«ظرفیت سازمان‌های غیردولتی، منبعی است که می‌تواند با امکانات و اختیارات هلال‌احمر توان فراتری برای شناخت و یافتن راهکارهای موثر، هم از منظر پیشگیری و هم در مواجهه با بحران‌ها ایجاد کند. در نتیجه آسیب‌ها کاهش خواهد یافت و مردم نیز از این توان و اثر آن منتفع خواهند شد.» این را فیروزه صابر، مدیرعامل شبکه ملی موسسات خیریه و نیکوکاری می‌گوید. او در ادامه از ضرورت تعامل سازمان‌های مردم نهاد با یکدیگر و فعالیت‌های شبکه ملی موسسات خیریه و نیکوکاری در سیل اخیر می‌گوید.
تعامل سازمان‌های مردم نهاد با یکدیگر چقدر ضرورت دارد؟
همکاری مشترک هلال‌احمر و سازمان‌های غیردولتی نه فقط یک نیاز، بلکه ضرورت است. در کشوری که این همه حادثه است، تعامل و همکاری، هم برای قبل و هم حین و هم بعد حوادث اهمیت دارد. به عبارتی هم به سازمان یافتگی در همکاری نیاز است و هم استمرار آن. سازمان یافتگی به معنای حضور اثربخش سازمان‌های غیردولتی در فرآیند تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری و اجرا و نظارت و استمرار به مفهوم باور و عزم برای مشارکت بلندمدت.
در این حالت چه اتفاقی می‌افتد؟
با طرح مطالبات کارشناسانه، بسیاری از حوادث در ایران، دیگر غیرمترقبه نخواهد بود و این امکان پیدا خواهد شد تا با دانایی و رویکرد پیشگیرانه مدیریت شود. ظرفیت سازمان‌های غیردولتی برای این منظور منبعی است که می‌تواند با امکانات و اختیارات هلال‌احمر توان فراتری برای شناخت و یافتن راهکارهای موثر، هم از منظر پیشگیری و هم در مواجهه با بحران‌ها ایجاد کند. در نتیجه آسیب‌ها کاهش خواهد یافت و مردم نیز از این توان و اثر آن منتفع خواهند شد.
درباره فعالیت‌های شبکه ملی موسسات خیریه و نیکوکاری در سیل صحبت کنیم.
شبکه ملی موسسات نیکوکاری و خیریه در راستای توسعه نقش مشاوره‌ای خود، مطالعه‌ای سریع از مناطق سیل‌زده و تحلیل شرایط مبتنی بر آن با تأکید بر نقش سازمان‌های غیردولتی را از اواخر فروردین تا اوایل خردادماه 1398 انجام داده است.
با چه اهدافی؟
آشنایی بیشتر با نقش سازمان‌های غیردولتی در سیل اخیر، کمک به مستندسازی تجارب سازمان‌های غیردولتی در سیل اخیر و کمک به یکپارچگی، همگرایی و اثربخشی مشترک سازمان‌های غیردولتی فعال در سیل اخیر. این گزارش از طریق مطالعه اخبار و سایر گزارش‌ها، مشاهده میدانی و بازدید، مصاحبه‌های فردی و جمعی و نشست‌های هم‌اندیشی انجام شده در چهار بخش ضرورت و اهداف، دامنه سیل و آسیب‌ها، نقش سازمان‌های غیردولتی و راهکارهای بهبود مدیریت بحران تنظیم شده است. در مجموع 8 نشست هم‌اندیشی با 166 نفر از سازمان‌های غیردولتی، 19 مصاحبه فردی و جمعی با 39 سازمان غیردولتی، 8 جلسه با 16 مسئول دولتی، 3 جلسه با دانشگاهیان و فرهنگیان، 6 جلسه با 7 مدیر بخش خصوصی، 14 بازدید از مناطق سیل‌زده، 5 بازدید از کمپ سیل‌زدگان و 3 بازدید از انبارها انجام شده است.
گفتید که این گزارش در 4 بخش تنظیم شده. این بخش‌ها شامل چه مواردی می‌شود؟
بخش اول به ضرورت، اهداف، روش مطالعه و محدودیت‌های مطالعه، اختصاص دارد. بخش دوم به دامنه سیل و دامنه آسیب‌ها و نیازهای مناطق سیل‌زده پرداخته است. بخش سوم که محور اصلی مطالعه است شامل حوزه فعالیت سازمان‌های غیردولتی در سیل اخیر، نقاط قوت، نقاط قابل بهبود و چالشهای آنها و نیز رویکرد و نوع همکاری‌های جمعی سازمان‌های غیردولتی با یکدیگر، همین‌طور با دولت و به‌طور خاص با هلال‌احمر است. پایان این بخش درک و دریافت‌های حاصل از موارد فوق است. بخش چهارم هم گزارش به راهکارهای بهبود مدیریت بحران اختصاص یافته است.
بر اساس نتایج مطالعه انجام شده، سه محور اصلی به‌عنوان راهکارهای بهبود مدیریت بحران با تاکید بر نقش موثر سازمان‌های‌های غیردولتی مطرح است. برای این منظور لازم است از همه امکانات موجود دولتی ازجمله وزارت کشور، هلال‌احمر و حتی جلب مشارکت بخش خصوصی بهرهمند شد. بر این اساس شبکه ملی موسسات نیکوکاری و خیریه سه موضوع «کمک به توسعه ظرفیت مدیریت سازمان‌های غیردولتی»، «کمک به ارتقای نقش و اثربخشی سازمان‌های غیردولتی» و «پروتکل‌های همکاری با نهادهای دولتی مرتبط و به‌ویژه با هلال‌احمر » را دنبال می‌کند.