنار افزایش تعهد خودروسازان و ارتقای استانداردهای خودرویی و ارتقای الزامات اجرای برنامههای اردویی موسسات فرهنگی نکاتی است که میتواند شیب افزایشی تلفات جادهای را تاحد قابل ملاحظهای کاهش دهد و مسئولان را در تدوین برنامههای مبتنی بر آمایش سرزمینی بهویژه در بخش افزایش امکانات و تجهیزات امدادی یاری رساند.