در آگوست 1945 میلادی جنگ جهانی دوم ماهها بود که در اروپا به پایان رسیده بود اما هزاران کیلومتر آنسوتر، جایی در شمالغرب اقیانوس آرام یک کشور کوچک هنوز سرسختانه مقاومت میکرد. شاید درست به همین دلیل وقتی در کنفرانس پوتسدام هری ترومن، رئیسجمهوری آمریکا خبر آزمایش موفق بمب اتمی را دریافت کرد، حتی لحظهای برای آزمودن سرسختی ژاپنیها با این دستاورد شیطانی فیزیکدانان تردید به خود راه نداد. 6 و 9 آگوست 1945 با انفجار دو بمب اتمی مهیب در شهرهای هیروشیما و ناکازاگی، توکیو دریافت دشمن به سلاحی دست یافته است که هیچ سپری دفاعی یارای مقاومت در برابر آن را ندارد. پس 74سال پیش در چنین روزی، برابر 10 آگوست 1945، یعنی یک روز پس از بمباران اتمی ناکازاگی، دولت ژاپن به اطلاع متفقین رساند که تحت شرایطی خاص آمادگی این را دارد که کشور را تسلیم کند.
تصمیم امپراتور برای اجتناب از ادامه کشتار
برای ژاپنی که در طول تاریخ خود نه شکست نظامی متحمل شده بود، نه به اشغال درآمده بود و تازه افتخار شکستدادن امپراتوری قدرتمندی چون روسیه تزاری را هم در کارنامه داشت، سنگین بود که با وجود چنین سابقهای تن به تسلیم بدهد. اما سلاح هستهای با کسی شوخی نداشت، خصوصا که هری ترومن به شکلی کاملا رسمی اعلام کرده بود تا زمانی که ژاپن تسلیم نشود، بمباران اتمی شهرهای این کشور ادامه خواهد یافت. تسلیمشدن برای ژاپنیها آسان نبود اما تمایل شخصی امپراتور برای خاتمهدادن به این داستان کار را برای جناح خسته از جنگ در دولت آسان کرد. شرط ژاپنیها برای تندادن به تسلیم، تضمین احترام به جایگاه و شأن امپراتور بود اما متفقین در ابتدای امر این شرط را نپذیرفتند. هرچند مشکل اصلی در این میان نهتنها سرسختی متفقین بلکه مقاومت برخی دولتمردان و نظامیان عالیرتبه ژاپنی در برابر تصمیم دولت این کشور بود.
پخش نطق تسلیم و پذیرش شکست از رادیو
برای ژاپنیها که بهواقع در طول جنگ جهانی دوم شرق آسیا را زیر سیطره خود داشتند، سخت بود که فقط به واسطه ترس از ادامه بمبارانهای اتمی خود را تسلیم دشمن کنند. از همینرو با جدیشدن ماجرا، عدهای از نظامیان این کشور در یک شبهکودتا امپراتور ژاپن را تحت بازداشت خانگی قرار دادند تا او نتواند از طریق رادیو خبر تسلیم کشور را به اطلاع مردم برساند، اما نهایتا پافشاری امپراتور و پیروی اکثریت دولتمردان و نظامیان از او باعث شد این نطق 15 آگوست 1945 از رادیو پخش شود و به این ترتیب مردم ژاپن که برای نخستینبار صدای امپراتور خود را میشنیدند، دانستند جنگ جهانی دوم برای آنها نیز به پایان رسیده است. در همین روز نمایندگان دولت ژاپن اسناد تسلیم کشورشان را روی عرشه ناو یواساس میزوری امضا کردند، اما بسیاری از نظامیان این کشور که برافراشتهشدن پرچم ایالات متحده بالای سر خود را نمیپسندیدند، در همان ایام با شمشیر، اسلحه و حتی انفجار نارنجک به زندگی خود خاتمه دادند.